Wilhelm Peterson-Berger

Wilhelm Peterson-Berger
Ilustracja
Imię i nazwisko

Wilhelm Olof Peterson-Berger

Data i miejsce urodzenia

27 lutego 1867
Ullånger

Pochodzenie

szwedzkie

Data i miejsce śmierci

3 grudnia 1942
Östersund

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, krytyk muzyczny

Wilhelm Olof Peterson-Berger[1][2] (ur. 27 lutego 1867 w Ullånger w prowincji Ångermanland, zm. 3 grudnia 1942 w Östersund[1][2][3]) – szwedzki kompozytor i krytyk muzyczny.

Życiorys

W latach 1886–1889 studiował w konserwatorium w Sztokholmie[3], gdzie jego nauczycielami byli Joseph Dente i Oscar Bolander[1][2]. Następnie kontynuował naukę w Dreźnie[3] u Hermanna Scholza (fortepian) i Ludgera Kretzschmara (kompozycja)[1][2]. Od 1896 do 1930 roku współpracował jako krytyk muzyczny z gazetą Dagens Nyheter[3]. Od 1908 do 1910 roku współpracował jako reżyser z Operą Królewską w Sztokholmie[3]. W latach 1920–1921 odbył podróż do Włoch[3]. W 1930 roku osiadł na wyspie Frösön[3].

Twórczość

Reprezentował muzykę romantyczną w duchu szkoły narodowej, jego utwory często miały charakter programowy, odwołując się do sag skandynawskich, kultury ludowej i przyrody[3]. Poglądy Petersona-Bergera na muzykę ukształtowały się pod wpływem Wagnera i filozofii Nietzschego, a kompozytor dał im najpełniejszy wyraz w swoich dramatach muzycznych, do których sam pisał libretta[3]. Był przeciwnikiem akademizmu w muzyce i efekciarskiej wirtuozerii[3].

Autor prac Svensk musikkultur (wyd. Sztokholm 1911) i Richard Wagner som kulturföreteelse (wyd. Sztokholm 1913), ponadto wydano drukiem zbiory jego krytyk muzycznych[1][3].

Ważniejsze kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych[1][3])

Utwory orkiestrowe

  • 5 symfonii (I B-dur „Baneret” 1903, II B-dur „Sunnanfärd” 1910, III f-moll „Same Ätnam” 1915, IV A-dur „Holmia” 1929, V b-moll „Solitudo” 1933)
  • uwertury Majkarneval i Stockholm (1893) i Forspel till Sveagaldrar (1897)
  • suity Earina (1917), Italiana (1922) i Törnrosasagan (1934)
  • Ur Frösöblomster na małą orkiestrę (1934)
  • Orientalisk dam (1890)

Utwory kameralne

  • suita I somras na fortepian i orkiestrę (1903)
  • Romans d-moll na skrzypce i fortepian lub orkiestrę (1915)
  • Koncert fis-moll na skrzypce lub fortepian i orkiestrę (1928)
  • 2 sonaty na skrzypce i fortepian (I e-moll 1887, II C-dur 1910)
  • Bolero na skrzypce i fortepian (1888)
  • Cantilena na skrzypce i fortepian (1888)
  • Melodi F-dur na skrzypce i fortepian (1889)
  • Lyrisk sång na skrzypce i fortepian (1895)
  • Suita na skrzypce i fortepian (1896)
  • 3 melodie ur Frösöblomster na skrzypce i fortepian (1904)
  • Irmelin Rose na skrzypce i fortepian (1909)
  • Serenad ur 4 danspoem na skrzypce i fortepian (1909)
  • Melodi d-moll na skrzypce i fortepian (1916)
  • En visa utan ord na skrzypce i fortepian (1916)
  • 5 singer na skrzypce i fortepian (1917)
  • Preludium na 2 skrzypiec (1889)

Utwory fortepianowe

  • Frösöblomster (1896)
  • Norrländsk rapsodi (1898)
  • 4 danspoem (1900)
  • Frösöblomster, ny samling (1900)
  • Singer (dwa zbiory: 1907, 1913)
  • Frösöblomster III (1913)
  • Nya danspoem (1923)
  • Anakreontika (I 1923, II 1935)
  • 3 tondikter (1926)

Pieśni

Kantaty

  • Norrbotten (1921)
  • Operakantaten (1922, wersja zrewidowana 1935–1936)
  • Soluppgång (1929)

Utwory sceniczne

  • widowisko sceniczne Sveagaldrar, napisane dla uczczenia srebrnego jubileuszu rządów Oskara II (1897)
  • dramat muzyczny Ran, libretto kompozytora (1899–1900, wyst. Sztokholm 1903)
  • dramat muzyczny Lyckan, libretto kompozytora (1903, wyst. Sztokholm 1903)
  • dramat muzyczny Arnljot, libretto kompozytora (1907–1909, wyst. Sztokholm 1910)
  • dramat muzyczny Domedagsprofeterna, libretto kompozytora (1912–1917, wyst. Sztokholm 1919)
  • dramat muzyczny Adils och Elisiv, libretto kompozytora (1921–1924, wyst. Sztokholm 1927)

Przypisy

  1. a b c d e f Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2775. ISBN 0-02-865529-X.
  2. a b c d The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 686. ISBN 0-674-37299-9.
  3. a b c d e f g h i j k l Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 8. Część biograficzna pe–r. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2004, s. 68. ISBN 978-83-224-0837-7.

Media użyte na tej stronie

Wilhelm Peterson-Berger, composer - SMV - NP030.tif
Wilhelm Peterson-Berger, tonsättare. Odaterat porträtt ca 1905. Skannat glasnegativ