Wincenty Kraiński (prawnik)
 fotografia autorstwa Edwarda Trzemeskiego z ok. 1870 | |
 Jelita | |
| Rodzina | Kraińscy |
|---|---|
| Data urodzenia | 8 listopada 1844 |
| Data i miejsce śmierci | 8 sierpnia 1924 Perespa |
| Ojciec | Edmund Kraiński (1804–1887) |
| Matka | Katarzyna Rożniecka herbu Rola |
| Żona | Helena Szumlańska |
| Dzieci | Emilia (1880–?) |
Wincenty Kraiński herbu Jelita (ur. 8 listopada 1844, zm. 8 sierpnia 1924) – szlachcic, ziemianin, doktor praw, poseł na Sejm Krajowy Galicji VII i VIII kadencji.
Życiorys
Urodził się 8 listopada 1844 r. jako syn Edmunda (1804–1887) i Katarzyny Rożnieckiej (1810–1899), właściciel majątków Perespa, Leszczowate, Maćkowa Wola i Zabawa[1]. Z wykształcenia był doktorem praw. Z tytułem radcy skarbowego był przewodniczącym c. k. sądu powiatowego w sprawach dochodów skarbowych w Sanoku oraz naczelnika c. k. powiatowej dyrekcji skarbu[2]. Piastował stanowiska sekretarz dyrekcji skarbowej we Lwowie[3], naczelnik powiatowej Dyrekcji Skarbu w Przemyślu. Był członkiem oddziału sanocko-lisko-krośnieńskiego C. K. Towarzystwa Gospodarskiego we Lwowie[4]. Był wybrany posłem Sejmu Krajowego Galicji VII kadencji 1896–1901 z okręgu Żółkiew i w latach 1901–1907 VIII kadencji z gmin wiejskich okręgu Sokal. Reprezentował stanowisko grupy „Podolaków” i w roku 1897 został prezesem wydziału powiatowego w Sokalu. Był też marszałkiem szlachty województwa tarnopolskiego. Na jego polecenie z cegieł z jego cegielni (ułożonymi na sztorc w jodełkę) wybudowano drogę z Sokala do Perespy. W 1895 przeniósł się do Perespy pod Sokalem, gdzie kupił majątek wraz z pałacykiem typu „maison de plaisance” według projektu francuskiego architekta Pierre’a Ricaud de Tirregaille[5]. Pałacyk należał w XVIII wieku do klucza krystynopolskiego wojewody Franciszka Salezego Potockiego. Leszczowate i Maćkowa Wola, majątki w ziemi sanockiej, pozostały jego własnością. 21 sierpnia 1906 roku dzięki jego staraniom jako posła podpisano rozporządzenie o budowie w Sokalu gimnazjum z wykładowym językiem polskim. W latach 1908–1913 ponownie został posłem do Sejmu Krajowego Galicji IX kadencji tym razem z okręgu przemyskiego.
Życie prywatne
Ożenił się z Heleną Szumlańską (1850–1932), herbu Korczak, córką Michała i Felicji Gołaszewskiej (pochodziła z greckokatolickiej rodziny szlachty ruskiej zasłużonej dla Rzeczypospolitej). Dzieci: Emilia Kuczyńska (1879–1969), Ignacy (1881–), Roman (31 grudnia 1983 – 28 stycznia 1944), Edmund (1887–1965), Maria Horoch (1890–1968), Karolina Żurowska (1891–1980).
Przypisy
- ↑ Lista wyborców Deputowanych do Rady Państwa z kurii większych posiadłości ziemskich. „Gazeta Lwowska”, s. 13, Nr 21 z 28 stycznia 1891.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1885. Lwów: 1885, s. 142, 151.
- ↑ Jerzy Sewer Dunin Borkowski: Rocznik Szlachty Polskiej. T. 2. Lwów: Nakładem księgarni K. Łukaszewicza, 1883, s. 534.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1895. Lwów: 1895, s. 650.
- ↑ Encyklopedia interia.pl.
Bibliografia
- Polski Słownik Biograficzny t. XV/1, Zakład Narodowy Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków 1970. Hasło Edmund Kraiński.
- Jan Trzecieski, Pamiątki i wspomnienia z Ziemi Sanockiej. Zebrał Jan Trzecieski, cz. 1, Krosno 1907.
- Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, woj. bełskie, ziemia chełmska woj. ruskiego, Ossolineum 1995. Hasło Perespa.
- Teodor Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, Rocznik VII, Poznań 1885. Hasło Kraińscy herbu Jelita.
- Seweryn hr. Uruski, Rodzina, herbarz szlachty polskiej, T. VIII, Warszawa 1911. Hasło Kraińscy.
- Adam Boniecki, Herbarz polski, cz. 1, t. XII, Warszawa 1908. Hasło Kraińscy herbu Jelita.
- Andrzej Włodarek, Klementyna Żurowska [w:] Z Leszczkowa w świat, Kraków 2014.
Media użyte na tej stronie
Autor:
- Tadeusz Gajl – projekt graficzny – Herb Jelita.jpg
- Bastianow (Bastian) – wersja wektorowa
Herb Jelita
Wincenty Kraiński (prawnik) około 1870 r.
Helena Kraińska ok. 1870 r.