Witold Letowt

Witold Stanisław Letowt
podpułkownik lekarz podpułkownik lekarz
Data urodzenia2 stycznia 1896
Data śmierci6 grudnia 1973
Przebieg służby
Lata służby1918–1947
Siły zbrojneOrzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Roundel of Poland (1921-1993).svg - Siły Powietrzne RP
Jednostki5 Pułk Lotniczy
4 Pułk Lotniczy
306 Dywizjon Myśliwski „Toruński”
Stanowiskanaczelny lekarz pułku
lekarz dywizjonu myśliwskiego
Główne wojny i bitwywojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa
Odznaczenia
Medal Lotniczy (czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi

Witold Stanisław Letowt h. wł. Lettow-Vorbek (ur. 2 stycznia 1896, zm. 6 grudnia 1973) – podpułkownik lekarz Wojska Polskiego, w 1964 mianowany pułkownikiem przez Prezydenta RP na uchodźstwie.

Życiorys

Urodził się 2 stycznia 1896[1][2][3] w Wilnie[4], choć inne źródła podają jako miejsce urodzenia rodzinny folwark Krasowszczyna, parafia Iwie, powiat Oszmiana k. Lidy. Syn Stanisława Letowt i Eweliny Mikosza h. Kotwicz, wnuk Waleriana Letowt i Stefanii Mordasewicz. Był najstarszym synem z siedmiorga rodzeństwa.

Od 1918 roku służył w Wojsku Polskim w stopniu podporucznika służb sanitarnych[5]. W czasie wojny z bolszewikami był ciężko ranny. Na porucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 grudnia 1921 roku w korpusie oficerów sanitarnych[6]. W 1926 roku ukończył studia medyczne na Uniwersytecie Warszawskim[7]. Był pilotem sportowym. W 1926 roku został przeniesiony do 11 pułku myśliwskiego w Lidzie (od 1928 roku – 5 Pułk Lotniczy) na stanowisko naczelnego lekarza[8][9]. 18 lutego 1930 roku został mianowany kapitanem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 roku i 40. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy[10]. W 1936 roku został przeniesiony do Szkoły Podchorążych w Dęblinie[8]. W 1939 roku, w stopniu majora, był naczelnym lekarzem 4 pułku lotniczego w Toruniu[11]. W czasie kampanii wrześniowej był naczelnym lekarzem Bazy Lotniczej nr 4[5].

Po kampanii, przez Rumunię i Francję, przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do Polskich Sił Powietrznych, w których służył w stopniu majora[12], a następnie podpułkownika (jednocześnie otrzymał stopień Squadron Leader w Royal Air Force)[4]. W chwili zakończenia wojny był lekarzem 306 dywizjonu myśliwskiego „Toruńskiego”[4].

4 września 1963 roku został wybrany delegatem Rządu RP na uchodźstwie na Leicester i okolice[13]. W listopadzie 1964 roku Prezydent RP August Zaleski mianował go pułkownikiem w korpusie oficerów służby zdrowia[14].

Zmarł 6 grudnia 1973, pochowany na cmentarzu Welford Road w Leicester[4][15].

Pułkownik Letowt posiadał liczne odznaczenia wojskowe, w tym wojenne polskie i angielskie. Miał córkę i dwóch synów. Jego najmłodszy syn Janusz Letowt-Vorbek mieszka w Anglii, ma 3 córki, a starszy Stanisław „Bohun”[16] i córka Danuta „Danka”[17] walczyli w powstaniu warszawskim w batalionie AK „Parasol”, zginęli 19 sierpnia 1944 roku w obronie Starówki - pośmiertnie odznaczeni Krzyżem Powstańczym oraz Virtuti Militari IV kl. Pochowani są w kwaterze „Parasola” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A 24-8-18)[18].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Oficerowie: wykaz oficerów WP z okresu walk o niepodległość, za okres 1918–1921, [w:] Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie [online], www.muzeumwp.pl, 2008 [dostęp 2016-07-01].
  2. Ministerstwo Spraw Wojskowych, Departament Sanitarny, Lista starszeństwa oficerów zawodowych korpusu sanitarnego, 1930, s. 30 [dostęp 2016-08-11].
  3. Metryka Urodzenia Witolda Letowt, kopia z Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego
  4. a b c d Anna Krzystek, Tadeusz Krzystek (red.), Lista Krzystka: Letowt Witold, [w:] Lista Krzystka [online], listakrzystka.pl, 2002 [dostęp 2016-07-01].
  5. a b Jerzy Pawlak, Płonące bazy: wrzesień 1939, Warszawa: Retro-Art, 2004, ISBN 83-87992-34-8, OCLC 62578117 (pol.).
  6. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 741.
  7. ABC (autor korporatywny), Promocje na Uniwersytecie Warszawskim, „ABC: pismo codzienne: informuje wszystkich o wszystkiem”, 88, 21 grudnia 1926, s. 7 [dostęp 2016-08-11].
  8. a b Lewkowicz 1974 ↓, s. 25.
  9. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 717.
  10. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 5 z 20 lutego 1930 roku, s. 67.
  11. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 371, 473.
  12. Franciszek Kalinowski, Lotnictwo polskie w Wielkiej Brytanii, 1940–1945., wyd. 182, seria Biblioteka Kultury, Paryż: Instytut Literacki, 1969, s. 300, OCLC 384957 (pol.).
  13. Ministerstwo Sprawiedliwości RP (autor korporatywny), Powołanie Delegata Rządu Rzeczypospolitej Polskiej w Wielkiej Brytanii, „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, 14 września 1963, pkt. 28.
  14. Dembiński 1969 ↓, s. 16.
  15. Witold Letowt, [w:] Polskie cmentarze i groby [online], nieobecni.com.pl, 12 lipca 2015 [dostęp 2016-07-01].
  16. Powstańcze Biogramy - Stanisław Letowt [dostęp 2016-07-01].
  17. Powstańcze Biogramy - Danuta Maria Letowt [dostęp 2016-07-01].
  18. Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze, www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2021-03-13].
  19. Lista Krzystka ↓.
  20. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  21. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 1, s. 3, 19 marca 1937. 

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Naramiennik Podpulkownik lotnicze.png
Naramiennik podpułkownika lotnictwa
POL Medal Lotniczy 4r BAR.svg
Baretka Medalu Lotniczego (za Wojnę 1939-45) nadanego czterokrotnie.