Witold Sienkiewicz (1920–1990)

Witold Sienkiewicz
Edward Szumski, Margis
Ilustracja
pułkownik pułkownik
Data i miejsce urodzenia

12 lutego 1920
Wilno

Data śmierci

13 stycznia 1990

Przebieg służby
Lata służby

1941–1961

Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Armia Andersa
Red star.svg Armia Czerwona

Stanowiska

instruktor Wydziału Propagandy CK Litwy
dyrektor Departamentu VII MBP
dyrektor Departamentu I MSW

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Późniejsza praca

funkcjonariusz aparatu bezpieczenstwa PRL

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Order Sztandaru Pracy II klasy Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Krzyż Partyzancki Medal 30-lecia Polski Ludowej Medal 40-lecia Polski Ludowej Order Czerwonej Gwiazdy Medal „Partyzantowi Wojny Ojczyźnianej” II klasy (ZSRR) Medal „Za ofiarną pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”

Witold Sienkiewicz ps. Edward Szumski, Margis (ur. 12 lutego 1920 w Wilnie, zm. 13 stycznia 1990) – uczestnik II wojny światowej w szeregach armii Andersa i Armii Czerwonej, oficer (pułkownik) aparatu bezpieczeństwa PRL.

Życiorys

Syn Feliksa i Stefani. W 1933 r. ukończył drugą klasę Gimnazjum Jezuitów w Wilnie, następnie uczęszczał na kursy wieczorowe, gdzie w 1938 r. zdał maturę. Od 1939 lub 1940 roku[1] do 1946 roku członek Komsomołu i WKP(b); od 1946 r. w PPR, następnie w PZPR. W latach 1935 - 1941 pracował jako robotnik, najpierw w mleczarni „M. Joffe” w Wilnie a później jako monter w elektrowni w Wilnie[2][3]. W 1941 r. pracował jako robotnik w kołchozach w Czuwaskiej ASRS[4].

W czasie II wojny światowej został skierowany (10.09.1941) do organizowanej w ZSRR armii Andersa w Tockoje. Po dezercji został żołnierzem Armii Czerwonej. Służył jako żołnierz 222. pułku artylerii 16. Strzeleckiej Dywizji Litewskiej. W 1942 r. został słuchaczem Szkoły Specjalnej nr 2 w Moskwie, gdzie przeszedł przeszkolenie w zakresie dywersji. Po zakończeniu szkolenia, jako kierowniki grupy dywersyjnej, został zrzucony na Wileńszczyznę w celu organizowania oddziałów partyzanckich. Używał w tym czasie pseudonimów Edward Szumski i Margis. Był sekretarzem Wileńskiego Podziemnego KP KPL i redaktorem pisma „Za Wolność”. W Wileńskiej Brygadzie Partyzanckiej im. A. Mickiewicza pełnił funkcję zastępca dowódcy oddziału ds. politycznych[4].

W latach 1944-1946 był instruktorem Wydziału Propagandy CK Litwy. Od grudnia 1946 roku pełnił funkcję instruktora Wydziału Zagranicznego KC Polskiej Partii Robotniczej. Od lipca 1948 do marca 1950 pracował jako II sekretarz KW PPR/PZPR w Łodzi[3]. 1 czerwca 1950 roku objął stanowisko dyrektora Departamentu VII (odpowiadającego wówczas za wywiad cywilny i wojskowy) Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Od 10 grudnia 1954 zastępca Władysława Dworakowskiego, ówczesnego Przewodniczącego Komitetu ds. Bezpieczeństwa Publicznego, następnie od 28 listopada 1956 do 31 lipca 1961 pełnił funkcję dyrektora Departamentu I Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (wywiadowczego)[5]. Ze służby został zwolniony z dniem 31 VII 1961 r. Objął stanowisko przewodniczącego Zarządu Federacji Klubów Sportowych „Gwardia”. W 1972 roku został prezesem Polskiego Związku Bokserskiego i pełnił tę funkcję do 1982 r[4].

Pochowany na Powązkach Wojskowych (kwatera A16-8-11)[6].

Ordery i odznaczenia

Był odznaczony[7]:

Awanse

W organach bezpieczeństwa państwa otrzymał stopnie[4]:

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
POL Order Sztandaru Pracy 1 klasy BAR.svg
Baretka: Order Sztandaru Pracy I klasy
POL Medal 30-lecia Polski Ludowej BAR.svg
Baretka: Medal 30-lecia Polski Ludowej
SU Order of the Red Star ribbon.svg
Ribbon bar of the Order of the Red Star‎. The Soviet Union (USSR).
PL Naramiennik plk BOR.svg
Naramiennik pułkownika Biura Ochrony Rządu.
POL Krzyż Partyzancki BAR.svg
Baretka: Krzyż Partyzancki
Red star.svg
A red star. 1922-1943. Used as a symbol of communism in some occasions. The symbol can also represent socialism. Also seen on Soviet aircraft.
POL Medal Zwycięstwa i Wolności BAR.svg
Baretka: Złoty Medal Zwycięstwa i Wolności
Witold Sienkiewicz.jpg
Witold Sienkiewicz
SU Medal To a Partisan of the Patriotic War 2nd class ribbon.svg
Ribbon bar of the Medal "To a Partisan of the Patriotic War" 2nd class‎. 2nd variant (after 19 jun 1943). The Soviet Union (USSR).
POL Medal 40-lecia Polski Ludowej BAR.svg
Baretka: Medal 40-lecia Polski Ludowej