Wilhelm Peterson-Berger
 | |
| Imię i nazwisko | Wilhelm Olof Peterson-Berger |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Wilhelm Olof Peterson-Berger[1][2] (ur. 27 lutego 1867 w Ullånger w prowincji Ångermanland, zm. 3 grudnia 1942 w Östersund[1][2][3]) – szwedzki kompozytor i krytyk muzyczny.
Życiorys
W latach 1886–1889 studiował w konserwatorium w Sztokholmie[3], gdzie jego nauczycielami byli Joseph Dente i Oscar Bolander[1][2]. Następnie kontynuował naukę w Dreźnie[3] u Hermanna Scholza (fortepian) i Ludgera Kretzschmara (kompozycja)[1][2]. Od 1896 do 1930 roku współpracował jako krytyk muzyczny z gazetą Dagens Nyheter[3]. Od 1908 do 1910 roku współpracował jako reżyser z Operą Królewską w Sztokholmie[3]. W latach 1920–1921 odbył podróż do Włoch[3]. W 1930 roku osiadł na wyspie Frösön[3].
Twórczość
Reprezentował muzykę romantyczną w duchu szkoły narodowej, jego utwory często miały charakter programowy, odwołując się do sag skandynawskich, kultury ludowej i przyrody[3]. Poglądy Petersona-Bergera na muzykę ukształtowały się pod wpływem Wagnera i filozofii Nietzschego, a kompozytor dał im najpełniejszy wyraz w swoich dramatach muzycznych, do których sam pisał libretta[3]. Był przeciwnikiem akademizmu w muzyce i efekciarskiej wirtuozerii[3].
Autor prac Svensk musikkultur (wyd. Sztokholm 1911) i Richard Wagner som kulturföreteelse (wyd. Sztokholm 1913), ponadto wydano drukiem zbiory jego krytyk muzycznych[1][3].
Ważniejsze kompozycje
(na podstawie materiałów źródłowych[1][3])
Utwory orkiestrowe
- 5 symfonii (I B-dur „Baneret” 1903, II B-dur „Sunnanfärd” 1910, III f-moll „Same Ätnam” 1915, IV A-dur „Holmia” 1929, V b-moll „Solitudo” 1933)
- uwertury Majkarneval i Stockholm (1893) i Forspel till Sveagaldrar (1897)
- suity Earina (1917), Italiana (1922) i Törnrosasagan (1934)
- Ur Frösöblomster na małą orkiestrę (1934)
- Orientalisk dam (1890)
Utwory kameralne
- suita I somras na fortepian i orkiestrę (1903)
- Romans d-moll na skrzypce i fortepian lub orkiestrę (1915)
- Koncert fis-moll na skrzypce lub fortepian i orkiestrę (1928)
- 2 sonaty na skrzypce i fortepian (I e-moll 1887, II C-dur 1910)
- Bolero na skrzypce i fortepian (1888)
- Cantilena na skrzypce i fortepian (1888)
- Melodi F-dur na skrzypce i fortepian (1889)
- Lyrisk sång na skrzypce i fortepian (1895)
- Suita na skrzypce i fortepian (1896)
- 3 melodie ur Frösöblomster na skrzypce i fortepian (1904)
- Irmelin Rose na skrzypce i fortepian (1909)
- Serenad ur 4 danspoem na skrzypce i fortepian (1909)
- Melodi d-moll na skrzypce i fortepian (1916)
- En visa utan ord na skrzypce i fortepian (1916)
- 5 singer na skrzypce i fortepian (1917)
- Preludium na 2 skrzypiec (1889)
Utwory fortepianowe
- Frösöblomster (1896)
- Norrländsk rapsodi (1898)
- 4 danspoem (1900)
- Frösöblomster, ny samling (1900)
- Singer (dwa zbiory: 1907, 1913)
- Frösöblomster III (1913)
- Nya danspoem (1923)
- Anakreontika (I 1923, II 1935)
- 3 tondikter (1926)
Pieśni
- pieśni na głos i fortepian do słów Jensa Petera Jacobsena, Ernsta von der Recke i P.D.A. Atterboma
- Svensk lyrik na głos i fortepian (I seria do słów Vernera von Heidenstama, Oscara Levertina, Gustafa Frödinga i Viktora Rydberga, 6 zbiorów 1896–1913; II seria do słów Erika Axela Karlfeldta, 7 zbiorów 1900–1928; III seria do słów Augusta Strindberga, Andersa Österlinga, Bo Bergmana i Gustafa Frödinga, 6 zbiorów 1911–1924)
Kantaty
- Norrbotten (1921)
- Operakantaten (1922, wersja zrewidowana 1935–1936)
- Soluppgång (1929)
Utwory sceniczne
- widowisko sceniczne Sveagaldrar, napisane dla uczczenia srebrnego jubileuszu rządów Oskara II (1897)
- dramat muzyczny Ran, libretto kompozytora (1899–1900, wyst. Sztokholm 1903)
- dramat muzyczny Lyckan, libretto kompozytora (1903, wyst. Sztokholm 1903)
- dramat muzyczny Arnljot, libretto kompozytora (1907–1909, wyst. Sztokholm 1910)
- dramat muzyczny Domedagsprofeterna, libretto kompozytora (1912–1917, wyst. Sztokholm 1919)
- dramat muzyczny Adils och Elisiv, libretto kompozytora (1921–1924, wyst. Sztokholm 1927)
Przypisy
- ↑ a b c d e f Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2775. ISBN 0-02-865529-X.
- ↑ a b c d The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 686. ISBN 0-674-37299-9.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 8. Część biograficzna pe–r. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2004, s. 68. ISBN 978-83-224-0837-7.
Media użyte na tej stronie
