Wiskitki (gromada)

Wiskitki
gromada
1954–1973
Państwo

 PRL

Województwo

warszawskie

Powiat

grodziskomazowiecki

Data powstania

5 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Wiskitki

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

5

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

27

brak współrzędnych
Portal Polska

Wiskitki – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Wiskitki z siedzibą GRN w Wiskitkach utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie grodziskomazowieckim w woj. warszawskim, na mocy uchwały nr VI/10/4/54 WRN w Warszawie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Piotrowina, Sokule, Tomaszew i Wiskitki ze zniesionej gminy Żyrardów-Wiskitki oraz obszar dotychczasowej gromady Starowiskitki ze zniesionej gminy Guzów w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 27 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

29 lutego 1956 z gromady Wiskitki wyłączono parcelę Starowiskitki włączając ją do gromady Guzów w tymże powiecie[8].

1 stycznia 1959 z gromady Wiskitki wyłączono obszary miejscowości Piotrowina i Dobra Sokule oraz obszar lasów państwowych nadleśnictwa Skuły obejmujące kwartały 26 i 31 o łącznej powierzchni około 97 ha, włączając je do miasta Żyrardów (powiat miejski) w tymże województwie[9].

31 grudnia 1959 do gromady Wiskitki przyłączono obszar zniesionej gromady Kozłowice Nowe w tymże powiecie (bez wsi Grądy i Teklinów[10])[11].

31 grudnia 1961 do gromady Wiskitki włączono wsie Nowy Drzewicz i Stary Drzewicz ze zniesionej gromady Oryszew w tymże powiecie[12].

1 stycznia 1969 do gromady Wiskitki włączono wsie Grądy, Henryszew i Teklin ze zniesionej gromady Międzyborów w tymże powiecie[13]. Tego samego dnia z gromady Wiskitki wyłączono obszar leśny o powierzchni 195 ha, włączając go do gromady Korytów A w tymże powiecie[14].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[15]. 1 stycznia 1973 w powiecie grodziskomazowieckim utworzono obecną gminę Wiskitki[16] (w latach 1870-1939 istniała co prawda gmina Wiskitki, lecz składała się z samych Wiskitek, natomiast istniejąca w latach 1940-54 gmina Żyrardów-Wiskitki miała swoją siedzibę w Żyrardowie).

Przypisy

  1. ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. ↑ a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. ↑ Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. ↑ Uchwała Nr VI/10/4/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu grodziskomazowieckiego; w ramach Zarządzenia Nr Or. V-0/1/54 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 29 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 67)
  7. ↑ Uchwała Nr XLVII/145 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Grodzisku Maz. z dnia 2 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 7 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 43)
  8. ↑ Uchwała Nr VI/10/55 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 30 czerwca 1955 r. w sprawie zmian granic niektórych gromad oraz przeniesienia niektórych siedzib gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 14 kwietnia 1956 r., Nr. 3, Poz. 10)
  9. ↑ Dz.U. z 1959 r. nr 6, poz. 36
  10. ↑ Uchwała Nr IV-9/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 18 września 1959 r. w sprawie zmian granic niektórych gromad i przeniesienia siedzib niektórych gromadzkich rad narodowych w województwie warszawskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 15 grudnia 1959 r., Nr. 12, Poz. 438
  11. ↑ Uchwała Nr IV-10/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 18 września 1959 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 15 grudnia 1959 r., Nr. 12, Poz. 439)
  12. ↑ Uchwała Nr IV-19/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 27 września 1961 r. w sprawie zmian granic i nazw, utworzenia i zniesienia niektórych gromad oraz przeniesienia siedzib niektórych gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 15 grudnia 1961 r., Nr. 13, Poz. 292)
  13. ↑ Uchwała Nr XVI-67/68 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 29 czerwca 1968 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie warszawskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 5 sierpnia 1968 r., Nr. 10, Poz. 89)
  14. ↑ Uchwała Nr XVII/75/68 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 9 października 1968 r. w sprawie zmiany granic niektórych gromad (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 30 grudnia 1968 r., Nr. 19, Poz. 192)
  15. ↑ Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  16. ↑ Uchwała Nr XX/93/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie warszawskim
Powiat grodziski / grodziskomazowiecki (do 1869 i 1948–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta
(do 1869 → i ← 1948–75)
Gminy wiejskie
(do 1869 → , ← 1948–54 i 1973–75)
Gromady
(1954–72)

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).