Wirczyk

Wirczyk
Ilustracja
Wirczyk przyczepiony do podłoża
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

protisty

Typ

orzęski

Klasa

Ciliatea

Podklasa

Peritricha

Rząd

Peritrichida

Podrząd

Sessilida

Rodzina

Vorticellidae

Rodzaj

Wirczyk

Nazwa systematyczna
Vorticella
Linnaeus, 1767

Wirczyk (Vorticella) – rodzaj organizmów należących do typu orzęsków. Do rodzaju tego należą gatunki podobne kształtem do odwróconego dzwonu. Wirczyki występują w wodach słodkich i słonych. Osiągają wielkość 50 μm - 200 μm bez nóżki. Przyczepiają się do podłoża za pomocą długiej kurczliwej nóżki. Posiadają rzęski, za pomocą których mogą się poruszać lub naganiać pokarm. Wirczyki są drapieżnikami, odżywiają się glonami i bakteriami. Mogą prowadzić osiadły tryb życia na powierzchni roślin i zwierząt (np. larw ważek).

Wirczyk posiada dwa jądra komórkowe: makronukleus i mikronukleus. Wirczyk nie ma ściany komórkowej. Jego ciało otacza wyłącznie błona komórkowa zwana pellikulą, widoczne są poprzeczne bruzdy; rzęski występują tylko w wieńcu okołogębowym - zewnętrzny pas rzęsek nazywamy haplokinetą, wewnętrzny natomiast polykinetą. Posiada także wodniczki tętniące, cytopyge, wodniczki pokarmowe. Pod cytoplazmą znajdują się pęczki włókien kurczliwych.

Wirczyk w ruchu

Wirczyk rozmnaża się przez poprzeczny podział komórki. Zachodzi u niego również proces koniugacji, czyli wymiany materiału genetycznego pomiędzy osobnikami.

Rodzaj wirczyk liczy ok. 100 gatunków. Do tego rodzaju między innymi należą następujące gatunki[1]:

  • Vorticella aequilata (Kahl, 1931)[2]
  • Vorticella alba (Fromentel, 1874)[2]
  • Vorticella alpestris
  • Vorticella amphiurae
  • Vorticella anastatica
  • Vorticella annulata
  • Vorticella anomala
  • Vorticella aquadulcis (Foissner et al., 1992)[2]
  • Vorticella astyliformis (Foissner, 1981)[2]
  • Vorticella auriculata (O. F. Muller, 1773)
  • Vorticella aurita (O. F. Muller, 1786)
  • Vorticella brevistyla (D'Udekem, 1864)
  • Vorticella campanula
  • Vorticella citrina
  • Vorticella communis
  • Wirczyk konwaliowaty[3] (Vorticella convallaria)
  • Vorticella marina
  • Vorticella microstoma
  • Vorticella monilata
  • Vorticella patellina
  • Vorticella similis
  • Vorticella sphaerica
  • Vorticella striata
  • Vorticella submicrostoma
  • Vorticella utriculus

Przypisy

  1. ↑ Vorticella, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2009-08-01] (ang.).
  2. ↑ a b c d Алимов, А., Ф., (red), Протисты ч.2: Руководство по эоологии s. 931
  3. ↑ Brtek, L'ubomír, i inni, Świat zwierząt s.50

Bibliografia

  • Алимов, А., Ф., (red), Протисты ч.2: Руководство по эоологии, Наука, Санкт Петерсбург, 2007, ISBN 5-02-026258-7
  • Brtek, L'ubomír, i inni, Świat zwierząt, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1983, s.50, ISBN 83-09-00747-7.
  • Brusca, Richard C., Brusca, Gary J., Invertebrates, Sinauer Associates, Inc., Sunderland, Massachusetts, 2003, Second Edition, ISBN 0-87893-097-3
  • Зенкевич Л.А., Жизнь животных. Том 1. Беспозвоночные, Москва, 1968, s.148-152
  • Mały Słownik Zoologiczny - Bezkręgowce, Wiedza Powszechna, Warszawa, 1984, s.405
  • Vorticella, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2009-08-01] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Vorticella sequence.JPG
Autor: Simon Andrews, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Vorticella is a genus of protozoa, with over 100 known species. They are stalked inverted bell-shaped ciliates, placed among the peritrichs. Each cell has a separate stalk anchored onto the substrate, which contains a contracile fibril called a myoneme.
Vorticella.JPG
Autor: Simon Andrews, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Vorticella is a genus of protozoa, with over 100 known species. They are stalked inverted bell-shaped ciliates, placed among the peritrichs. Each cell has a separate stalk anchored onto the substrate, which contains a contracile fibril called a myoneme.