Wilk stepowy

Wilk stepowy

Der Steppenwolf

Autor	Hermann Hesse
Typ utworu	powieść egzystencjalna
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Szwajcaria
Język	niemiecki
Data wydania	1927
Wydawca	G. Fischer Verlag
Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego	1929
Wydawca	Rój
Przekład	Józef Wittlin (1929) Gabriela Mycielska

Wilk stepowy (niem. Der Steppenwolf) – powieść egzystencjalna Hermanna Hessego z 1927, współcześnie zyskująca miano najsłynniejszego dzieła tego pisarza i jednej z najbardziej znaczących powieści XX wieku. Treścią utworu są rozterki duchowe samotnika, Harry’ego Hallera (nazywanego metaforycznie „wilkiem stepowym”), prawdopodobnie alter ego samego autora.

Treść

Powieść z różnych punktów widzenia przygląda się postaci Harry’ego Hallera – którego skomplikowana, rozdwojona osobowość staje się pretekstem do osobistych przemyśleń autora i egzystencjalnych treści. Powieść porusza problemy: kwestię wolności, społecznego eskapizmu, nieprzystosowania do mieszczańskiego modelu życia, wolnej miłości oraz dążenia do duchowej wspólnoty z sobą samym i z ludźmi zgodnie z filozofią buddyjską. Wątkiem pobocznym powieści jest analiza muzyki jazzowej jako interesującego zjawiska kulturowego XX wieku.

Forma

Powieść jest niejednorodna stylistycznie: w jej toku autor wielokrotnie zmienia konwencję, punkt widzenia, narrację i styl. Występują obok siebie wątki realistyczne i surrealistyczne.

Tematy filozoficznej dyskusji w powieści

Postać Harry’ego nawiązuje do Fausta Johanna Wolfganga Goethego i osobistych doświadczeń autora, na co wskazuje inicjał HH. Ważne miejsce w powieści zajmuje ponadto sama postać Goethego jako reprezentanta literatury niemieckiej, z którym Harry podejmuje dialog na planie onirycznym.

Postacie

• Harry Haller – protagonista, mężczyzna w średnim wieku
• Pablo – saksofonista jazzowy, kochanek Herminy
• Hermina – młoda kobieta, kochanka Pabla i Marii, którą Haller spotyka w barze Czarny Orzeł
• Maria – przyjaciółka, kochanka Herminy

Przekłady

Pierwsze polskie wydanie powieści ukazało się w 1929 roku nakładem wydawnictwa Rój w tłumaczeniu Józefa Wittlina. Drugi oficjalny przekład tej książki jest autorstwa Gabrieli Mycielskiej.

Wpływ i inspiracje

Dalsze losy bohatera Wilka stepowego, Harry’ego Hallera, oraz swoisty do niego komentarz przedstawia napisane w latach trzydziestych krótkie opowiadanie O wilku stepowym, które weszło w skład zbioru Traumfāhrte, wydanego w 1945.

Sceny rozgrywające się w teatrze magicznym uznane zostały za opis wizji narkotycznych. Prawdopodobnie z tego powodu powieść stała się w latach 60. XX wieku popularna wśród hipisów.

W 1974 amerykański reżyser Fred Haines nakręcił na podstawie powieści film z Maxem von Sydowem w roli głównej.

Od tytułu powieści wziął nazwę święcący tryumfy na przełomie lat 60. i 70. amerykański zespół rockowy Steppenwolf.

Zobacz też

• Kanon na koniec wieku „Rzeczpospolitej”