Winobluszcz trójklapowy

Winobluszcz trójklapowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządróżopodobne
Rządwinoroślowce
Rodzinawinoroślowate
Rodzajwinobluszcz
Gatunekwinobluszcz trójklapowy
Nazwa systematyczna
Parthenocissus tricuspidata (Siebold & Zucc.) Planch.
Monogr. Phan. 5: 452 1887[3]
Jesienią liście przebarwiają się na czerwono

Winobluszcz trójklapowy zwany także winobluszczem japońskim (Parthenocissus tricuspidata (Siebold & Zucc.) Planch.) – gatunek rośliny z rodziny winoroślowatych. Pochodzi z Azji (Chiny, Japonia, Korea, Tajwan), jest uprawiany w wielu krajach świata[4].

Morfologia

Łodyga
Pnącze. Pędy osiągają długość 10-12 m. Na końcach rozgałęzionych wąsów mają przylgi, pozwalające roślinie piąć się bez trudu nawet po bardzo gładkich powierzchniach, takich jak marmur[5].
Liście
Mają szerokość 10-20 cm, na owocujących pędach są nieco mniejsze i mają szerokość 8-15 cm. Są skórzaste, nagie i błyszczące, jedynie pod spodem owłosione na nerwach. Dość zmienne w kształcie, w zarysie szerokojajowate, trójklapowe, długoogonkowe. Na pędach płonych (często przysłoniętych przez duże liście pierwszego typu), liście są drobne, jajowate, nieklapowane lub tylko nieco wrębne i krótkoogonkowe. Opadają dwustopniowo, najpierw same blaszki liściowe, później ogonki. Jesienią przebarwiają się na czerwony lub szkarłatny kolor[6].
Kwiaty
Pięciokrotne, o kielichu drobnym, silnie zredukowanym. Płatki korony żółtozielonkawe, wolne, opadają pojedynczo. Zebrane w baldachogrona kwiaty pojawiają się od lipca do września na szczytach krótkich dwulistnych pędów. Kwitnie na przełomie czerwca i lipca. Roślina miododajna.
Owoc
Granatowa, płaskokulista jagoda pokryta nalotem woskowym, z 4-5 nasionami wewnątrz. Owoce dojrzewają we wrześniu i październiku.

Zastosowania

  • Roślina miododajna
  • Roślina ozdobna. Gatunek chętnie uprawiany, gdyż do znacznych wysokości tworzy szczelnie okrywające powierzchnie, szczególnie atrakcyjnie wyglądające jesienią, po przebarwieniu się liści. Nadaje się do obsadzania pergoli, ścian domów, słupów, parkanów. Jego gęsto ustawione liście skutecznie zatrzymują kurz i tworzą naturalną osłonę. Dzięki przylgom rosnąc przy ścianie domu nie potrzebuje podpór[5]. Rośnie dość szybko, około 1-2 m rocznie. Szczególnie ozdobna jest odmiana 'Veitchii', charakteryzująca się mniejszymi i jaśniejszymi liśćmi, niż forma typowa[5].

Uprawa

Zazwyczaj sadzi się gotowe, ukorzenione przez ogrodników sadzonki. Nie ma specjalnych wymagań co do ziemi, jednak lepiej rośnie, silniej kwitnie i ma gęstsze ulistnienie na glebach wilgotnych i żyznych. Dobrze znosi zanieczyszczenie powietrza i niezbyt długie okresy suszy. Może rosnąć w pełnym słońcu, w półcieniu, a nawet w cieniu (ale słabiej). Jest jednak bardziej wrażliwy na mróz, niż winobluszcz pięciolistkowy, z tego też powodu należy go sadzić w miejscach osłoniętych, a na zimę okrywać korzenie. Jeśli nadziemne pędy przemarzną – odrośnie z korzeni[5].

Galeria

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-07-12] (ang.).
  3. The Plant List. [dostęp 2013-01-30].
  4. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2013-01-30].
  5. a b c d Maciej Mynett, Magdalena Tomżyńska: Krzewy i drzewa ozdobne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 1999. ISBN 83-7073-188-0.
  6. W. Kulesza: Klucz do oznaczania drzew i krzewów. Warszawa: PWRiL, 1955.

Media użyte na tej stronie

24 czerwiec 2008 r. 015.jpg
Autor: Bastet78, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynek porośnięty winobluszczem trójklapowym na ul.Dąbrowskiego w Dąbrowie Górniczej
Kudowa Zdrój, Zdrojowa 36, 15.JPG
Autor: Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID
2015 Winobluszcz trójklapowy 02.jpg
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID
2013 Paczków, ratusz, 08.jpg
Autor: HalickiNikon D90P8.jpg Ta fotografia została wykonana za pomocą Nikon D90., Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID
Praha, Dejvice - Wuchterlova 20 (detail fasady).jpg
Autor: Matěj Baťha, Licencja: CC BY-SA 3.0
Praha, Dejvice - Wuchterlova 20 (detail fasády)
24 czerwiec 2008 r. 029 resize.jpg
Autor: Bastet78, Licencja: CC BY-SA 4.0
Winobluszcz trójklapowy