Wilgi
Oriolinae[1] | |||||
Vigors, 1825 | |||||
Przedstawiciel podrodziny – wilga złotogrzbieta (O. xanthornus) | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Podtyp | |||||
Gromada | |||||
Podgromada | |||||
Infragromada | |||||
Rząd | |||||
Podrząd | |||||
Rodzina | |||||
Podrodzina | wilgi | ||||
Typ nomenklatoryczny | |||||
Oriolus galbula Linnaeus, 1766 (= Coracias oriolus Linnaeus, 1758) | |||||
| |||||
Rodzaje | |||||
Wilgi[12] (Oriolinae) – podrodzina ptaków z rodziny wilgowatych (Orilolidae).
Zasięg występowania
Podrodzina obejmuje gatunki zamieszkujące w większości strefę międzyzwrotnikową, rzadziej umiarkowaną, Eurazji, Afryki i Australazji[13].
Morfologia
Długość ciała 13–32 cm; masa ciała 30–125 g[14].
Systematyka
Etymologia
- Oriolus: średniowiecznołac. oriolus „wilga zwyczajna”. Melodyjne nawoływania wilgi zwyczajnej są charakterystyczną cechą europejskich lasów na wiosnę[15].
- Mimetes: gr. μιμητης mimētēs „imitator, naśladowca”, od μιμεομαι mimeomai „naśladować”, od μιμος mimos „mim, aktor”[16]. Gatunek typowy: Coracias sagittata Latham, 1801.
- Mimeta (Mineta): wariant nazwy rodzaju Mimetes King, 1826[17]. Gatunek typowy: Coracias sagittata Latham, 1801.
- Analcipus: gr. αναλκις analkis „słaby”; πους pous, ποδος podos „stopa”[18]. Gatunek typowy: Ocypterus sanguinolentus Temminck, 1830 (= Leptopteryx cruenta Wagler, 1827).
- Broderipus: William John Broderip (1789–1859), brytyjski prawnik, przyrodnik[19]. Gatunek typowy: Oriolus chinensis Linnaeus, 1766.
- Euchlorites: gr. ευχλωρος eukhlōros „żółtawy”, od ευ eu „dobry”; χλωρος khlōros „jasnozielony”[20]. Gatunek typowy: Oriolus broderipi Bonaparte, 1850[a].
- Amimeta: gr. negatywny przedrostek α- a-; rodzaj Mimeta Vigors & Horsfield, 1827[21]. Nowa nazwa dla Mimeta.
- Neomimeta: gr. νεος neos „nowy”; rodzaj Mimeta Vigors & Horsfield, 1827[22]. Gatunek typowy: Mimetes flavocinctus P.P. King, 1826.
- Broderipornis: rodzaj Broderipus Bonaparte, 1854; gr. ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”[23]. Nowa nazwa dla Broderipus.
Podział systematyczny
Do podrodziny należy jeden rodzaj z następującymi gatunkami[12]:
- Oriolus isabellae – wilga żółtawa
- Oriolus sagittatus – wilga oliwkowa
- Oriolus phaeochromus – wilga brązowa
- Oriolus forsteni – wilga szaroszyja
- Oriolus bouroensis – wilga czarnoucha
- Oriolus finschi – wilga szarobrzucha – takson wyodrębniony ostatnio z O. melanotis[24][25]
- Oriolus melanotis – wilga oliwkowogłowa
- Oriolus decipiens – wilga tanimbarska – takson wyodrębniony ostatnio z O. bouroensis[26][27]
- Oriolus szalayi – wilga brunatna
- Oriolus flavocinctus – wilga zielonawa
- Oriolus xanthonotus – wilga kreskobrzucha
- Oriolus steerii – wilga filipińska
- Oriolus albiloris – wilga białolica
- Oriolus cruentus – wilga krasnobrzucha
- Oriolus hosii – wilga czarna
- Oriolus traillii – wilga pąsowa
- Oriolus mellianus – wilga srebrzysta
- Oriolus xanthornus – wilga złotogrzbieta
- Oriolus chlorocephalus – wilga zielonogłowa
- Oriolus brachyrynchus – wilga kapturowa
- Oriolus crassirostris – wilga grubodzioba
- Oriolus larvatus – wilga czarnogłowa
- Oriolus monacha – wilga abisyńska
- Oriolus percivali – wilga górska
- Oriolus nigripennis – wilga czarnoskrzydła
- Oriolus auratus – wilga złota
- Oriolus kundoo – wilga złotoplama – takson wyodrębniony ostatnio z O. oriolus[28][29]
- Oriolus oriolus – wilga zwyczajna
- Oriolus tenuirostris – wilga cienkodzioba
- Oriolus chinensis – wilga maskowa
Uwagi
- ↑ Podgatunek O. chinensis.
Przypisy
- ↑ a b Oriolinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ P.P. King: Narrative of a Survey of the Intertropical and Western Coasts of Australia. Performed between the years 1818 and 1822. Cz. 2. Londyn: John Murray, 1826, s. 418. (ang.)
- ↑ N.A. Vigors, T. Horsfield. A Description of the Australian Birds in the Collection of the Linnean Society; with an Attempt at arranging them according to their natural Affinities. „Transactions of the Linnean Society of London”. 15, s. 326, 1827 (ang.).
- ↑ W. Swainson: Appendix, No. I. Characters of genera and sub-genera hitherto undefined. W: J. Richardson & W. Swainson: Fauna boreali-americana, or, The zoology of the northern parts of British America: containing descriptions of the objects of natural history collected on the late northern land expeditions under command of Captain Sir John Franklin, R.N.. Cz. 2: The Birds. Londyn: John Murray, 1831, s. 482. (ang.)
- ↑ Ch.L. Bonaparte. Notes sur les Collections rapportées en 1853, par M. A. Delattre, de son voyage en Californie et dans le Nicaragua. „Comptes Rendus Hebdomadaires des Séances de l’Académie des Sciences”. 38, s. 536, 1854 (fr.).
- ↑ F. Heine. Ueber einige neue oder weniger bekannte Vögel des „Museum Heineanum.”. „Journal für Ornithologie”. 7 (42), s. 402, 1859 (niem.).
- ↑ L. Fitzinger. Über das System und die Charakteristik der natürlichen Familien der Vögel. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. 46 (1), s. 210, 1863 (niem.).
- ↑ G.M. Mathews. New generic names, with some notes on others. „Austral Avian Record; a scientific journal devoted primarily to the study of the Australian avifauna”. 2, s. 62, 1913–1915 (ang.).
- ↑ G.M. Mathews. List of additions of new sub-species to, and changes in, my "List of the Birds of Australia". „Austral Avian Record”. 3, s. 68, 1915–1916 (ang.).
- ↑ G.M. Mathews. Broderipornis, new generic name for Broderipus Bonaparte (1854), not Broderipia J. E. Gray (1847). „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 50, s. 61, 1930 (ang.).
- ↑ C. Linnaeus: Systema naturae: per regna tria natura, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 12. T. 1. Holmiae: L. Salvii, 1766, s. 160. (łac.)
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Oriolinae Vigors, 1825 - wilgi (wersja: 2021-01-16). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-05].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Orioles, drongos, fantails (ang.). IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-09-08].
- ↑ Walther i Jones 2008 ↓, s. 716–718, 721–754, 727–731.
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Oriolus [dostęp 2019-06-06] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Mimetes [dostęp 2019-06-06] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Mimeta [dostęp 2019-06-06] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Analcipus [dostęp 2019-06-06] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Broderipus [dostęp 2019-06-06] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Euchlorites [dostęp 2019-06-06] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Amimeta [dostęp 2019-06-06] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Neomimeta [dostęp 2019-06-06] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Broderipornis [dostęp 2019-06-06] .
- ↑ J.A. Eaton, B. van Balen, N.W. Brickle & F.E. Rheindt: Birds of the Indonesian Archipelago. Greater Sundas and Wallacea. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 1–496. ISBN 978-84-941892-6-5. (ang.)
- ↑ K.A. Jønsson, M.P.K. Blom, P.Z. Marki, L. Joseph, G. Sangster, P.G.P. Ericson & M. Irestedt. Complete subspecies-level phylogeny of the Oriolidae (Aves: Passeriformes): Out of Australasia and return. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 137, s. 200–209, 2019. DOI: 10.1016/j.ympev.2019.03.015 (ang.).
- ↑ K.A. Jønsson, K. Delhey, G. Sangster, P.G.P. Ericson & M. Irestedt. The evolution of mimicry of friarbirds by orioles (Aves: Passeriformes) in Australo-Pacific archipelagos. „Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences”. 283 (1833), s. 20160409, 2016. DOI: 10.1098/rspb.2016.0409 (ang.).
- ↑ F.E. Rheindt & R.O. Hutchinson. A photospot odyssey through the confused avian taxonomy of Seram and Buru (southern Moluccas). „Birding Asia”. 7, s. 18–38, 2007 (ang.).
- ↑ P.C. Rasmussen & J.C. Anderton: Birds of South Asia: The Ripley Guide. Cz. 2. Washington and Barcelona: Smithsonian Inst. and Lynx Edicions, 2005. ISBN 84-87334-67-9. (ang.)
- ↑ Walther i Jones 2008 ↓, s. 722.
Bibliografia
- B. Walther, P. Jones: Family Oriolidae (Orioles). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 13: Penduline-tits to Shrikes. Barcelona: Lynx Edicions, 2008, s. 692-731. ISBN 84-96553-45-0. (ang.)
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World [online], S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: J.M.Garg, Licencja: CC BY-SA 3.0
Black-hooded Oriole (Oriolus xanthornus) in Kolkata, West Bengal, India.