William Saroyan
William Saroyan (ur. 31 sierpnia 1908, zm. 18 maja 1981 we Fresno w Kalifornii w USA) – pisarz amerykański ormiańskiego pochodzenia.
Życiorys
Jego rodzina mieszkała w New Jersey, gdzie jego ojciec miał małą winnicę. Jednak po jego śmierci, William z bratem i matką przenieśli się na stałe do Fresno. W 1921 wstąpił do Technical School, ale w wieku piętnastu lat opuścił ją. Gdy jego matka – Takuhi pokazała mu próby pisarskie jego ojca, William zachwycił się nimi i postanowił zostać pisarzem. Pracował w San Francisco Telegraph Company, jednocześnie kształtując swój warsztat literacki. W tym czasie zaczął publikować pierwsze krótkie artykuły w „The Overland Monthly”, zaś w latach trzydziestych opublikował pierwsze opowiadania w ormiańskim czasopiśmie „Hairenik” pod pseudonimem Sirak Goryan.
Zadebiutował w 1934 r. tomikiem opowiadań: The Daring Young Man on the Flying Trapeze (Chłopiec na lotnym trapezie), których akcja umiejscowiona została w latach Wielkiego Kryzysu. Bohaterami byli zwykli ludzie, biedni i głodni, którzy jednak nie tracili ducha i optymistycznego spojrzenia na świat. Porównywano tę prozę do twórczości Knuta Hamsuna, dostrzegając w niej jednak większą dozę optymizmu.
Następnymi pozycjami ugruntował swoją pozycję w czołówce amerykańskich pisarzy XX wieku. Wydawał zbiory opowiadań (My name is Aram 1940), dramaty i scenariusze filmowe. Swoich bohaterów szukał najczęściej wśród Ormian zamieszkujących Kalifornię. W 1939 r. wystawił na scenie Guild Theatre w Nowym Jorku sztukę My Heart in the Highlands, oraz The Time of Your Life, za którą dostał nagrodę Pulitzera. Pierwszą powieść: The Human Comedy (polski tytuł: Śmierć nie omija Itaki) wydał w 1943 r. Na jej podstawie powstał film o tym samym tytule, którego scenariusz został uhonorowany Oscarem.
W czasie II wojny światowej został zmobilizowany, jednak nie wziął udziału w działaniach wojennych, przebywając przez cały czas w Lombardy Hotel na Manhattanie. W 1943 poślubił siedemnastoletnią aktorkę Carol Marcus z którą miał dwoje dzieci – Arama i Lucy.
Po wojnie Saroyan borykał się z kłopotami finansowymi. Jego idealizm nie trafiał już do odbiorców doświadczonych wojną. Zaczął wtedy pisać wspomnienia i sztuki sceniczne, które już jednak nie stały się takimi bestsellerami jak utwory sprzed wojny. W 1958 r. przeniósł się do Paryża i zaczął wystawiać swoje sztuki w Europie. Zmarł na raka we Fresno, a jego prochy zostały rozrzucone – częściowo, w Kalifornii i Armenii.
Niektóre utwory Williama Saroyana
- The Daring Young Man On The Flying Trapeze (Chłopiec na lotnym trapezie) 1934
- The Man With The Heart In The Highlands, 1938
- The Time Of Your Life, 1940 – film 1948, reż. H.C. Potter, wystąpili James Gagney, William Bendix, Wayne Morris
- My Name Is Aram, 1940
- The Agony Of Little Nations, 1942
- The Human Comedy (Śmierć nie omija Itaki), 1943 – powieść i film 1943, reż. Clarence Brown, scenariusz Howard Eastbrook, wystąpili: Mickey Rooney, Frank Morgan, Jackie Jenkis, James Craig, Donna Reed
- The Adventures Of Wesley Jackson, 1946
- Sam Ego’s House, 1949
- The Assyrians, 1950
- The Bicycle Rider in Beverly Hills, 1952
- The Slaughter of the Innocents, 1952
- Mama, I Love You, 1956
- The Whole Voyald And Other Stories, 1957
- The Slaughter Of The Innocents, 1958
- The William Saroyan Reader, 1958
- The Paris Comedy; or The Secret Of Lily, 1960
- The London Comedy; Or Sam, The Highest Jumper Of Them All, 1960
- Here Comes, There Goes You Know Who (Własne życie), 1961
- Me, 1963
- Boys and Girls Together, 1963
- One Day In The Afternoon Of The World (Pewnego dnia o zmierzchu świata), 1964
- The Dogs, 1968
- Letters From 74 Rue Taibout, 1969
- Armenians, 1974
- My Name Is Saroyan, 1983
- An Armenian Trilogy, 1986
- The Circus, 1986
- Madness In The Family, 1988 (wyd. przez Leona Hamaliana)
- Warsaw Visitor; Tales From The Vienna Streets, 1991
Linki zewnętrzne
- William Saroyan Literary Foundation International.
- The William Saroyan Society. williamsaroyansociety.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-28)].
- ISNI: 0000 0001 2125 1480
- VIAF: 27071357
- LCCN: n78095781
- GND: 118605569
- NDL: 00455338
- LIBRIS: jgvxzrb23735xts
- BnF: 119237180
- SUDOC: 027122999
- SBN: CFIV073680
- NKC: jn19990009789
- BNE: XX1158722
- NTA: 068478410
- Open Library: OL151016A
- PLWABN: 9810644714905606
- NUKAT: n94201710
- J9U: 987007267556005171
- PTBNP: 57770
- ΕΒΕ: 62105
- KRNLK: KAC199624115
- WorldCat: lccn-n78095781