William Howard Livens

William Howard Livens
Ilustracja
kapitan kapitan
Data i miejsce urodzenia28 marca 1889
Londyn
Data i miejsce śmierci1 lutego 1964
Londyn
Przebieg służby
Siły zbrojne British Army
JednostkiRoyal Engineers
Główne wojny i bitwyI wojna światowa
Późniejsza pracakonstruktor, inżynier
Odznaczenia
Order Wybitnej Służby (Wielka Brytania) Krzyż Wojskowy (Wielka Brytania)
Kapitan W.H. Livens ze swoim moździerzem

William Howard Livens DSO MC (ur. 28 marca 1889, zm. 1 lutego 1964 w Londynie) – brytyjski oficer i inżynier, specjalista od broni chemicznej i zapalającej w czasie I wojny światowej. Konstruktor taniego i skutecznego moździerza chemicznego, noszącego jego imię, oraz nowoczesnej zmywarki do naczyń.

Życiorys

Przed I wojną światową William Howard Livens, inżynier z wykształcenia, pracował dla swojego ojca, w firmie Ruston & Proctor (która później odegrała ważną rolę w rozwoju czołgu). Do armii wstąpił jesienią 1914 roku[1]. Po niemieckim ataku gazowym w czasie II bitwy pod Ypres zaczął prace nad bronią, dającą możliwość odwetu (choć jeszcze był w trakcie szkolenia). W sierpniu 1915 roku dołączył, jako jeden z nielicznych nie-chemików do oddziałów gazowych brytyjskich saperów[1] i w 1916 roku (według A. Saundersa już w 1915[2]) został dowódcą kompanii miotaczy ognia w Royal Engineers Special Brigade[1]. W odpowiedzi na użycie przez Niemców miotaczy ogni zajął się (z pomocą ojca, także inżyniera) konstrukcją takiej broni. W listopadzie 1916 roku jego wielkoskalowy miotacz Livens Large Gallery Flame Projector, oraz mniejszy (także stacjonarny) model, zostały użyte nad Sommą[3].

Według jemu współczesnych, Livensa charakteryzowała wielka energia i równie wielka nienawiść do Niemców. Chciał osobiście zemścić się za ofiary zatonięcia „Lusitanii” (przekonany że wśród ofiar znalazła się jego żona, poprzysiągł zabić identyczną liczbę Niemców, ilu zginęło pasażerów transatlantyku[4]). By zdobyć potrzebne materiały, nie wahał się używać pozaregulaminowych środków[5]. Jego najważniejsze dzieło, skonstruowany w 1916 roku prosty, ale bardzo skuteczny moździerz do miotania bomb zapalających, został pierwotnie zbudowany ze zbędnych beczułek (broń tę potem powszechnie nazywano Livens Drum – „beczką Livensa”)[2][6]. Gdy wynalazek uznano za zbyt niebezpieczny by testować go na oficjalnym poligonie chemicznym w Porton, oddział Livensa przeprowadził testy na własną rękę[4].

Moździerz Livensa stał się standardową bronią brytyjskich ataków gazowych w drugiej połowie wojny: wyprodukowano go w około 150 tys. egzemplarzy[7]. Livens miał nadzieję, że masowe użycie jego moździerzy pozwoli zmniejszyć koszt zabicia jednego Niemca do 16 szylingów[4]. Broń pozostała na wyposażeniu do czasów II wojny światowej.

Kapitan Livens 14 stycznia 1916 roku został odznaczony Military Cross[8] i Distinguished Service Order z dniem nadania 28 grudnia 1917 roku[9]. We wrześniu 1917 roku został członkiem Trench Warfare Committee, pracując nad rozwojem swojego moździerza[10].

Po wojnie, w 1924 roku, skonstruował pierwszą nowoczesną zmywarkę do naczyń z obrotowym spryskiwaczem i półkami na naczynia[11]. W czasie II wojny światowej pracował dla wojska jako cywilny konsultant.

Przypisy

  1. a b c J.M. Bourne: Who’s who in World War On. London ; New York: Routledge, 2001, s. 175. ISBN 978-0-415-14179-6.
  2. a b Saunders 2000 ↓, s. 142.
  3. Saunders 2000 ↓, s. 150.
  4. a b c Jones 2007 ↓, s. 27.
  5. Robert Harris, Jeremy Paxman: A higher form of killing: the secret story of chemical and biological warfare. New York: Hill and Wang, 1982. ISBN 978-0-08-090547-1. (ang.)
  6. Saunders 2000 ↓, s. 152.
  7. Saunders 2000 ↓, s. 155.
  8. „The London Gazette”, s. 588, 1916-01-14 (ang.). 
  9. „The London Gazette”, s. 23, 1918-01-01 (suplement do wydania 28-12-1917) (ang.). 
  10. Saunders 2000 ↓, s. 154.
  11. Steve Myall. Made in the UK: The life-changing everyday innovations which put British genius on the map. „Mirror”, 2012-09-01 (ang.). [dostęp 2014-05-13]. 

Bibliografia

  • Simon Jones: World War I gas warfare tactics and equipment. Oxford, UK; New York, NY, USA: Osprey, 2007, seria: Elite. ISBN 978-1-84603-151-9. (ang.)
  • Anthony Saunders: Weapons of the Trench War, 1914-1918. Phoenix Mill: Sutton Publishing, 2000. ISBN 978-0750925051.

Media użyte na tej stronie

Military cross BAR.svg
Military Cross medal ribbon
Flag of the British Army.svg
The Army Flag (non-ceremonial): is authorized to be flown at any Army or inter-Service events of a non ceremonial nature, at Army headquarters and recruiting offices. The Army Flag is not to be flown as the principal flag denoting Army participation at any international event where the Union Flag should be flown (Ministry of Defence (1996). The Queen's Regulations for the Army 1975. Government of the United Kingdom p. 227. Retrieved on 14 November 2015.).
UK DSO BAR.svg
Autor: , Licencja: CC BY 3.0
Baretka: Distinguished Service Order – Wielka Brytania.
William Howard Livens.jpg
William Howard Livens