Witold Ceraski

Grób Witolda Ceraskiego i jego żony na Cmentarzu Wagańkowskim w Moskwie

Witold Michał Henryk Ceraski (ros. Витольд Карлович Цераский, ur. 9 maja 1849 w Słucku, zm. 29 maja 1925 w Troicku) – rosyjski astronom polskiego pochodzenia^[1], profesor.

Życiorys

Był synem Karola Dominika Ceraskiego (1817-1864) wieloletniego nauczyciela Gimnazjum Słuckiego i Stefanii z Korolków (zm.1907). Jego dziadkiem był Józef Ceraski (1763-1862), pastor kalwiński w Birżach. Witold Ceraski był wyznania ewangelicko-reformowanego^[2].

Absolwent liceum w Słucku, a następnie Uniwersytetu Moskiewskiego z 1871 r. W 1882 zrobił magisterium, w 1887 doktorat, w latach 1889-1916 był profesorem Uniwersytetu Moskiewskiego. Od 1882 pracował na macierzystej uczelni, gdzie od 1890 do 1916 kierował obserwatorium uniwersyteckim. W 1914 został członkiem RAN. W 1916 zrezygnował z pracy na uczelni, choć dalej prowadził badania. Specjalizował się w badaniu jasności ciał kosmicznych i astrofotometrii. Stwierdził na podstawie pomiarów bolometryczych, że temperatura fotosfery Słońca przekracza 3500 K. Zapoczątkował (1895) również systematyczne fotografowanie nieba w celu obserwacji gwiazd zmiennych.

13 czerwca 1885 pracując w Obserwatorium Moskiewskim odkrył tak zwane srebrzyste obłoki^[3].

Na jego cześć nazwano planetoidę (807) Ceraskia^[4].

W 1972 Międzynarodowa Unia Astronomiczna uhonorowała Ceraskiego nazwą krateru na Księżycu^[5].

Przypisy

Bibliografia

• A. Kijas: Polacy w Rosji od XVII wieku do 1917 roku. Instytut Wydawniczy PAX, Wydawnictwo Poznańskie, 2000. ISBN 83-211-1340-0. (pol.)
• red. Włodzimierz Zonna: Kopernik - Astronomia - Astronautyka - przewodnik encyklopedyczny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973, s. 56. (pol.)

Literatura dodatkowa

• Aleksander Birkenmajer: Ceraski Witold. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 3: Brożek Jan – Chwalczewski Franciszek. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1937, s. 231–232. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0
• Ewa Cherner: Słownik biograficzny duchownych ewangelicko‐reformowanych. Jednota Litewska i Jednota Wileńska 1815‐1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 2017. ISBN 978-83-7507-233-4