Witaszkowo

Artykuł

51°51′48″N 14°46′22″E

- błąd

38 m

WD

51°56'N, 14°50'E

- błąd

20095 m

Odległość

592 m

Witaszkowo
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

krośnieński

Gmina

Gubin

Liczba ludności (2013)

33[1]

Strefa numeracyjna

68

Kod pocztowy

66-633[2]

Tablice rejestracyjne

FKR

SIMC

0909638

Położenie na mapie gminy wiejskiej Gubin
Mapa konturowa gminy wiejskiej Gubin, na dole znajduje się punkt z opisem „Witaszkowo”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Witaszkowo”
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego
Mapa konturowa powiatu krośnieńskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Witaszkowo”
Ziemia51°51′48″N 14°46′22″E/51,863333 14,772778

Witaszkowo (niem. Vettersfelde[3], łuż. Wětškow)[4] – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Gubin.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Historia

O wsi wspominano przed rokiem 1451[5] jako (niem. Vettersfeldt), w 1452 Fettirfeldt, a w 1527 Fettersfelt jako niewielką wieś okalającą folwark. Wśród właścicieli majątku wymienia się: von Kalckreutha, von Sehlstranga, von Heinego i od 1578[3] roku do księcia Schönaich-Carolath[6]. Witaszkowo w 1926 roku otrzymało światło[6][7]. W 1939 roku wieś liczyła 107 mieszkańców, w 1988 33 osoby i w 1999 roku 32 mieszkańców[6]..

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[8]:

  • kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki filialny pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia NMP z 1749 roku. Pochodzący z XVIII wieku kościół jest budowlą w konstrukcji szachulcowej i jest zamknięty trójbocznie od strony prezbiterium[9]. Posiada dach wielospadowy, pośrodku z sygnaturką[3][5][9]. W salowym wnętrzu, przykrytym belkowym stropem zachowały się osiemnastowieczne ławki. W zachodniej stronie znajduje się drewniana empora wsparta na ośmiu słupach oraz ceramiczna posadzka[3]. W jego ścianach znajdują się długie prostokątne okna. Wewnątrz znajduje się drewniany renesansowy ołtarz z 1596 roku z zakryciem jego podstawy przedstawiającym Ostatnią Wieczerzę[3]. W 2008 roku zakończył się remont kościoła[10][11], a 14 grudnia 2008 roku jego poświęcenia dokonał biskup Paweł Socha w asyście proboszcza ks. Bogdana Kusiaka[9].

Skarb

Wieś Witaszkowo weszła do światowej historii jako miejsce odkrycia słynnego scytyjskiego skarbu. W 1882 roku znaleziono w Witaszkowie złoty skarb, wykonany prawdopodobnie nad Morzem Czarnym i w roku 500 przed naszą erą zakopany[5]. Odkrycia skarbu na swym polu dokonał wieśniak Lauschke[9]. O znalezieniu skarbu powiadomił księcia Henryka Schönaich-Carolath z Gębic. Skarb ważył 4,5 kg i składał się z różnych wyrobów scytyjskich[9]. Składał się z ryby o długości 42 cm z wypukłymi na 5 mm figurkami[12], pochwy miecza z podobnymi zdobieniami jak ryba, rękojeści miecza, igły, klejnotów, pierścienia[13]. Znaleziono również gliniane naczynia[9]. Skarb powędrował do Berlińskiego Muzeum Antycznego, a podczas bombardowania Berlina został wywieziony i ukryty w kopalni soli pod Helmstedt[9]. Brytyjskie wojsko po II wojnie światowej wywiozło złoto do zamku Celle. Przed końcem wojny kopia skarbu na krótko zawędrowała do Muzeum Miejskiego w Gubinie (Guben)[14]. Powiększona kopia złotej ryby znajduje się w Muzeum Sprucke–Mühle w Guben[14]. Z czasem skarb uległ rozproszeniu, a część oryginalnych przedmiotów przechowywana jest do dziś w zbiorach Antikensammlung w Berlinie[3]. Kopię w oryginalnym rozmiarze można obejrzeć w Muzeum Archeologicznym Środkowego Nadodrza[15] w Świdnicy k. Zielonej Góry.

Przypisy

  1. ↑ Rozmieszczenie ludności w gminie według miejscowości. Gmina Gubin. [dostęp 2015-11-16].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1474 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ a b c d e f Krzysztof Garbacz: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego tom 1. s. 241.
  4. ↑ Rudolf Lehmann: Historisches Ortslexikon für die Niederlausitz Band 2. Die Kreis Cottbus, Spremberg, Guben und Sorau. 2011. ISBN 978-3-941919-90-7.
  5. ↑ a b c Gubińskie Towarzystwo Kultury - Zeszyty Gubińskie nr 5 s. 31
  6. ↑ a b c Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949… s. 340
  7. ↑ Przy wjeździe do wsi stoi stara trafostacja
  8. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 14. [dostęp 2013-01-24].
  9. ↑ a b c d e f g Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949… s. 341
  10. ↑ Podczas remontu odsłonięto pierwotną szkieletową konstrukcją ścian oraz pozostałości opracowań malarskich z początku XIX wieku
  11. ↑ Krzysztof Garbacz: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego tom 1. s. 242.
  12. ↑ W figurkach można było rozpoznać polujące i walczące lwy, pantery, szakala, orła i inne zwierzęta
  13. ↑ O twórcy tych wyrobów mówi się, że był Grekiem
  14. ↑ a b Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949… s. 343
  15. ↑ Muzeum Archeologiczne Środkowego Nadodrza w Zielonej Górze, www.muzeum-swidnica.org [dostęp 2016-02-07].

Bibliografia

  • Wydawnictwo Gubińskiego Towarzystwa Kultury 1999 r. - Zeszyty Gubińskie nr 5 s.31
  • Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949…. Gubin: Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej, 2011, s. 340-344. ISBN 978-83-88059-54-4.
  • Garbacz Krzysztof: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego tom 1. Zielona Góra: Agencja Wydawnicza „PDN”, 2011, s. 241-242. ISBN 978-83-919914-8-2.
Gmina Gubin
Sołectwa
Pozostałe miejscowości

Herb gminy Gubin

Media użyte na tej stronie

Lubusz Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lubusz Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.18 N
  • S: 51.33 N
  • W: 14.40 E
  • E: 16.60 E
POL gmina Gubin COA.jpg
Herb gminy Gubin
Powiat krośnieński (województwo lubuskie) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu krośnieńskiego, Polska