Wittstock/Dosse

Wittstock/Dosse

Widok na Stare Miasto z wieży kościoła Mariackiego
Herb
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Brandenburgia
Powiat	Powiat Ostprignitz-Ruppin
Powierzchnia	417,2 km²
Wysokość	65 m n.p.m.
Populacja (31.12.2019) • liczba ludności • gęstość	14 131[1] 34 os./km²
Nr kierunkowy	03394
Kod pocztowy	16909
Tablice rejestracyjne	OPR, KY, NP, WK
Położenie na mapie Brandenburgii Wittstock/Dosse
Położenie na mapie Niemiec Wittstock/Dosse
53°10′N 12°29′E/53,166667 12,483333
Strona internetowa
Portal Niemcy

Wittstock/Dosse – miasto w północno-wschodnich Niemczech w kraju związkowym Brandenburgia, w powiecie Ostprignitz-Ruppin.

Geografia

Wittstock leży nad rzeką Dosse (Doszą), ok. 20 km na wschód od miasta Pritzwalk.

Nazwa

Urzędowa forma nazwy jest dwuczłonowa, przy czym drugi wyraz zapisywany po ukośniku; potocznie nazwę miasta skraca się do samego Wittstock.

W średniowieczu nazwa miasta pojawia się w formie Wiztok (1271), Witzstock (1284), Witstock (1441). Etymologia ludowa wywodziła ją z dolnoniemieckiego witt „biały” + stock „kłącze”, w rzeczywistości nazwa ta ma pochodzenie słowiańskie, od połabskiego vysoka „wysoka”^[2]. W języku polskim notowana jako Wysoka^[3].

Historia

Panorama miasta na rycinie z XVII wieku

Jest to dawna średniowieczna osada słowiańska Wysoka^[3], wzmiankowana po raz pierwszy w dokumentach w 946^[4]. W 1248 miejscowość otrzymała prawa miejskie, a w 1251 pieczęć miejską^[4]. W miejscu dawnego grodu słowiańskiego powstał średniowieczny zamek biskupi i od 1271 do 1548 miasto było rezydencją biskupią^[4], w herbie miasta do dziś jest zawarta postać biskupa^[5]. W 1409 miasto nawiedziło trzęsienie ziemi, a w 1495 i 1716 pożary^[4].

W czasie wojny trzydziestoletniej w 1636 stoczona została tu bitwa, w której Szwecja zwyciężyła połączone siły cesarsko-saskie. Od 1701 miasto znajdowało się w składzie Królestwa Prus, a od 1871 w granicach Cesarstwa Niemieckiego.

Od kwietnia do lipca 1933 w podmiejskiej osadzie Alt-Daber (obecnie w granicach miasta) mieścił się obóz koncentracyjny KZ Alt-Daber, jeden ze starszych niemieckich obozów koncentracyjnych^[6]. Po likwidacji obozu jego więźniów osadzono w obozie koncentracyjnym Oranienburg^[6]. W ostatnich tygodniach II wojny światowej – 23 kwietnia 1945 – w lesie w dzisiejszej północnej części miasta Niemcy zorganizowali tymczasowy obóz koncentracyjny dla 16 tysięcy więźniów ewakuowanych w marszu śmierci z obozu Sachsenhausen^[7]. Większość więźniów opuściła obóz 29 kwietnia, natomiast więźniowie pozostawieni w obozowym szpitalu zostali wyzwoleni 1 maja przez wkraczającą Armię Czerwoną^[7]. Dziś w miejscu dawnego obozu znajdują się muzeum oraz pomnik upamiętniający ofiary. Po wojnie miasto weszło w skład radzieckiej strefy okupacyjnej, a od 1949 do 1990 należało do Niemiec Wschodnich. Do 1994 w mieście był ulokowany garnizon radziecki^[4].

Demografia

Wykres zmian populacji miasta w granicach z 2013 r. od 1875 r.:

Zabytki

Zabytki Starego Miasta^[8]:

• Rynek z ratuszem
• Kościół Mariacki
• Zamek biskupi
• Muzeum Wojny Trzydziestoletniej
• Kościół Ducha Świętego
• Mury miejskie
• Brama Gröpertor
• Beginaż

• 

  Ratusz

• 

  Kościół Mariacki

• 

  Zamek biskupi

• 

  Kościół Ducha Świętego

• 

  Mury miejskie

• 

  Brama Gröpertor

Sport

W mieście ma siedzibę klub żużlowy MSC Wölfe Wittstock do 2022 występujący w polskiej 2. Lidze Żużlowej. Mieści się tu stadion Heidering Wittstock.

Dworzec kolejowy

Osoby urodzone w Wittstock/Dosse

• Hans Erich Kalischer – ekonomista

Współpraca międzynarodowa

• Höganäs, Szwecja
• Uetersen, Szlezwik-Holsztyn

Przypisy