Winegret

Rondel z kuchenną trzepaczką i niewielką ilością musztardy rozrobionej z octem; z butelki dodawana jest oliwa
Wytwarzanie sosu winegret z octu i oliwy z dodatkiem musztardy

Winegret lub vinaigrette (fr. vinaigre – ocet) – zimny sos pochodzący z kuchni francuskiej, przyrządzany z oliwy (3 części) i octu (1 część), które są dokładnie mieszane i ubijane do lekkiego zgęstnienia. Przyprawia się go pieprzem i solą[1][2], które lepiej jest dodać na początku do czystego octu, bo dodatek oliwy utrudnia rozpuszczanie się soli[1].

Ocet w sosie można zastąpić sokiem z cytryny[1][2]. Duże znaczenie ma wykorzystanie oliwy i octu winnego wysokiej jakości[1].

Winegret podaje się do zielonych sałat, serwowanych na zimno jarzyn[1][2], owoców morza i czasem mięs[1], jak też do mizerii[2].

Sos winegret można dodatkowo aromatyzować świeżymi ziołami[1][2]: estragonem, cząbrem ogrodowym, szczypiorkiem, natką pietruszki[2], a także w zależności od sytuacji roztartym czosnkiem[1][2] lub musztardą[1].

Od sosu winegret pochodzą także dalsze sosy[1]:

  • sos winegret z pomidorami, uzyskiwany dzięki dodatkowi cebuli i przecieru ze świeżych pomidorów i podawany do pikantnych przystawek i zakąsek;
  • zielony sos winegret, który uzyskuje się z winegretu podstawowego przyrządzonego z sokiem cytrynowym, z dodatkiem filetów anchois utartych z czosnkiem i dużej ilości zielonych ziół. Jest on dodatkiem do wędlin, befsztyków i drobiu;
  • sos winegret z czerwonej papryki, podawany do sałat i ryb, do którego zamiast oliwy dodaje się przetartą czerwoną paprykę i śmietanę, pomijając też pieprz;
  • sos winegret miętowy ze śmietaną, przyrządzany z ucieranych w soku cytrynowym liści świeżej mięty, do których dodaje się śmietanę. Jest dodatkiem do szynki parmeńskiej ze świeżymi figami.

Oliwy i octu do przyprawiania surowych warzyw używano już w kuchni starożytnego Rzymu. Przepisy na sałaty z sosem winegret zawiera traktat De honesta voluptate et valetudine Bartolomea Platiny z 1470 roku[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j Małgorzata Michalik, Marek Łebkowski: Mała encyklopedia sztuki kulinarnej. Wydawnictwo Tenten, 1996, s. 394−395. ISBN 83-86628-33-2.
  2. a b c d e f g Maciej E. Halbański: Leksykon sztuki kulinarnej. Wydawnictwo „Watra”, 1987, s. 202. ISBN 83-225-0106-4.
  3. Andrew F. Smith: Salad. W: Encyclopedia of Food and Culture. Solomon H. Katz (red.). T. 3. Thomson-Gale, 2003, s. 224–227.

Media użyte na tej stronie

Making vinaigrette.jpg
Autor: jeffreyw, Licencja: CC BY 2.0
Vinaigrette is a mixture (emulsion) of oils, such as soybean oil, canola oil, olive oil, corn oil, sunflower oil, safflower oil, peanut oil, grape seed oil, and vinegar, sometimes flavored with herbs, spices, and other ingredients. It is used most commonly as a salad dressing, but also as a cold sauce or marinade. Here, the process is beginning as a vegetable oil is added to vinegar and mustard. Mustard is often used as an emulsifier in vinaigrette.