Willa Leopolda Kindermanna
nr rej. ZS-2/30 z 8.07.1964 oraz A/30 z 20.01.1971[1] | |
Widok willi (2017) | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres | ul. Wólczańska 31/33 |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Architekt | |
Rozpoczęcie budowy | |
Pierwszy właściciel | |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
51°46′09,16″N 19°27′06,09″E/51,769211 19,451692 | |
Strona internetowa |
Willa Leopolda Kindermana – willa znajdująca się przy ul. Wólczańskiej 31/33 w Łodzi i należąca pierwotnie do Leopolda Kindermana. Jeden z najlepszych przykładów architektury secesyjnej w Polsce i Europie[2]. Jednolita stylowo zewnętrznie i we wnętrzach (stiuki, witraże).
Historia
Zaprojektowana została około 1901 roku przez jednego w wybitnych łódzkich architektów, głównego propagatora na gruncie łódzkim secesji – Gustawa Landau-Gutentegera. Powstała w latach 1902–1903[3], na parceli otrzymanej w posagu żony – Laury Elizy, z d. Feder. Z powodu sytuacji politycznej (m.in. wybuch rewolucji w 1905 r.) małżeństwo zamieszkało w willi dopiero w 1908 roku. Po śmierci L. Kindermanna przeszła na własność Emila Eiserta (stąd nieraz nazywana „willą Eiserta”), po ponownym ożenku wdowy po Leopoldzie Kindermanie z nim. Po jego śmierci (24 września 1939) ponowna wdowa mieszkała w niej do końca okupacji niemieckiej w Łodzi podczas II wojny światowej (19 stycznia 1945), kiedy to w obliczu zbliżającej się do miasta Armii Czerwonej wyjechała do Niemiec[4].
Po drugiej wojnie światowej w budynku mieściło się przedszkole. Od 1975 w willi mieści się oddział Miejskiej Galerii Sztuki (Galeria Willa). Istnieje idea, szczególnie promowana przez łódzkich przewodników turystycznych, żeby umieścić w niej, w miejsce galerii sztuk pięknych, muzeum łódzkiej secesji[5]. W latach 2010–2013 budynek przeszedł gruntowny remont renowacyjny[6][5].
Opis architektoniczno-artystyczny
Elewacja budynku jest bogato zdobiona elementami roślinnymi. Do willi prowadzi wejście z portykiem wspartym na rzeźbach dwóch jabłoni. Stąd jej inna nazwa – "willa pod jabłoniami".
Parter składa się z gabinetu i dwóch sal wystawowych, których wnętrza zdobione są w stylu secesyji dekoracją stiukową w formie liści kasztanowca, kwiatów róży, jabłoni, maków oraz kącika muzycznego z mniejszymi wielobarwnymi witrażami[7].
Zachowały się też oryginalne witraże: w oknie klatki schodowej, przedstawiający bosonogą kobietę w zielonej tunice i z kwiatami we włosach, jako wyobrażenie bogini poranków – Jutrzenki, o czym świadczy świecąca nad jej głową gwiazda zaranna oraz w parterowym salonie witraż z artystycznie przetworzonym widokiem na jezioro i zamek k. Montreux w Szwajcarii.
Okna wilii, zgodnie z założeniami architektury secesyjnej, mają różne kształty, nie ma dwóch identycznych, niektóre osłonięte są ozdobnymi kratami o falistych łukach. Szczegónie bogate jest obramowanie jednego z okien na parterze przedstawiające dwa drzewa o bujnych koronach i splątanych korzeniach, w których ukrywa się lis [7].
Od strony ogrodu "kuchenna" klatka schodowa w kształcie okrągłej wieżyczki. W jednym z naroży rzeźba krasnala-atlanta.
Willa na liście Iconic Houses
W 2015 roku budynek trafił na światową listę Iconic Houses[8]. Lista obejmuje najlepsze obiekty współczesnej architektury spełniające określone kryteria: znany architekt, który miał wpływ na architekturę XX wieku, remont, który nie ingeruje w architekturę budynku i przeznaczenie obiektu na cele publiczne.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 48 [dostęp 2011-08-31] .
- ↑ Wallis Mieczysław, Secesja, Warszawa 1974
- ↑ K. Stefański, op. cit. s. 137.
- ↑ W. Pierzchała, op. cit.
- ↑ a b Muzeum Secesji w willi Kindermana przy ul. Wólczańskiej 31/33 w Miejskiej Galerii Sztuki.
- ↑ Wiesław Pierzchała, Wiewiórka na perle secesji, [w:] "Kocham Łódź" (dod. do "Polska. Dziennik Łódzki", 2 lutego 2010, s. 8.
- ↑ a b Niemieckimi śladami po "Ziemi Obiecanej". praca zbiorowa pod redakcją Krystyny Radziszewskiej, wyd. I, Łódź: Wydawnictwo Literatura, 1997, s-36-37, ISBN 83-87080-43-8
- ↑ Willa Kindermanna na liście Iconic Houses, Nowy Zabytek, 18 grudnia 2015 [dostęp 2015-01-02] .
Bibliografia
- Gryglewski Piotr, Stefański Krzysztof, Willa Leopolda Kindermanna. Galeria "Willa" Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi. Miejska Galeria Sztuki. Łódź 2009, Miejska Galeria Sztuki, ISBN 978-83-89216-73-1 (monografia poświęcona tej wilii)
- Stefański Krzysztof, Atlas architektury dawnej Łodzi do 1939, Łódź 2003, Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, s. 137, ISBN 83-87931-88-8 (tylko krótka notka informacyjna wraz ze zdjęciem)
- Wisława Jordan , W kręgu łódzkiej secesji, wyd. Wyd. 1, Łódź: Wydawnictwo Literatura, 2006, ISBN 83-60638-13-6, OCLC 181656067 .
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.45 N
- S: 50.78 N
- W: 17.95 E
- E: 20.75 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Zorro2212, Licencja: CC BY 3.0
Willa Leopolda Kindermanna, Łódź ul. Wólczańska 31
Autor: Zorro2212, Licencja: CC BY 3.0
Willa Leopolda Kindermanna, Łódź ul. Wólczańska 31
Autor: Zorro2212, Licencja: CC BY 3.0
Willa Leopolda Kindermanna, Łódź ul. Wólczańska 31
Autor: Zorro2212, Licencja: CC BY 3.0
Willa Leopolda Kindermanna, Łódź ul. Wólczańska 31
Autor: Zorro2212, Licencja: CC BY 3.0
Willa Leopolda Kindermanna, Łódź ul. Wólczańska 31
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY 3.0
Łódź, willa Leopolda Kindermanna (ob. Galeria Willa), 1903