Wincenty Wierzbięta

Wincenty Wierzbięta
Biskup tytularny Aenos
Data i miejsce urodzeniaok. 1420
Poznań
Data i miejsce śmierci13 maja 1494
Poznań
Biskup pomocniczy poznański
Okres sprawowania13 października 1469–13 maja 1494
Inkwizytor diecezji poznańskiej
Okres sprawowania1461–13 maja 1494 (?)
Wyznaniekatolicyzm
Kościółrzymskokatolicki
InkardynacjaZakon dominikanów
Śluby zakonneprzed 1447
Nominacja biskupia13 października 1469

Wincenty Wierzbięta (ur. prawdopodobnie ok. 1420, zm. 13 maja 1494) – polski dominikanin, inkwizytor i biskup sufragan poznański.

Pochodził z Poznania, z rodziny patrycjuszowskiej i prawdopodobnie w młodym wieku wstąpił do zakonu dominikanów w konwencie poznańskim[1]. Później jednak władze zakonne przeniosły go do konwentu krakowskiego, gdzie w 1447 został lektorem, a trzy lata później kursorem[2]. W 1451 skierowany został na studia do Florencji przez generała zakonu Guido Flamocheta[3]. Ostatecznie uzyskał tytuł bakałarza teologii[4]. Był jednym z definitorów kapituły prowincjonalnej polskich dominikanów w Sandomierzu w 1455[5]. W 1458 sprawował funkcję przeora dominikańskiego konwentu w Krakowie[6]. W 1459 towarzyszył prowincjałowi Jakubowi z Bydgoszczy na obradach kapituły generalnej zakonu w Nijmegen[7].

W 1461 prowincjał Jakub z Bydgoszczy mianował go inkwizytorem diecezji poznańskiej, co zatwierdziła kapituła prowincjonalna obradująca w tym samym roku w Łęczycy[8]. W latach 1461 i 1464–1468 sprawował także funkcję przeora konwentu poznańskiego[9]. W czerwcu 1469 biskup poznański Andrzej Bniński rekomendował go Stolicy Apostolskiej na swojego biskupa pomocniczego (sufragana)[10]. Papież Paweł II przychylił się do tego wniosku i 13 października 1469 prekonizował Wincentego biskupem enneńskim, tj. diecezji tytularnej Enos w Tracji[11]. Jednocześnie przyznał mu pensję o wartości około 200 florenów rocznie, na którą składały się dochody z dwóch wsi należących do biskupów poznańskich (Kiełczewo i Pogrzybów)[12]. O działalności Wincentego jako biskupa pomocniczego nic bliżej nie wiadomo[13]. W 1489 był gościem dominikańskiej kapituły prowincjonalnej w Warce[14]. Funkcję sufragana poznańskiego sprawował aż do śmierci w 1494[15]. Nie wiadomo, czy jako biskup pomocniczy zachował urząd inkwizytorski, ale jest to prawdopodobne, gdyż następny znany inkwizytor dla diecezji poznańskiej został mianowany dopiero w 1505[16].

Przypisy

  1. ↑ Bucichowski, s. 209 nr 1035; Czaplewski, s. 139.
  2. ↑ Madura, s. 31, 39; por. Kaczmarek, s. 50; Bucichowski, s. 210 nr 1038
  3. ↑ Madura, s. 578; por. Bucichowski, s. 209 nr 1034.
  4. ↑ Czaplewski, s. 139; Bucichowski, s. 209 nr 1035; Eubel, s. 81.
  5. ↑ Madura, s. 42; por. Bucichowski, s. 210 nr 1038.
  6. ↑ Bucichowski, s. 209 nr 1035.
  7. ↑ Madura, s. 55; por. Bucichowski, s. 209 nr 1035.
  8. ↑ Madura, s. 59; por. Bucichowski, s. 208 nr 1027, s. 209 nr 1035; Gołębiewski, s. 342; Czaplewski, s. 139.
  9. ↑ Kaczmarek, s. 48; por. Bucichowski, s. 209 nr 1035.
  10. ↑ Czaplewski, s. 139; Gołębiowski, s. 342.
  11. ↑ Eubel, s. 81; Czaplewski, s. 139; Bucichowski, s. 209 nr 1035.
  12. ↑ Eubel, s. 81 przyp. 1 (Aenen.); Czaplewski, s. 139.
  13. ↑ Czaplewski, s. 140.
  14. ↑ Madura, s. 118.
  15. ↑ Eubel, s. 81, 280; Bucichowski, s. 209 nr 1035; Czaplewski, s. 139-140.
  16. ↑ Madura, s. 152.

Bibliografia

  • Wacław Bucichowski, Lista lektorów dominikańskich prowincji polskiej od erygowania prowincji (1225) do roku 1525, „Przegląd Tomistyczny”, t. 6-7 (1997), s. 45-231
  • Paweł Czaplewski, Tytularny episkopat w Polsce średniowiecznej, Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego T.43, s. 69-163
  • Konrad Eubel Hierarchia Catholica, vol. II, Münster 1914, s. 81 i 280
  • Łukasz Gołębiowski, Dzieje Polski za panowania Kaźmirza, Jana Olbrachta i Alexandra, Warszawa 1848
  • Krzysztof Kaczmarek, Konwent dominikanów poznańskich w średniowieczu, Ecclesia. Studia z dziejów Wielkopolski, tom 1 (2003), s. 35-54
  • Roman Fabian Madura: Acta capitulorum Provinciae Poloniae Ordinis Praedicatorum. Vol. 1. Rzym: Pontificium Institutum Studiorum Ecclesiasticorum, 1972.
Biskupi poznańscy
Biskupi misyjni
Biskupi diecezjalni
Biskupi pomocniczy