Wilhelm II Średni

Wilhelm II Średni
Landgraf Dolnej Hesji
Okres	od 1493 do 1509
Poprzednik	Wilhelm I Starszy
Następca	Filip Wielkoduszny
Landgraf Górnej Hesji
Okres	od 1500 do 1509
Poprzednik	Wilhelm III Młodszy
Następca	Filip Wielkoduszny
Dane biograficzne
Dynastia	heska
Data urodzenia	30 marca 1469
Data śmierci	11 lipca 1509
Ojciec	Ludwik II Szczery
Matka	Matylda
Żona	Jolanta Vaudémont Anna Meklemburska
Dzieci	Wilhelm Elżbieta Magdalena Filip Wielkoduszny

Wilhelm II Średni (ur. 30 marca 1469 r., zm. 11 lipca 1509 r.) – landgraf Dolnej Hesji od 1493 r., landgraf Górnej Hesji od 1500 r.

Życiorys

Wilhelm był młodszym synem landgrafa Dolnej Hesji Ludwika II i Matyldy, córki hrabiego Wirtembergii-Urach Ludwika I. Początkowo był przeznaczony do stanu duchownego. Początkowo wychowywała go matka, a w 1479 r. wysłała go na dwór swego brata, hrabiego Wirtembergii-Urach Eberharda V. Ten wkrótce bardzo polubił swego podopiecznego i był niechętny wobec planów matki uczynienia z niego duchownego. Ostatecznie Wilhelm nie podążył ścieżką wyznaczoną przez matkę a po objęciu samodzielnych rządów przez starszego brata Wilhelma I Starszego zażądał od niego udziału w rządach. Widoczna była też różnica charakterów braci – młodszy miał charakter radosny i zamiłowanie do rycerskich uczynków. Te cechy zbliżyły młodego Wilhelma do króla Niemiec Maksymiliana I Habsburga, w którego otoczeniu często się pojawiał (m.in. w 1486 r., podczas jego elekcji i koronacji). W 1488 brał udział w zbrojnej wyprawie w celu uwolnienia uwięzionego Maksymiliana, z kolei w 1490 r. stawił się zbrojnie do udziału w wyprawie króla przeciw Węgrom.

Jednocześnie Wilhelm uzyskał władzę w Dolnej Hesji, gdy w 1493 r. wskutek postępującej choroby abdykował jego starszy brat. Wilhelm stopniowo podnosił znaczenie swego księstwa, zarówno poprzez konsolidację ziem (choć zagrożenie stanowił tu brak potomków), jak i opowiedzenie się po królewskiej stronie w sprawie reformy Rzeszy. Ten wzrost znaczenia doprowadził jednak do tego, że jego kuzyn z Górnej Hesji, Wilhelm III Młodszy w 1498 r. zawarł sojusz z ościennymi władcami skierowany przeciw Wilhelmowi. Jednak już w 1500 nagła śmierć Wilhelma III Młodszego rozwiązała problem, a Wilhelm Średni objął po nim władzę w Górnej Hesji, łącząc jednocześnie na powrót podzielone przez jego ojca i stryja księstwo (mimo roszczeń sióstr zmarłego Wilhelma Młodszego). Stał się dzięki temu jednym z potężniejszych książąt Rzeszy. W kolejnych latach zaognił się konflikt z Palatynatem, który Wilhelm najechał podczas wojny o sukcesję bawarską w 1504 r. i zniszczył dużą jego część.

Na arenie wewnętrznej Wilhelm przykładał dużą wagę do problemu reformy klasztorów, polepszenia sytuacji poddanych oraz poprawę przestrzegania prawa. Powołał m.in. sąd nadworny. Bardzo dbał o bezpieczeństwo na drogach. Miał także plan powołania w Hesji uniwersytetu (urzeczywistnił go jego syn, Filip). Na przeszkodzie dalszym działaniom stanęła jednak choroba księcia (zaraził się syfilisem). Jego stan się pogarszał, a coraz większy wpływ na Wilhelma zdobywała jego żona Anna, której landgraf ostatecznie powierzył regencję nad kilkuletnim w chwili swojej śmierci synem Filipem.

Rodzina

Wilhelm był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była od 1497 r. Jolanta, córka Fryderyka VI, hrabiego Vaudémont. Ze związku pochodził tylko zmarły tuż po narodzeniu w 1500 r. syn Wilhelm. Wkrótce potem zmarła też Jolanta. Kilka miesięcy później Wilhelm ożenił się ponownie, z Anną, córką księcia Meklemburgii Magnusa II. Wilhelm i Anna mieli dwie córki, Elżbietę (1502-1557, żona Jana, najstarszego syna księcia saskiego Jerzego Brodatego) i Magdalenę (zmarłą w niemowlęctwie) oraz syna, przyszłego następcę ojca i landgrafa Hesji Filipa Wielkodusznego (1504-1567).

Bibliografia

• Heinrich Reimer: Wilhelm II., Landgraf von Hessen. W: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 43. Leipzig: Verlag von Dunckler & Humblot, 1898, s. 28–31. [dostęp 2012-01-11].
• Wilhelm II. Landgraf v.Hessen. W: WW-Person [on-line]. [dostęp 2016-02-17].