Willy Cohn

Tablica upamiętniająca Willy’ego Cohna, umieszczona na wrocławskim Rynku.

Willy Cohn (ur. 12 grudnia 1888 we Wrocławiu, zm. 29 listopada 1941 w Kownie) – niemiecki historyk żydowskiego pochodzenia.

Życiorys

Urodzony w rodzinie żydowskiej, właścicieli domu handlowego na wrocławskim Rynku. W okresie 1906-1909 studiował historię na uniwersytecie w Heidelbergu, kończąc studia doktoratem z dziejów floty normańsko-sycylijskiej. W czasie służby w armii niemieckiej odznaczony Krzyżem Żelaznym. Po wojnie pracował jako nauczyciel we wrocławskim Gimnazjum św. Jana do czerwca 1933, gdy został zwolniony z pracy z powodu żydowskiego pochodzenia. Jednocześnie, do początku nazizmu, publikował artykuły na temat wczesnośredniowiecznej historii Sycylii i na temat dziejów Żydów we Wrocławiu. W okresie władzy hitleryzmu, z Niemiec do Palestyny wyjechali obaj synowie Cohna, sam Cohn był zresztą zwolennikiem utworzenia tam państwa żydowskiego, choć sam nie zgodził się na stały wyjazd z Wrocławia. Jako socjaldemokrata i Żyd był przeciwnikiem wewnętrznej polityki Hitlera, natomiast cenił sukcesy Hitlera wojenne i w politycy zagranicznej, np. anszlus Austrii i zdobycze Niemiec w czasie pierwszej fazy II wojny światowej. Od 1933 prowadził też pamiętnik dokumentujący losy swojej rodziny, a także Żydów wrocławskich w czasie nazizmu. Pod koniec listopada 1941, wraz z tysiącem wrocławskich Żydów, został zatrzymany przez władze niemieckie i wywieziony do Kowna, gdzie wszystkich zamordowano od razu po przybyciu. Zginęli wówczas też członkowie rodziny Cohna: żona i dwie malutkie córki (9 i 3 lata). Po wojnie wydano jego wspomnienia zarówno w Niemczech, jak i w Polsce.

Publikacje

• Willy Cohn. Żadnego prawa – nigdzie. Dziennik z Breslau 1933–1941. Wyd. Via Nova, 2010. ​ISBN 978-83-60544-74-7​.

Bibliografia

• Katarzyna Kaczorowska: Willy Cohn: Nie ocalił życia, ale ocalił godność. Gazeta Wrocławska, 9 lipca 2010.

Linki zewnętrzne

• Willy Cohn, Die Geschichte der Juden in Schlesien w bibliotece Polona