Wirginia Zachodnia

Wirginia Zachodnia
State of West Virginia
stan
35. stan od 20 czerwca 1863
Ilustracja
PieczęćFlaga
PieczęćFlaga
Dewiza: Montani semper liberi
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stolica

Charleston

Kod ISO 3166-2

US-WV

Gubernator

Jim Justice (R)

Powierzchnia

62 756 km²[1]

Populacja (2020)
• liczba ludności


1 793 716

• gęstość

29,8 os./km²

Strefa czasowa

UTC-5:00
UTC-4:00

Języki urzędowe

angielski

Położenie na mapie USA
Położenie na mapie
Strona internetowa
Portal Stany Zjednoczone

Wirginia Zachodnia (ang. West Virginia, wymowa: /ˌwɛst vərˈdʒɪnjə/) – stan we wschodniej części Stanów Zjednoczonych. Na północy graniczy z Pensylwanią i Maryland, od wschodu i południa z Wirginią, a na zachodzie z Kentucky i Ohio. Stolicą stanu jest Charleston.

Wirginia Zachodnia, położona w regionie Appalachów, ma jedne z najbardziej nierównych terenów w kraju. Faliste góry, wzgórza i doliny tego stanu sprawiły, że zyskał przydomek The Mountain State (Górzysty Stan) i jest dobrze znanym z szerokiej gamy zajęć na świeżym powietrzu, w tym turystyki pieszej, kolarstwa górskiego, narciarstwa i raftingu[2].

W latach 2010–2020 Wirginia Zachodnia odnotowała najwyższy procentowy spadek swoich mieszkańców wśród stanów USA. Spadek populacji spowodowany jest głównie starzeniem się populacji i wzrostem bezrobocia spowodowanym zamykaniem kopalń[3][4].

Młyn wodny w parku stanowym Babcock.

Historia

  • 1716 – Alexander Spotswood przybył na tereny obecnej Wirginii Zachodniej i zajął je dla Anglii
  • 1730 – przybyli pierwsi osadnicy
  • 25 czerwca 1788 – ratyfikacja Konstytucji przez Wirginię.

Kiedy Wirginia odłączyła się od Unii w 1861 roku, część znana obecnie jako Wirginia Zachodnia oderwała się, tworząc własny stan. Przyjęta w roku 1863 Wirginia Zachodnia była jedynym stanem powstałym z oderwania się od stanu konfederackiego podczas wojny secesyjnej i odegrała kluczową rolę jako stan graniczny[2].

Warunki naturalne

Przeważającą część powierzchni tego stanu zajmują tereny wyżynne i górskie. Dwa pasy ziemi wcinające się między sąsiadujące stany to:

  • Eastern Panhandle
  • Northern Panhandle

Z północnego wschodu na południowy zachód przebiega pasmo górskie Appalachów, które zajmuje znaczną część powierzchni stanu. Na zachód od Appalachów znajdują się Wyżyny Appalaskie, które zajmują prawie całą pozostałą część stanu. Najwyższy szczyt stanu to Spruce Knob (1482 m n.p.m.).

Warunki hydrologiczne

Główne rzeki: Ohio, Guyandotte i Greenbrier.

Większe jeziora: Tygart i Bluestone.

Większe miasta


Charleston
Charleston
Huntington
Huntington

Lp.MiastoHrabstwoLiczba mieszkańców (2019)[5]

Morgantown
Morgantown
Parkersburg
Parkersburg

1CharlestonKanawha46 536
2HuntingtonCabell45 110
3MorgantownMonongalia30 549
4ParkersburgWood29 306
5WheelingOhio26 430
6FairmontMarion18 388
7WeirtonHancock18 266
8MartinsburgBerkeley17 454
9BeckleyRaleigh15 940
10ClarksburgHarrison15 225

Demografia

Gęstość zaludnienia (w milach kwadratowych)

Na podstawie spisu ludności z roku 2020 stwierdzono, że stan Wirginia Zachodnia liczył 1 793 716 mieszkańców, co oznaczało spadek o 59 278 (3,2%) w porównaniu z poprzednim spisem z roku 2010[6]. Dzieci poniżej piątego roku życia stanowiły 5,2% populacji, 20,1% mieszkańców nie ukończyło jeszcze osiemnastego roku życia, a 20,5% to osoby mające 65 i więcej lat. 50,5% ludności stanu stanowiły kobiety[7].

Język

W 2010 roku najpowszechniej używanymi językami były[8]:

Rasy i pochodzenie

Według danych z 2019 roku 93,1% mieszkańców stanowiła ludność biała (92,0% nie licząc Latynosów), 3,7% to czarnoskórzy Amerykanie lub Afroamerykanie, 1,8% było rasy mieszanej, 0,8% to Azjaci, 0,2% to rdzenna ludność Ameryki i 0,02% to Hawajczycy i pochodzący z innych wysp Pacyfiku. Latynosi stanowili 1,5% ludności stanu[9].

Do największych grup należały osoby pochodzenia niemieckiego (14,3%), irlandzkiego (11,9%), „amerykańskiego” (9,8%) i angielskiego (9,4%). Do innych większych grup należały osoby pochodzenia włoskiego (74 tys.), szkocko–irlandzkiego (36,2 tys.), szkockiego (32,8 tys.), polskiego (29,3 tys.), francuskiego (27 tys.) i holenderskiego (23,4 tys.)[9].

Religia

Struktura religijna w 2014 r.[10]:

Gospodarka

Gospodarka stanu jest tak mocno uzależniona od jej zasobów mineralnych, że spadająca produkcja węgla i niskie ceny energii w ostatnich latach poważnie zaszkodziły temu stanowi. Bezpieczeństwo górnicze i kwestie ekologiczne pozostają głównymi wyzwaniami dla obszaru, który nadal produkuje większość węgla wykorzystywanego w innych stanach[2].

Zasoby i energia

W Wirginii Zachodniej znajduje się 12% amerykańskich zasobów węgla, co daje jej pozycję w pierwszej trójce stanów, z największą ilością zasobów. Węgiel w Wirginii Zachodniej odkryto na początku XVII wieku, ale wydobycie na dużą skalę rozpoczęto dopiero w połowie XIX wieku[12].

Ponad 90% produkcji energii elektrycznej w stanie wytwarzana jest z węgla. Pozostała część pochodzi z hydroelektrowni, elektrowni wiatrowych i urządzeń zasilanych gazem ziemnym. Wirginia Zachodnia jest jednym z siedmiu stanów na wschód od rzeki Missisipi, które nie mają żadnej elektrowni jądrowej[12].

Wirginia Zachodnia jest także siódmym co do wielkości eksporterem gazu ziemnego, głównie przez wydobycie gazu łupkowego. W Newell, nad rzeką Ohio znajduje się jedyna w stanie rafineria ropy naftowej[12].

Rolnictwo

W 2015 roku największy dochód przyniosły[13]:

Sławni ludzie

Uczelnie

  • Alderson-Broaddus College
  • Bethany College
  • Bluefield State College
  • Concord University
  • Davis and Elkins College
  • Fairmont State University
  • Glenville State College
  • Marshall University
  • Mountain State University
  • Ohio Valley College
  • Potomac State College of West Virginia University
  • Salem International University
  • Shepherd University
  • University of Charleston
  • West Liberty State College
  • West Virginia School of Osteopathic Medicine
  • West Virginia State University
  • West Virginia University
  • West Virginia University Institute of Technology
  • West Virginia University at Parkersburg
  • West Virginia Wesleyan College
  • Wheeling Jesuit University

Zobacz też

Przypisy

  1. State Area Measurements and Internal Point Coordinates. U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-09]. (ang.).
  2. a b c West Virginia Rankings and Facts, US News Best States [dostęp 2021-11-09].
  3. West Virginia population decline is largest in U.S., Los Angeles Times, 22 maja 2021 [dostęp 2021-11-09] (ang.).
  4. Casey Leins, West Virginia Is Dying and Trump Can’t Save It, US News, 2017 [dostęp 2021-11-09].
  5. Top 100 Biggest West Virginia Cities By Population, www.biggestuscities.com [dostęp 2021-11-09].
  6. Change in Resident Population of the 50 States, the District of Columbia, and Puerto Rico: 1910 to 2020, 2020 Census Apportionment Results [dostęp 2021-11-09].
  7. U.S. Census Bureau QuickFacts: West Virginia; United States, www.census.gov [dostęp 2021-11-09] (ang.).
  8. Data Center Results, apps.mla.org [dostęp 2019-02-08].
  9. a b 2019: ACS 1-Year Estimates Data Profiles (DP05/DP02), data.census.gov [dostęp 2021-11-09].
  10. Religion in America: U.S. Religious Data, Demographics and Statistics, Pew Research Center [dostęp 2019-02-16] (ang.).
  11. West Virginia - Religious Traditions, 2010, www.thearda.com [dostęp 2019-02-16].
  12. a b c West Virginia - State Energy Profile Analysis - U.S. Energy Information Administration (EIA), www.eia.gov [dostęp 2019-02-16].
  13. Rachel Bertone, Top 10 West Virginia Ag Products (Infographic), Farm Flavor, 13 lipca 2017 [dostęp 2019-02-16] (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Glade Creek Grist Mill.jpg
Autor: Gabor Eszes (UED77), Licencja: CC-BY-SA-3.0
The Glade Creek Grist Mill, an iconic West Virginia attraction in Babcock State Park, WV, USA.
This semi-panorama was assembled from six separate parts, each taken with the same aperture and shutter settings for maximum compatibility. I used Paint Shop Pro 8, my graphic tablet, and my favorite method of erasing the layers into each other for assembly. The EXIF tag is a mockup from the bottom central picture, but most of the info should be correct, except for the image size.
West Virginia in United States.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location of state of West Virginia in United States in the United States
Parkersburg, WV (25653756552).jpg
Autor: Paul Sableman from St. Louis, MO, Licencja: CC BY 2.0
Parkersburg, WV
Seal of West Virginia.svg
West Virginia State Seal
Fifth Avenue in downtown Huntington, West Virginia LCCN2015631800.tif
Title: Fifth Avenue in downtown Huntington, West Virginia

Physical description: 1 photograph : digital, tiff file, color.

Notes: Purchase; Carol M. Highsmith Photography, Inc.; 2015; (DLC/PP-2015:055).; Credit line: West Virginia Collection within the Carol M. Highsmith Archive, Library of Congress, Prints and Photographs Division.; Forms part of: West Virginia Collection within the Carol M. Highsmith Archive.; Title, date and keywords based on information provided by the photographer.
Aerial of Harpers Ferry at Dawn.jpg
Autor: Jesse Lee Tucker, Licencja: CC BY-SA 4.0
Harpers Ferry in West Virginia is loaded with an array of historic hillside homes and buildings.
Charleston Kanawha River.jpg
Autor: Tim Kiser (w:User:Malepheasant), Licencja: CC BY-SA 2.5
The skyline of w:Charleston, West Virginia as viewed from the south bank of the w:Kanawha River
West Virginia population map.png
(c) JimIrwin z angielskojęzycznej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
West Virginia population density map from Census 2010. See the data lineage for the process description.
En-us-West Virginia.ogg
(c) I, EncycloPetey, CC BY-SA 3.0
Pronunciation of the term in US English
City of Morgantown from the west side of the Monongahela River, May 2012.jpg
Autor: Jae69376, Licencja: CC BY-SA 3.0
A view of Downtown Morgantown, WV as seen from the Western bank of the Monongahela River.