Winkulum

Winkulum (łac. vinculum) – u motyli jest to element samczych narządów genitalnych.

Winkulum to płytka genitalna w kształcie litery U[1]. Połączona jest stawowo z tegumenem[2] lub jego pedynkulusem[1]. Środkowo-brzusznie tworzy sakus[1]. Winkulum w całości stanowi "płytkę koksosternalną" dziewiątego segmentu odwłoka[3].

U wąsikowatych winkulum ma kształt zaokrąglonej szufelki, zwykle jest szersze niż długie i dwu- do trzykrotnie dłuższe od walw[4]. U Heliozelidae winkulum zrośnięte jest z tegumenem i tworzą razem pierścień. U Incurvariidae winkulum jest dłuższe niż szerokie i do trzykrotnie dłuższe od walw[5]. U Cemiostomidae jest szerokie, a u Phyllocnistidae wąskie[6].

Przypisy

  1. a b c Armand R. Maggenti, Scott Lyell Gardner: Online Dictionary of Invertebrate Zoology. 2005, s. 948.
  2. Ian Francis Bell Common: Moths of Australia. 1990.
  3. R. E. Snodgrass: Principles of Insect Morphology. Cornell University Press, 1935.
  4. Janusz Wojtusiak: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XXVII Motyle – Lepidoptera, zeszyt 9. Adelidae. Warszawa: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1972, s. 4.
  5. Janusz Wojtusiak: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XXVII Motyle – Lepidoptera, zeszyt 7-8. Heliozelidae, Incurvariidae. Warszawa: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1976.
  6. Jarosław Buszko: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XXVII Motyle – Lepidoptera, zeszyt 28-29. Cemiostomidae, Phyllocnistidae, Lyonetiidae, Oinophilidae. Warszawa, Wrocław: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1981.