Wittgenstein (film)

Wittgenstein – brytyjski biograficzny film fabularny z 1993 r., w reżyserii Dereka Jarmana.

Obsada

• dwunastoletni Ludwig Wittgenstein – Clancy Chassay
• dorosły Ludwig Wittgenstein – Karl Johnson
• Bertrand Russell – Michael Gough
• John Maynard Keynes – John Quentin
• Lady Ottoline Morrell – Tilda Swinton
• Johnny, przyjaciel i student – Kevin Collins

Treść

Film opowiada o życiu austriackiego filozofa Ludwiga Wittgensteina. Stworzony jest w estetyce teatralnej, w której bardzo wiele miejsca poświęcono słowu, i to nie tylko dialogom, ale i monologom, wygłaszanym m.in. przez zielonego Marsjanina, którego filozof spotyka na swej drodze.

Film przedstawia dzieciństwo Ludwiga, czas jego studiów, ochotniczego uczestnictwa w I wojnie światowej, pobyt na wsi austriackiej, gdzie uczył dzieci w szkole podstawowej, wyjazd do Związku Radzieckiego, gdzie chciał pracować jako robotnik, okres nauczania w Cambridge, odcięcia się od świata w Norwegii. Opowiada również o spotkaniach z Bertrandem Russellem, z Johnem M. Keynesem, trudność, z jaką w purytańskiej Wielkiej Brytanii Wittgenstein przeżywał – i jednocześnie zwalczał – swoją orientację homoseksualną. Obok elementów biograficznych, film pełen jest cytatów z tekstów filozofa, które pozwalają nie tylko na poznanie choćby znikomej części jego dzieła, ale dają również pewne pojęcie o tym, w jaki sposób Wittgenstein postrzegał swoją pracę filozoficzną, i jak odpowiedzialny był za wszystko, co mówi.

Ważne miejsce w filmie Jarmana – jak i w życiu samego Wittgensteina – zajmuje sztuka filmowa jako taka. Ulubioną rozrywką Wittgensteina, obok czytania powieści kryminalnych, było chodzenie do kina, gdzie siadał w pierwszym rzędzie, by móc całkowicie wejść w klimat tego, co widział. Był on jednak przekonany, że Brytyjczycy nie potrafią zrobić przyzwoitego filmu, wolał wówczas produkcje amerykańskie (westerny i melodramaty). Jego ulubioną aktorką była Betty Grable (znana m.in. z The Gay Divorcee Marka Sandricha).

Linki zewnętrzne

• Wittgenstein w bazie IMDb (ang.)
• Wittgenstein w bazie Filmweb