Willa Müllerów w Pradze

Willa Müllerów
Müllerova vila
Ilustracja
Willa Müllera w Pradze
Państwo

 Czechy

Miejscowość

Praga

Typ budynku

willa

Styl architektoniczny

modernizm

Architekt

Adolf Loos

Inwestor

František Müller

Rozpoczęcie budowy

1928

Ukończenie budowy

1930

Położenie na mapie Pragi
Mapa konturowa Pragi, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Willa Müllerów”
Położenie na mapie Czech
50°05′33,2″N 14°22′42,2″E/50,092556 14,378389
Strona internetowa
Willa Müllera w Pradze od północy

Willa Müllera w Pradze (cz. Müllerova vila, zwana także Willą Loosa) – luksusowa willa w Pradze w Czechach, w dzielnicy Ořechovka. Stanowi przykład wczesnego modernizmu w realizacji domu jednorodzinnego.

Historia i architektura

Willę projektował architekt Adolf Loos przy współpracy Karla Lhoty, na zlecenie Franciszka Müllera (zamożnego właściciela firmy budowlanej Kapsa-Müller, który chciał się przeprowadzić z Pilzna do Pragi). Obiekt powstał w latach 1928–1930, czyli ważnym dla czeskiej architektury XX w. okresie, kiedy to Ludwig Mies van der Rohe stawiał w Brnie Willę Tugendhatów. W projekcie Loos położył nacisk nie tylko na funkcjonalne myślenie, ale i wdrożył swoją teorię „Raumplanu“ – przestrzeń domu nie była dzielona na jednakowe piętra, ale rozczłonkowana na przestrzenno-funkcjonalne „sześciany” – osie widokowe poszczególnych izb obiektu przecinały się na różnych płaszczyznach.

Na zarzuty, że dom jest bardzo surowy, Loos (wróg wszelkiej ornamentyki), odpowiadał, że stawia go dla zamawiającego, a nie dla komentatorów. Funkcjonalność willi była zresztą bardzo dyskusyjna i wielokrotnie krytykowana. Np. parkowanie auta w garażu powodowało, że w całym domu czuć było odór spalin. Sam Franciszek Müller (1890–1951) według niektórych źródeł prawdopodobnie udusił się podczas dokładania paliwa do kotła centralnego ogrzewania[1].

Socjalizm i dzień dzisiejszy

Wraz z epoką socjalizmu dom został znacjonalizowany, a wdowie po Müllerze, Miladzie (1900−1969) przyznano tylko dwie izby w tym jedną z usuniętym oświetleniem. W pozostałych osadzono różnego rodzaju państwowe organizacje, np. wydawnictwo pedagogiczne skupiające duże ilości osób, które dewastowały willę. Wdowie udało się jednak zgromadzić dużą ilość oryginalnych sprzętów z wyposażenia willi. Te, których nie zmieściła we własnych pokojach, rozdała lub sprzedała znajomym, w związku z czym większość wyposażenia udało się uratować przed zniszczeniem lub kradzieżą. Po upadku komunizmu większość z nich wróciła do willi.

Po Aksamitnej rewolucji willę od właścicieli odkupiło miasto Praga, celem jak najwierniejszej rekonstrukcji, której dokonano w 1998 w oparciu o materiały archiwalne[2]. W zespole rekonstrukcyjnym pracowała m.in. Polka Maria Szadkowska, historyk architektury, która została następnie kustoszem obiektu[3].

Dojazd

Dojazd zapewniają tramwaje praskie – linie 1, 2 i 18.

Zobacz też

Galeria

Przypisy

  1. Mariusz Szczygieł, Nie ma, Fundacja Instytutu Reportażu, Warszawa, 2018, ISBN 978-83-659-7031-2
  2. Methods and Procedures for… - The City of Prague Museum, en.muzeumprahy.cz [dostęp 2020-01-03] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-22] (ang.).
  3. Mariusz Szczygieł, Osobisty przewodnik po Pradze, wyd. Wydanie pierwsze, Warszawa 2020, s. 320, ISBN 83-65970-43-0, OCLC 1176368601 [dostęp 2021-05-02].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Prague location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Map of Prague, Czech Republic
Czech Republic adm location map.svg
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of the Czech Republic
Villa Muller 097.jpg
Villa Müller by Adolf Loos in Prague-Střešovice, Czech Republic. A close-up of SW side.