Wilhelm (margrabia Baden-Baden)

Wilhelm
Margrabia Baden-Baden
Okres	od 1622 do 1677
Poprzednik	Jerzy Fryderyk
Następca	Ludwik Wilhelm
Dane biograficzne
Dynastia	Zähringen
Data i miejsce urodzenia	30 lipca 1593 Baden
Data i miejsce śmierci	22 maja 1677 Baden
Ojciec	Edward Fortunat
Matka	Maria van der Eicken
Żona	Katarzyna Urszula z Hohenzollern-Hechingen
Dzieci	Ferdynand Maksymilian, Leopold Wilhelm, Filip Zygmunt, Wilhelm Krzysztof, Herman Wilhelm, Bernard, Izabela Eugenia, Katarzyna Franciszka, Klaudia, Henrietta, Anna, Maria, Franciszek, Maria Juliana
Żona	Maria Magdalena z Oettingen-Baldern
Dzieci	Filip Franciszek, Maria Anna, Karol Bernard, Ewa, Maria

Wilhelm (ur. 30 lipca 1593 r. w Baden, zm. 22 maja 1677 r. tamże) – margrabia Baden-Baden od 1622 r. z dynastii Zähringen.

Życiorys

Ziemie margrabiów Baden-Baden od XVI do XVIII w., po lewej w kolorze pomarańczowym część terytorium wydzielona margrabiom Badenii-Rodemachern

Wilhelm był najstarszym synem Edwarda Fortunata, margrabiego Baden-Baden, oraz Marii, córki Jobsta van der Eicken, gubernatora Bredy. Wkrótce po narodzinach Wilhelma jego ojciec utracił większość swego księstwa – z uwagi na ogromne zadłużenie zostało przekazane w zarząd margrabiemu Badenii-Durlach Ernestowi Fryderykowi, pozostawiono mu jedynie ziemie na lewym brzegu Renu. Także po śmierci Edwarda Fortunata jego ziemie pozostawały pod władzą margrabiów Badenii-Durlach. Powoływali się oni przy tym na brak praw Wilhelma do tronu z uwagi na jego pochodzenie ze związku morganatycznego. Starania opiekunów Wilhelma, a potem jego samego o odzyskanie ojcowizny, długo pozostawały bez skutku.

Sytuację zmieniła klęska margrabiego Badenii-Durlach Jerzego Fryderyka w bitwie pod Wimpfen w 1622 r. Syn pokonanego przez wojska cesarskie protestanckiego księcia z Durlach został zmuszony do oddania Wilhelmowi dóbr należących niegdyś do jego ojca, a także do rekompensaty wszelkich strat, jakie zostały poniesione podczas okupacji jego księstwa. Trwała wojna trzydziestoletnia i już w 1631 r. po bitwie pod Breitenfeld pod naciskiem napierających Szwedów Wilhelm musiał uchodzić ze swego księstwa. W 1634 r., po bitwie pod Nördlingen odzyskał swoje księstwo, przejął władzę także w margrabstwie Badenii-Durlach, które zajmował aż do pokoju westfalskiego. W 1666 r. odzyskał także dawne dobra margrabiów Baden-Baden w okolicach Luksemburga.

Wychowany na dworze habsburskiego namiestnika Niderlandów Albrechta VII Habsburga także potem pozostawał w bliskich kontaktach z władcami z rodu Habsburgów. W okresie 1631–1634 walczył po stronie cesarskiej, był też członkiem tajnej rady cesarza oraz otrzymał inne godności na jego dworze. Ważnym aspektem jego rządów w księstwie były energiczne i skuteczne działania w celu jego rekatolizacji (po kilkudziesięcioletnim okresie rządów protestanckich margrabiów z Durlach). Korzystał przy tym z pomocy przede wszystkim jezuitów i kapucynów. M.in. w 1642 r. ufundował kolegium jezuickie w Baden, a potem kolejne, w Ettlingen. Oddał też jezuitom edukację w swoim księstwie. Dzięki sprawnej polityce gospodarczej odbudował księstwo po zniszczeniach wojennych.

Rodzina

Wilhelm był dwukrotnie żonaty. Pierwszą żoną była Katarzyna (ok. 1610–1640), córka Jana Jerzego, hrabiego Hohenzollern-Hechingen. Para miała czternaścioro dzieci:

• Ferdynand Maksymilian (1625–1669), ojciec Ludwika Wilhelma, następcy Wilhelma jako margrabiego Baden-Baden,
• Leopold Wilhelm (1626–1671), feldmarszałek w służbie cesarskiej,
• Filip Zygmunt (1627–1646),
• Wilhelm Krzysztof (1628–1649),
• Herman Wilhelm Krzysztof (1627–1691), feldmarszałek w służbie cesarskiej,
• Bernard (1629–1648),
• Izabela Eugenia Klara (1630–1632),
• Katarzyna Franciszka (1631–1691),
• Klaudia (1633–163?),
• Henrietta (1634–163?),
• Anna (1634–1708),
• Maria (1636–1636),
• Franciszek (1637–1637),
• Maria Juliana (1638–1638).

Drugą żoną Wilhelma była od 1750 r. Maria Magdalena (1619–1688), córka Ernesta, hrabiego Oettingen-Baldern. Z tego związku pochodziło pięcioro dzieci:

• Filip Franciszek Wilhelm (1652–1655),
• Maria Anna Wilhelmina (1655–1702), żona księcia Ferdynanda Augusta Lobkowicza,
• Karol Bernard (1657–1678),
• Ewa,
• Maria.

Bibliografia

• Albert Krieger: Wilhelm. W: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 42. Leipzig: Verlag von Dunckler & Humblot, 1897, s. 697–699.
• Wilhelm Markgraf v.Baden-Baden. W: WW-Person [on-line]. [dostęp 2017-06-24].

Władcy Badenii Do 1112 Bertold I (1024–1077) Herman I (1052–1073) Herman II (1073–1112) Margrabstwo Badenii Herman II (1112–1130) Herman III (1130–1160) Herman IV (1160–1190) Herman V (1190–1243) Herman VI (1243–1250) Fryderyk I (1250–1268) Rudolf I (1250–1288) Herman VII (1288–1291) Rudolf II (1288–1295) Hesso (1288–1297) Rudolf III (1288–1332) Fryderyk II (1291–1333) Herman VIII (1291–1300) Rudolf IV (1291–1348) Rudolf Hesso (1297–1335) Herman IX (1333–1353) Fryderyk III (1348–1353) Rudolf V (1348–1361) Rudolf VI (1353–1372) Rudolf VII (1372–1391) Bernard I (1372–1431) Jakub I (1431–1453) Bernard II (1453–1458) Jerzy (1453–1454) Karol I (1453–1475) Krzysztof I (1475–1515) Margrabstwo Badenii-Sponheim Filip I (1515–1533) Margrabstwo Baden-Baden Bernard III (1515–1536) Filibert (1536–1569) Filip II (1569–1588) Edward Fortunat (1588–1594/1600) Ernest Fryderyk (1594/1600–1604) Jerzy Fryderyk (1604–1622) Wilhelm (1622–1677) Ludwik Wilhelm (1677–1707) Ludwik Jerzy (1707–1761) August Jerzy (1761–1771) Margrabstwo Badenii-Durlach Ernest (1515–1553) Karol II (1553–1577) Ernest Fryderyk (1577–1604) Jakub III (1577–1590) Jerzy Fryderyk (1604–1622) Fryderyk V (1622–1659) Fryderyk VI (1659–1677) Fryderyk VII (1677–1709) Karol III Wilhelm (1709–1738) Karol Fryderyk (1738–1771) Margrabstwo, później Elektorat Badenii Karol Fryderyk (1771–1806) Wielkie Księstwo Badenii Karol Fryderyk (1806–1811) Karol Ludwik (1811–1818) Ludwik I (1818–1830) Leopold (1830–1852) Ludwik II (1852–1858) Fryderyk I (1856–1907) Fryderyk II (1907–1918)