William Gaddis

William Gaddis
Ilustracja
William Gaddis w 1975 roku
Pełne imię i nazwisko

William Thomas Gaddis

Data i miejsce urodzenia

29 grudnia 1922
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

16 grudnia 1998
East Hampton

Zawód, zajęcie

pisarz

William Gaddis (ur. 29 grudnia 1922 w Nowym Jorku, zm. 16 grudnia 1998 w East Hampton) – amerykański pisarz, postmodernista[1].

Życiorys

William Thomas Gaddis urodził się na Manhattanie. Wychowywał się w miejscowości Massapequa w stanie Nowy Jork. Ukończył Farmingdale High School na Long Island. Studiował literaturę angielską na Uniwersytecie Harvarda. Pisał w tym czasie wiersze, opowiadania, eseje i recenzje dla „Harvard Lampoon”. Z powodu incydentu z policją został nakłoniony do opuszczenia uczelni. Podczas pobytu w Nowym Jorku spędzał czas w Greenwich Village z Allenem Ginsbergiem, Jackiem Kerouakiem i innymi pisarzami z kręgu Beat Generation. Po opuszczeniu nowego Jorku w drugiej połowie lat 40. podróżował po Europie, Afryce Północnej, Meksyku i Ameryce Środkowej. Wziął nawet udział w wojnie domowej w Kostaryce po stronie powstańców[2]. Wrócił do USA w 1951, a by utrzymać rodzinę zarabiał na życie pisząc przemówienia dla kadry kierowniczej i scenariusze do filmów rządowych[3].

Był dwukrotnie żonaty[3]. Miał dwoje dzieci z pierwszego małżeństwa.

Zmarł na raka prostaty[2][3].

Twórczość

Zadebiutował powieścią The Recognitions (1955), ambitną i wysoko ocenioną, która jednak nie odniosła sukcesu komercyjnego. Tygodnik „Time” zalicza dziś książkę do 100 najwybitniejszych amerykańskich powieści wydanych od 1923[4]. 20 lat później wydał drugą powieść, J R, satyrę na amerykański wielki biznes, która spotkała się z uznaniem krytyków i zdobyła w 1976 National Book Award. Odtąd pisarz mógł poświęcić się wyłącznie twórczości prozatorskiej. Napisał jeszcze trzy większe utwory, z których A Frolic of His Own zdobyła ponownie National Book Award w 1994[2][3].

W Polsce przetłumaczono Carpenter's Gothic (Ciesielski gotyk, wyd. 1991).

Pisarze pozostający pod jego wpływem to: Don DeLillo, Thomas Pynchon, Jonathan Safran Foer, David Foster Wallace, Jonathan Franzen, czyli czołówka współczesnych autorów amerykańskich z głównego nurtu.

Powieści

  • The Recognitions (1955[1])
  • J R (1975[1])
  • Carpenter's Gothic (1985) – wyd. pol. Ciesielski gotyk, Czytelnik 1991
  • A Frolic of His Own (1994)
  • Agapē Agape (2002, dłuższa nowela)

Przypisy

  1. ↑ a b c William Gaddis, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2018-04-05] (ang.).
  2. ↑ a b c Mel Gussow: William Gaddis, 75, Innovative Author Of Complex, Demanding Novels, Is Dead. nytimes.com. [dostęp 2018-04-05]. (ang.).
  3. ↑ a b c d Peter Dempsey: William Gaddis obituary. theguardian.com, 1998-12-31. [dostęp 2022-07-11]. (ang.).
  4. ↑ All-TIME 100 Novels. time.com. [dostęp 2022-07-11]. (ang.).

Media użyte na tej stronie

William Gaddis 1975.jpg
William Gaddis in 1975