Witold Pogorzelski

Witold Pogorzelski
Data i miejsce urodzenia

13 września 1895
Warszawa

Data śmierci

3 stycznia 1963

Profesor nauk matematycznych
Specjalność: równania całkowe w teorii równań różniczkowych cząstkowych
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1919
Uniwersytet Jagielloński

Habilitacja

1921
Uniwersytet Jagielloński

Profesura

1922

Doktor honoris causa
Politechnika Łódzka1961
Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Politechnika Warszawska

Dziekan
Wydział

Mechaniczny PW

Okres spraw.

1937/38 i 1948/49

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
Grób Witolda Pogorzelskiego na cmentarzu Powązkowskim

Witold Pogorzelski (ur. 13 września 1895 w Warszawie, zm. 3 stycznia 1963[1]) – polski matematyk, profesor Politechniki Warszawskiej, ewangelik reformowany.

Życiorys

Ukończył gimnazjum im. Stanisława Staszica w Warszawie[2]. Przez rok studiował matematykę i fizykę na Uniwersytecie w Nancy, gdzie uzyskał licencjat z nauk ścisłych. Następnie studiował rok mechanikę teoretyczną i fizykę na Sorbonie.

Po powrocie do Polski kontynuował studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, gdzie w 1919 roku uzyskał stopień doktora filozofii na podstawie pracy „Badanie równań całkowych i całkowo-różniczkowych nieliniowych” (wyd. Wiadomości Matem. 22, 1918). Jego promotorem był wybitny matematyk Stanisław Zaremba. Na tym samym uniwersytecie obronił w 1921 roku pracę habilitacyjną „Teoria promieniowania i kwantów energii” (wyd. przez Państwowy Instytut Meteorologiczny w 1925) i uzyskał tytuł docenta. W 1922 roku w wieku 27 lat został profesorem nadzwyczajnym Politechniki Warszawskiej.

Od 1916 roku pracował jako nauczyciel w gimnazjum dla dziewcząt w Warszawie. Od 1920 roku wykładał matematykę na Wolnej Wszechnicy, na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej skąd po roku przeniósł się na Katedrę Matematyki na Wydziale Mechanicznym oraz fizykę teoretyczną i matematykę na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie był zatrudniony jako docent do 1933 roku. W 1923 roku objął Katedrę Matematyki na Wydziale Mechanicznym PW, którą kierował przez 40 lat z przerwą w latach wojennych i wykładał matematykę na Wydziale Mechanicznym i Elektrycznym PW.

W 1938 roku uzyskał tytuł profesora zwyczajnego oraz został członkiem Akademii Nauk Technicznych. W latach 1937–1939 pełnił funkcję dziekana Wydziału Mechanicznego Politechniki Warszawskiej. W czasie okupacji niemieckiej uczył na tajnych kompletach Uniwersytetu Warszawskiego.

Był współtwórcą Wydziału Mechanicznego Politechniki Łódzkiej i kierownikiem Katedry Matematyki Politechniki Łódzkiej w latach 1945–1947. W latach 1946–1948 prowadził wykłady z teorii potencjału, równań całkowych i geometrii różniczkowej na Uniwersytecie Warszawskim. W 1951 zorganizował Katedrę Matematyki w utworzonej wówczas Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie, której był kierownikiem i wykładowcą do 1957 roku.

Jego dorobek naukowy obejmuje 98 prac dotyczących równań całkowych, równań o pochodnych cząstkowych, funkcji analitycznych, fizyki matematycznej i rachunku prawdopodobieństwa. Był promotorem prac doktorskich 19 matematyków, z których 7 się habilitowało, a 6 otrzymało tytuł naukowy profesora[1].

Działał w Polskim Towarzystwie Matematycznym. W ostatnim roku życia został prezesem Oddziału Warszawskiego PTM i członkiem Zarządu Głównego PTM.

W 1961 r. uhonorowany tytułem doctor honoris causa Politechniki Łódzkiej[3].

Został pochowany w alei zasłużonych na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[1] (grób 122)[4].

Wybrany dorobek naukowy i dydaktyczny

  • Analiza matematyczna. Tom 1. Wydanie 4. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1956
  • Analiza matematyczna. Tom 2. Funkcje wielu zmiennych; Wzór Taylora. Równania algebraiczne; Rachunek całkowy; Zastosowania geometryczne, Wyd. 3 popr. Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik” Warszawa 1949.
  • Analiza matematyczna. Tom 3. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Wyd. 4. Warszawa 1954.
  • Analiza matematyczna. Tom 4. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Wyd. 3. Warszawa 1962.
  • Równania całkowe i ich zastosowania. Tom I. Własności ogólne równań Fredholma i Volterry. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1953.
  • Równania całkowe i ich zastosowania. Tom II. Układy równań całkowych; równania całkowe nieliniowe; zastosowania równań całkowych w teorii równań różniczkowych. Z dodatkiem R. Sikorskiego: O twierdzeniu Schaudera. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1958.
  • Równania całkowe i ich zastosowania. Tom III. Własności całki typu Cauchy’ego. Zagadnienia brzegowe w teorii funkcyj analitycznych. Równania całkowe mocno-osobliwe liniowe i nieliniowe. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1960.

Przypisy

  1. a b c Prof. Witold Pogorzelski 1895–1963. pw.edu.pl. [dostęp 2022-05-12].
  2. Szkoła im. Stanisława Staszica w Warszawie 1906-1950
  3. Doktoraty honoris causa w PŁ, Politechnika Łódzka [dostęp 2022-05-12].
  4. Cmentarz Stare Powązki: WITOLD POGORZELSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-02-16].

Bibliografia

  • Józef Pilatowicz, Profesorowie Politechniki Warszawskiej w dwudziestoleciu międzywojennym, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1999, s. 319-320 (z fotografią)
  • Szkoła im. Stanisława Staszica w Warszawie 1906-1950. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1988, s. 497. ISBN 83-06-01691-2.
  • Danuta Przeworska-Rolewicz: Mój mistrz i promotor Witold Pogorzelski (1895-1963). W: IM PAN Preprint 688 [on-line]. impan.pl, 2008. [dostęp 2015-01-21].

Media użyte na tej stronie

Witold Pogorzelski - grób.jpg
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Witolda Pogorzelskiego na Cmentarzu Powązkowskim (Aleja Zasłużonych, grób 122)