Wisłoczek

Artykuł

49°30′15″N 21°52′20″E

- błąd

39 m

WD

49°32'N, 21°52'E

- błąd

19388 m

Odległość

1698 m

Wisłoczek
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

krośnieński

Gmina

Rymanów

Liczba ludności (2020)

175[1]

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-480[2]

SIMC

0359050[3]

Położenie na mapie gminy Rymanów
Mapa konturowa gminy Rymanów, na dole znajduje się punkt z opisem „Wisłoczek”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Wisłoczek”
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego
Mapa konturowa powiatu krośnieńskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wisłoczek”
Ziemia49°30′15″N 21°52′20″E/49,504167 21,872222

Wisłoczek (pierwotnie: Międzyrzecze) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Rymanów[3][4].

Położenie

Wieś leży w niewielkiej dolince, w środkowym biegu potoku Wisłoczek (dopływ Wisłoka), pomiędzy grupą Jawornika na południu a Wzgórzami Rymanowskimi na północy. Droga dojazdowa do wsi prowadzi z Rudawki Rymanowskiej w dolinie Wisłoka, w górę dolinki Wisłoczka.

Historia

W 1366 r. kanclerz Janusz Suchywilk od swoich rodziców otrzymał Wisłoczek, Duklę, Kobylany, Chyrową, Mszanę, Surowicę. 28 sierpnia 1366 roku we Włodzimierzu Janusz Suchywilk przekazał swoje dobra bratankom Piotrowi i Mikołajowi. Byli to synowie Jakusza Cztana ze Strzelc. Ustanowił w ten sposób pierwszą ordynację w Polsce. Kazimierz Wielki potwierdził ten dokument. Wisłoczek w tym czasie graniczył od wschodu z dobrami Piotra de Hungaria, któremu Kazimierz III Wielki nadal w dniu 25 czerwca 1361 roku puste miejscowości we wsi Boiska. Kodeks Dyplomatyczny Małopolski tom III, str. 741, z 1361, podaje że Zboiska: „Boyscza ad Sanctum Petrum in Bukowsko in Flumine Sanoczek sita” w roku 1361 dzięki nadaniom Kazimierza Wielkiego stały się własnością rycerzy przybyłych z Węgier, braci Piotra i Pawła (zob. Balowie). Przywilej królewski pod tą samą datą wymienia również inne wsie będące we władaniu Piotra i Pawła, a mianowicie Wisłok, Radoszyce, Jurowce, Srogów, Dydnię, Temeszów i inne. Za te oraz inne nadania on oraz jego bracia mieli stawiać się na wyprawy wojenne z dwoma łucznikami.

Wisłoczek – wówczas jeszcze pod nazwą Międzyrzecze - lokowany został na prawie niemieckim w końcu XIV w. (1391?) przez Iwana z Goraja. W 1512 r. przeniesiony został na prawo wołoskie. Wieś prawa wołoskiego w latach 1501–1550, położona w ziemi sanockiej województwa ruskiego[5]. W XVI wieku do wsi mogła należeć jako przysiółek późniejsza odrębna wieś Tarnawka. Nazwa Wisłoczek utrwaliła się prawdopodobnie w XVII wieku. W 1673 r. po najeździe wojsk Rakoczego i klęskach moru zostało tu jedynie 18 zamieszkałych chałup, jednak w 1880 r. wieś liczyła znów ponad 800 mieszkańców. Do początku lat 40. XX wieku była to wieś o ludności prawie czysto łemkowskiej: w 1939 r. liczyła 770 mieszkańców, z czego 765 Łemków i 5 Żydów. Działała tu czytelnia ukraińskiego stowarzyszenia oświatowego „Proswita” i spółdzielnia „Werchowyna”.

W połowie XIX wieku właścicielkął posiadłości tabularnej Wisłoczek była Józefa Gorczyńska[6]. W 1911 właścicielem tabularnym był Smolej Kuźno i wspólnicy, posiadający 42 ha[7].

25 kwietnia 1946 r. ludność Wisłoczka została wywieziona w eskorcie żołnierzy 32 pułku piechoty WP na stację kolejową w Zarszynie, a stamtąd na Ukrainę. Zabudowania zostały spalone. W latach 50. założono tu PGR, ale ten wkrótce upadł, a jego pracownicy wyjechali. Dolina przez kolejne lata była praktycznie bezludna. Dopiero w 1969 r. osiedlili się tu mieszkańcy Śląska Cieszyńskiego, wyznania zielonoświątkowego.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

W Wisłoczku znajduje się zbór Ewangelicznej Wspólnoty Zielonoświątkowej[8] oraz zbór o charakterze zielonoświątkowo-jednościowym, związany z ruchem Williama Marriona Branhama.

Turystyka

W okresie wakacyjnym we wsi działa studencka baza namiotowa (baza namiotowa w Wisłoczku). W pobliżu tej bazy kaskada na potoku Wisłoczek – kilkumetrowej wysokości wodospad.

Szlaki rowerowe:

Przypisy

  1. ↑ Strona gminy, ludność
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1459 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  4. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. ↑ Tomasz Figlus, Villae iuris valachici. Z problematyki rozwoju osadnictwa wołoskiego w Polsce na przykładzie ziemi sanockiej, w: Studia z Geografii Politycznej i Historycznej tom 5 (2016), s. 31.
  6. ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 238.
  7. ↑ Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 22.
  8. ↑ Kościół Zielonoświątkowy Zbór „Filadelfia” w Bielsku-Białej. [dostęp 2008-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-15)].

Linki zewnętrzne

Gmina Rymanów
Miasto
Wsie
Osady
Integralne
części wsi
  • Belgrad
  • Berdelówka
  • Brzeg
  • Deszno
  • Dół
  • Dziubówka
  • Gniewoszówka
  • Góra
  • Koło Kościoła
  • Młyn (Posada Górna)
  • Młyn (Rymanów-Zdrój)
  • Mury
  • Obszar
  • Osiek
  • Pod Hubinem
  • Pustki
  • Sicina
  • Środek
  • Wołtuszowa
  • Zakącie

Herb gminy Rymanów

Media użyte na tej stronie