Witold Jeszke

Witold Jeszke
Ilustracja
Witold Jeszke w 1935 roku
Data i miejsce urodzenia

5 marca 1891
Ruchocinek

Data i miejsce śmierci

4 listopada 1970
Poznań

Poseł III kadencji Sejmu i Senator IV kadencji (II RP)
Okres

od 1930
do 13 września 1938

Przynależność polityczna

BBWR

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości

Witold Jeszke (ur. 5 marca 1891 w Ruchocinku, zm. 4 listopada 1970 w Poznaniu) – polski działacz niepodległościowy i społeczny, doktor prawa, polityk, poseł na Sejm i senator w II RP.

Życiorys

Wykształcenie

Ukończył gimnazjum w Gnieźnie (zdał maturę w 1911 roku), następnie studiował filozofię i prawo na uniwersytetach w Królewcu, Lipsku i Wrocławiu (gdzie w 1917 roku obronił doktorat z prawa). Egzamin arendarski zdał w 1914 roku, a asesorski – w 1919 roku[1].

Działalność niepodległościowa

W 1906 roku został wydalony z gimnazjum za udział w strajku szkolnym[2]. Był członkiem Towarzystwa Tomasza Zana (w latach 1908–1911 był prezesem oddziału w Gnieźnie) oraz ZMP „Zet”. Był także współredaktorem pisma „Brzask”. Podczas studiów działał w tajnej organizacji „Grupy Narodowe”. Uczestniczył w powstaniu wielkopolskim, w 1919 roku był więziony przez władze niemieckie w Głogowie i Żaganiu[1].

Działalność społeczna i zawodowa

W latach 1919–1921 pracował jako referendariusz w Ministerstwie byłej Dzielnicy Pruskiej, w latach 1921–1922 był syndykiem Związku Spółek Zarobkowych i Gospodarczych. W 1921 otworzył praktykę adwokacką (od 1926 roku także notarialną) i prowadził aż do wybuchu II wojny światowej jedną z największych kancelarii adwokacko-notarialnych w Poznaniu. Był członkiem i dziekanem Rady Adwokackiej, prezesem Rady Notarialnej (w latach 1934–1936 i 1938–1939) oraz prezesem Zarządu Głównego Koła Adwokatów RP[1].

Działalność polityczna

W latach 1918–1919 współorganizował Związek Młodej Polski w Wielkopolsce (w roku 1923 był jego prezesem), w 1926 roku zainicjował utworzenie Związku Naprawy Rzeczypospolitej, który w 1928 roku połączył się z Partią Pracy tworząc Związek Polskiej Młodzieży Demokratycznej. W latach 1930–1935 był prezesem Rady Wojewódzkiej BBWR w Poznaniu, od 1931 – przewodniczącym Grupy Regionalnej posłów i senatorów BBWR w województwie poznańskim. Ponadto pełnił funkcję prezesa Towarzystwa Polsko-Duńskiego oraz działał w zarządzie Towarzystwa Opieki nad Polakami za Granicą i Zjednoczeniu Pracy Wsi i Miast.

W 1930 roku został posłem na Sejm III kadencji (1930–1935) – mandat uzyskał z listy nr 1 (BBWR) z okręgu wyborczym w Gnieźnie, a w 1935 roku został senatorem IV kadencji (1935–1938) z województwa poznańskiego[3]. W III kadencji pracował w komisjach: budżetowej, konstytucyjnej (referent), prawniczej (referent), spraw zagranicznych (sekretarz i referent). W IV kadencji – w komisjach: administracji (1937–1938), opieki społecznej (1935–1936, zastępca przewodniczącego), prawniczej i spraw zagranicznych (1937–1938)[1].

Po wybuchu II wojny światowej i po wojnie

Po wybuchu II wojny światowej od września 1939 roku przebywał w Rumunii, od 1940 roku – na Cyprze i od 1941 roku – w Ośrodku Zapasowym Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich w Palestynie i Egipcie. W latach 1944–1945 uczestniczył w kampanii włoskiej w szeregach 2. Korpusu Polskiego (w stopniu porucznika).

Od 1947 roku mieszkał w Londynie, gdzie był zarządcą polskiego hotelu „Princes Conot Hotel” i wiceprezesem Komisji Badania Spraw Polsko-Niemieckich (do 1959 roku). W 1961 roku powrócił do kraju i zamieszkał u córki w Warszawie[1]. Został pochowany na Cmentarzu Junikowo w Alei Zasłużonych (pole AZ, kwatera 2-L-9)[4].

Grób Witolda Jeszkego na Cmentarzu Junikowskim (spoczywa w nim również prof. Witold Kręglewski)

Ordery i odznaczenia

Życie prywatne

Był synem Bolesława i Kazimiery z domu Lersz vel Lausz-Suffczyńskiej. Od 3 września 1920 roku[2] był mężem Ireny z Kowalewiczów (1894–1972), mieli 2 córki: Aleksandrę po mężu Świechowską (1920–1989) – archeologa i przybraną córkę Irenę Rabską (ur. 1921)[1].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Biblioteka sejmowa – Parlamentarzyści RP – Witold Jeszke. [dostęp 2012-05-18].
  2. ↑ a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939. [dostęp 2021-07-28].
  3. ↑ Scriptor (opr.): Sejm i Senat 1935–1938 IV kadencja. Warszawa: nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1936, s. 301.
  4. ↑ Informacje na stronie um.poznan.pl
  5. ↑ M.P. z 1929 r. nr 278, poz. 644 „za zasługi na polu naukowem i pedagogicznem”.
  6. ↑ M.P. z 1931 r. nr 296, poz. 391 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

Bibliografia

  • Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski [red.]: Wielkopolski słownik biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 299. ISBN 83-01-02722-3.

Media użyte na tej stronie

Jeszke Witold.jpg
Senator IV kadencji Senatu w II RP (1935–1938)
Grób Witolda Jeszkego.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Witolda Jeszkego na Cmentarzu Junikowskim