Wniebowzięcie Marii (obrazy El Greca)

Wniebowzięcie Marii
Ilustracja
Autor

El Greco

Data powstania

1577

Medium

olej na płótnie

Wymiary

401 × 229 cm

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Art Institute of Chicago

Wniebowzięcie Mariiobraz olejny hiszpańskiego malarza pochodzenia greckiego Dominikosa Theotokopulosa, znanego jako El Greco. Dzieło pierwotnie zdobiło ołtarz kościoła bernardynów Santo Domingo de Silos w Toledo, obecnie znajduje się w Art Institute w Chicago. Jest datowany i sygnowany nazwiskiem malarza, greckimi literami: domènikos theotokópoulos krès ó deixas.

Assunte Tycjana

Obrazy do trzech nastaw ołtarzowych w kościele w Toledo było jednym z dwóch zamówień otrzymanych po przybyciu do tego miasta. Drugim zleceniem było namalowanie Obnażenie z szat. Najważniejszym obrazem było Wniebowzięcie Marii.
El Greco bardzo chciał by wykonane prace przypadły do gustu donatorom i korzystając z powszechnej opinii, iż był uczniem Tycjana, maluje obraz utrzymany w stylu włoskiego mistrza. Jego Wniebowzięcie w dużym stopniu przypomina Assunte Tycjana i jest utrzymany w podobnej kompozycji. Obraz podzielony jest na dwie strefy: ziemską i nadprzyrodzoną, oddzielone od siebie płaskim obłokiem. Każda z postaci jest jednocześnie zindywidualizowanym anonimowym portretem co widać na przykładzie główki dziecka wyglądającego z góry spoza obłoków, przy czym np. apostołowie są modelami z jego poprzednich prac: Chrystus uzdrawiający ślepca i Wypędzenie przekupniów ze świątyni. Portrety Aniołów są równie cielesne co postacie apostołów.

W odróżnieniu od wersji tycjanowskiej, apostołowie nie wznoszą ku górze wzroku by obserwować cud (poza jednym uczniem), lecz skupieni są na pustym grobie i rozmowie pomiędzy sobą. Madonna ma typowe rysy włoskie, drobne kobiece dłonie skierowane ku niebu przypominają te z obrazów Jacopa Pontorma. El Greco poszedł jeszcze dalej w naśladownictwie włoskiego stylu i chcąc wywołać głębię namalował skośnie ustawiony sarkofag. Popełnił jednak kilka błędów w perspektywie rezultatem czego zahamowały one wrażenie tego zaznaczonego kierunku i obraz pozostał płaski i ograniczony do pierwszego planu[1] Prawdopodobnie zdawał sobie sprawę z niedoskonałości obrazu, z nadmiaru obcej mu koncepcji malarskiej przez co wbrew swoim zwyczajom nigdy więcej nie powrócił do tego tematu.

Przypisy

  1. A. Vallentin, El Greco, s. 121.

Bibliografia

  • Antonina Vallentin: El Greco. Warszawa: PIW, 1958.
  • Geniusz sztuki El Greco. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1985.
  • Michael Scholz-Hänsel: El Greco. Köln/Warszawa: Taschen, 2005. ISBN 83-89192-90-X.
  • Leo Bronstein: El Greco. London: The Idehurst Press, 1951.

Media użyte na tej stronie