Wincenty Kirchmajer

Wincenty Marcin Kirchmayer
Data i miejsce urodzenia12 listopada 1820
Kraków
Data i miejsce śmierci28 lipca 1893
Kraków
Poseł na Sejm Krajowy Galicji
Okresod 1861
do 1867

Wincenty Marcin Kirchmayer (Kirchmajer) (ur. 12 listopada 1820 w Krakowie, zm. 28 lipca 1893 tamże) – syn Wincentego Antoniego Kirchmayera, jednego z najbogatszych kupców i bankierów krakowskich, działacz społeczny i polityczny, prezes Izby Handlowej w Krakowie.

Nauki pobierał w Krakowie i Paryżu, w latach 1837–1842 odbył praktykę handlową w Austrii i Niemczech. Po śmierci ojca w 1857 przejął firmę handlową znajdującą się przy Rynku Głównym 44 oraz dom bankowy "F.J.Kirchmayer i Syn", jak również nabyty w 1829 majątek ziemski w Pleszowie.

Zajmował się sprowadzaniem narzędzi rolniczych z Francji, Anglii, handlował bydłem, w majątku w Pleszowie produkował olej do lamp zwany salonowym. Od 1848 związany z "Czasem", był członkiem kolegium redakcyjnego i kierownikiem działu ekonomicznego gazety. W latach 1855–1870 był jedynym właścicielem pisma. W latach 1858–1873 prezes Izby Przemysłowo-Handlowej w Krakowie. W 1860 był współtwórcą[1], a potem członkiem Rady Nadzorczej Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń. W latach 1861–1863 oraz 1866–1870 zasiadał w Radzie Miasta Krakowa. W latach 1861–1866 był posłem do Sejmu Krajowego I kadencji, wybranym w kurii II, z Krakowskiej Izby Handlowej i Przemyslowej.

Wspierał materialnie wydawnictwo "Biblioteki Polskiej" Kazimierza Józefa Turowskiego oraz popierał program zmierzający do spolszczenia administracji i szkolnictwa w Galicji.

Kolekcjoner dzieł sztuki, od 1858 członek dyrekcji Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych. Podczas powstania styczniowego popierał Mariana Langiewicza. Wspierał finansowo sprowadzanie broni dla oddziałów powstańczych. W 1866 założył w Wiedniu spółkę zajmującą się skupowaniem dóbr rządowych, po jej upadku poniósł ogromne straty finansowe; z powodu długów miał proces sądowy w 1875, został skazany na karę pozbawienia wolności. Kirchmayera oskarżono o niewypłacalność i nadużycie na sumę ponad 900 tys. złr. W dniach od 16 marca do 3 kwietnia 1875 r. odbył się w Krakowie głośny proces, w którym zapadł wyrok skazujący go na 2 lata ciężkiego więzienia. Obrońca oskarżonego, znany adwokat Faustyn Jakubowski, zdołał jednak doprowadzić do zmiany kwalifikacji czynu i decyzją Sądu Najwyższego z 15 grudnia 1875 r. pierwotny wyrok zamieniono na 6 miesięcy aresztu. "Krach Kirchmayera" odbił się szerokim echem nie tylko w Galicji, ale także w całej monarchii austriackiej. Omawiany był przez dziennikarzy i publicystów, zajmowali się nim satyrycy i literaci. Opinia publiczna była Kirchmayerowi zdecydowanie nieprzychylna[2]. Po bankructwie wycofał się z życia politycznego, zamieszkał na Dębnikach.

Pochowany został w rodzinnym grobowcu na cmentarzu w Pleszowie.

Zobacz też

Bibliografia

  • "Wykaz Członków Sejmu krajowego królestwa Galicyi i Lodomeryi, tudzież wielkiego xięstwa Krakowskiego 1863", Lwów 1863
  • Stanisław Grodziski, Sejm Krajowy Galicyjski 1861-1914, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1993, ISBN 83-7059-052-7, OCLC 830051670.

Przypisy

  1. ↑ 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. Założenie Towarzystwa. „Kurier Kolejowy i Asekuracyjny”, s. 2-3, Nr 11 (568) z 1 czerwca 1911. 
  2. ↑ Marek Żukow-Karczewski, Od Kislinga do Kirchmayera, czyli finansowe afery w dawnym Krakowie, "Gazeta Krakowska", 9-10 IV 1994 r., nr 82 (13993).