PlWiki > Winblastyna

Winblastyna

Nazewnictwo

Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
Nor-5'-anhydrowinkaleukoblastyna

Ogólne informacje

Wzór sumaryczny

C₄₆H₅₈N₄O₉

Masa molowa

810,97 g/mol

Identyfikacja

SMILES
CC[C@@]1(C[C@H]2C[C@@](C3=C(CCN(C2)C1)C4=CC=CC=C4N3)(C5=C(C=C6C(=C5)[C@]78CCN9[C@H]7[C@@](C=CC9)([C@H]([C@@]([C@@H]8N6C)(C(=O)OC)O)OC(=O)C)CC)OC)C(=O)OC)O

Właściwości

Temperatura topnienia	216 °C^[1]

Niebezpieczeństwa

Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2019-11-18]

Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów

Na podstawie podanej karty charakterystyki
siarczan winblastyny

Uwaga

Zwroty H

H302, H341, H360Fd

Zwroty P

P201, P202, P264, P280, P308+P313, P501

NFPA 704

Na podstawie
podanego źródła^[2]
siarczan winblastyny

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Klasyfikacja medyczna

ATC

L01CA01

Stosowanie w ciąży

kategoria D^[3]

Farmakokinetyka

Wiązanie z białkami osocza i tkanek	80%^[4]
Metabolizm	wątrobowy^[5]

Uwagi terapeutyczne

Drogi podawania	dożylna

Winblastyna (łac. vinblastinum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, otrzymany z barwinka różowego, lek stosowany w leczeniu nowotworów złośliwych, o działaniu cytostatycznym.

Mechanizm działania

Alkaloid naturalny uzyskiwany z barwinka różowego^[5]. Winblastyna wiąże się z tubuliną, co poprzez zahamowanie powstawania mikrotubul, prowadzi do zaburzeń powstawania wrzeciona podziałowego i w efekcie zatrzymanie mitozy z fazie metafazy^[5].

Metabolizm winblastyny przebiega trójfazowo w wątrobie, z następującymi okresami półtrwania I faza 2–6 minut, II faza 53–98 minut oraz III faza 20–24 godzin^[5].

Zastosowanie

Wskazania rejestracyjne w Polsce

Chłoniak Hodgkina (ziarnica złośliwa), wszystkie histopatologiczne podtypy i stadia kliniczne chłoniaków nieziarniczych, przewlekłe białaczki limfatyczne, rak jądra. Niekiedy stosuje się w innych nowotworach nieoperacyjnych, ale reagują one na leczenie winblastyną rzadziej niż nowotwory wymienione powyżej^[4].

Wskazania rejestracyjne w USA

Nowotwory dobrze odpowiadające na leczenie

Chłoniak Hodgkina w stadium III i IV (według klasyfikacji z Rye w modyfikacji z Ann Arbor), chłoniak histiocytarny, chłoniak z małych limfocytów, ziarniniak grzybiasty (zaawansowane stadia), rozsiany rak jądra, mięsak Kaposiego, histiocytoza z komórek Langerhansa^[6].

Nowotwory słabo odpowiadające na leczenie

Rak kosmówki oporny na leczenie oraz rak gruczołu sutkowego nie reagujący na optymalne leczenie chirurgiczne endokrynologiczne oraz hormonalne^[6].

Działania niepożądane

Winblastyna może powodować następujące działania niepożądane u ponad 1% pacjentów: leukopenia, łysienie oraz zaparcie^[4].

Dawkowanie

Winblastynę podaje się wyłącznie dożylnie, po wynaczynieniu może nastąpić martwica okolicznych tkanek^[4].

Przypisy

↑ David R.D.R. Lide David R.D.R. (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, s. 3-518, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).
↑ Vinblastine Sulfate SC-201447 (ang.). Santa Cruz Biotechnology. [dostęp 2019-11-18].
↑ Drugs and Supplements Vinblastine (Intravenous Route) (ang.). Mayo Foundation for Medical Education and Research, 2019-06-01. [dostęp 2019-11-18].
↑ ^a ^b ^c ^d Vinblastin – Richter, 5 mg, proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań – Charakterystyka Produktu Leczniczego. Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia Rejestr Produktów Leczniczych. [dostęp 2019-11-18].
↑ ^a ^b ^c ^d Jan K. Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska: Leki współczesnej terapii online. Medical Tribune Polska. [dostęp 2019-11-18].
↑ ^a ^b VinBLAStine Sulfate for Injection USP (ang.). Agencja Żywności i Leków. [dostęp 2019-11-18].

Substancja lecznicza w klasyfikacji anatomiczno-terapeutyczno-chemicznej (ATC)

L01: Cytostatyki

L01A – Leki alkilujące

L01AA – Analogi iperytu azotowego	cyklofosfamid chlorambucyl melfalan chlorometyna ifosfamid trofosfamid prednimustyna bendamustyna flufenamid melfalanu
L01AB – Estry kwasu sulfonowego	busulfan treosulfan mannosulfan
L01AC – Iminy etylenowe	tiotepa triazychon karbochon
L01AD – Pochodne nitrozomocznika	karmustyna lomustyna semustyna streptozotocyna fotemustyna nimustyna ranimustyna uramustyna
L01AG – Epitlenki	etoglucid
L01AX – Inne	mitobronitol pipobroman temozolomid dakarbazyna

L01B – Antymetabolity

L01BA – Analogi kwasu foliowego	metotreksat raltitreksed pemetreksed pralatreksat
L01BB – Analogi puryn	merkaptopuryna tioguanina kladrybina fludarabina klofarabina nelarabina
L01BC – Analogi pirymidyn	cytarabina fluorouracyl tegafur karmofur gemcytabina kapecytabina azacytydyna decytabina floksurydyna triflurydyna

L01C – Alkaloidy roślinne i inne
związki pochodzenia naturalnego

L01CA – Alkaloidy Vinca i ich analogi	winblastyna winkrystyna windezyna winorelbina winflunina wintafolid
L01CB – Pochodne podofilotoksyny	etopozyd tenipozyd
L01CC – Pochodne kolchicyny	demekolcyna
L01CD – Taksany	paklitaksel docetaksel poliglumeks paklitakselu kabazytaksel
L01CE – Inhibitory topoizomerazy 1	topotekan irynotekan etirynotekan pegol belotekan
L01CX – Inne	trabektedyna

L01D – Antybiotyki cytotoksyczne i
związki pochodne

L01DA – Aktynomycyny	daktynomycyna
L01DB – Antracykliny i związki pochodne	doksorubicyna daunorubicyna epirubicyna aklarubicyna zorubicyna idarubicyna mitoksantron pirarubicyna walrubicyna
L01DC – Inne	bleomycyna plikamycyna mitomycyna iksabepilon

L01E – Inhibitory kinazy białkowej

L01EA – Inhibitory kinazy tyrozynowej BCR-Abl	imatynib dasatynib nilotynib bosutynib ponatynib askimynib
L01EB – Inhibitory kinazy tyrozynowej receptora nabłonkowego czynnika wzrostu (EGFR)	gefitynib erlotynib afatynib ozymertynib rokiletynib olmutynib dakomitynib ikotynib
L01EC – Inhibitory kinazy seroninowo-treoninowej B-Raf (BRAF)	wemurafenib dabrafenib enkorafenib
L01ED – Inhibitory kinazy chłoniaka anaplastycznego (ALK)	kryzotynib cerytynib alektynib brygatynib lorlatynib
L01EE – Inhibitory kinazy aktywowanej mitogenami (MEK)	trametynib kobimetynib binimetynib solumetynib
L01EF – Inhibitory kinaz cyklino-zależnych (CDK)	palbocyklib rybocyklib abemacyklib
L01EG – Inhibitory kinazy mTOR	temsirolimus ewerolimus rydaforolimus
L01EH – Inhibitory kinazy receptora ludzkiego czynnika wzrostu naskórka 2 (HER2)	lapatynib neratynib
L01EJ – Inhibitory kinazy janusowej (JAK)	ruksolitynib fedratynib pakrytynib
L01EK – Inhibitory kinazy receptora czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGFR)	aksytynib cedyranib tiwozanib
L01EL – Inhibitory kinazy tyrozynowej Brutona (BTK)	ibrutynib acalabrutynib zanubrutynib
L01EM – Inhibitory kinazy 3-fosfatydyloinozytolu (Pi3K)	idelalizyb kopanlisyb alpelisyb duwelisyb
L01EN – Inhibitory kinazy tyrozynowej receptora czynnika wzrostu fibroblastów (FGFR)	erdafitynib pemigatynib infigratynib futibatynib
L01EX – Inne inhibitory kinazy proteinowej	sunitynib sorafenib pazopanib wandetanib regorafenib masytynib kabozantynib lenwatynib nintedanib midostauryna kwizartynib larotrektynib gilterytynib entrektynib peksydartynib erdafitynib kapmatynib awaprytynib ripretynib tepotynib selperkatynib pralsetynib

L01F – Przeciwciała monoklonalne
oraz przeciwciała
skoniugowane z cytostatykami

L01FA – Inhibitory CD20	rytuksymab ofatumumab obinutuzumab
L01FB – Inhibitory CD22	inotuzumab ozogamycyny moksetumomab pasudotoksu
L01FC – Inhibitory CD38	daratumumab izatuksymab
L01FD – Inhibitory HER2	trastuzumab pertuzumab trastuzumab emtanzyny trastuzumab mafodotyny trastuzumab duokarmazyny
L01FE – Inhibitory EGFR	cetuksymab panitumumab necitumumab
L01FF – Inhibitory PD–1/PD–L1	niwolumab pembrolizumab durwalumab awelumab atezolizumab cemiplimab dostarlimab prolgolimab tyslelizumab retyfanlibab
L01FG – Inhibitory PD–1/PD–L1	bewacyzumab ramucirumab
L01FX – Inne przeciwciała monoklonalne oraz przeciwciała skoniugowane z cytostatykami	edrekolomab gemtuzumab ozogamycyny katumaksomab ipilimumab brentuksymab wedotyny dinutuksymab beta blinatumomab elotuzumab mogamulizumab olaratumab bermekimab tafasitamab enfortumab wedotyny polatuzumab wedotyny belantamab mafodotyny oportuzumab monatoksu sacytuzumab gowitekanu amiwantamab

L01X – Pozostałe
leki przeciwnowotworowe

L01XA – Związki platyny	cisplatyna karboplatyna oksaliplatyna satraplatyna nedaplatyna poliplatilen
L01XB – Metylohydrazyny	prokarbazyna
L01XD – Środki stosowane w terapii fotodynamicznej	porfimer sodu aminolewulinian metylu kwas aminolewulinowy temoporfina efaproksiral padeliporfin
L01XF – Retinoidy stosowane w terapii przeciwnowotworowej	tretynoina alitretynoina beksaroten
L01XG – Inhibitory proteasomu	bortezomib carfilzomib iksazomib
L01XH – Inhibitory deacetylaz histonów (HDAC)	worynostat romidepsyna panobinostat belinostat entynostat
L01XJ – Inhibitory szlaku Hedgehog	wismodegib sonidegib glasdegib
L01XK – Inhibitory polimeraz poli-ADP-rybozy (PARP)	olaparyb niraparyb rukaparyb talazoparyb weliparyb pamiparyb
L01XX – Inne	amsakryna asparaginaza altretamina hydroksykarbamid lonidamid pentostatyna miltefozyna mazoprokol estramustyna mitoguazon tiofurazon mitotan pegaspargaza tritlenek arsenu denileukin diftitox celekoksyb anagrelid oblimersen sitimagene ceradenovec mepebursztynian omacetaksyny erybulina aflibercept talimogen laherparepwek wenetoklaks wozaroksyn (weliparyb) (iniparyb) plitydepsyna epakadostat enasidenib iwosydenib selineksor tagraksofusp lurbinektedyna aksykabtagen cyloleucel tisagenlecleucel tazemetostat sotorasyb belzutifan
L01XY – Połączenia leków przeciwnowotworowych	arabinozyd cytozyny daunorubicyna pertuzumab trastuzumab

Leki cytostatyczne

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne