Wołodymyr Szczerbycki

Wołodymyr Szczerbycki

Володи́мир Васи́льович Щерби́цький

Data i miejsce urodzenia	17 lutego 1918 Wierchniednieprowsk
Data i miejsce śmierci	17 lutego 1990 Kijów
Przewodniczący Rady Ministrów USRR
Okres	od 1961 do 1963
Przynależność polityczna	Komunistyczna Partia (bolszewików) Ukrainy
Poprzednik	Nikifor Kalczenko
Następca	Iwan Kazaniec
Przewodniczący Rady Ministrów USRR
Okres	od 1965 do 1972
Poprzednik	Iwan Kazaniec
Następca	Ołeksandr Laszko
I sekretarz Komunistycznej Partii Ukrainy
Okres	od 1972 do 1989
Poprzednik	Hryhorij Hryńko
Następca	Arsienij Zwieriew
Odznaczenia

Wołodymyr Wasylowicz Szczerbycki (ukr. Володи́мир Васи́льович Щерби́цький, ros. Влади́мир Васи́льевич Щерби́цкий, Władimir Wasiljewicz Szczerbicki; ur. 17 lutego 1918 w Wierchniednieprowsku, zm. 17 lutego 1990 w Kijowie) – ukraiński działacz komunistyczny, przewodniczący Rady Ministrów Ukraińskiej SRR w latach 1961–1963 i 1965–1972, I sekretarz Komunistycznej Partii Ukrainy w latach 1972–1989, członek Komitetu Centralnego KPZR w latach 1961–1990 i Biura Politycznego KPZR w latach 1971–1989, dwukrotny Bohater Pracy Socjalistycznej (1974 i 1977).

Życiorys

W 1941 został członkiem Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików). Od sierpnia 1952 do lutego 1954 I sekretarz Komitetu Miejskiego KP(b)U/KPU w Dniepropetrowsku, od lutego 1954 do grudnia 1955 II sekretarz, a od grudnia 1955 do grudnia 1957 I sekretarz Dniepropetrowskiego Komitetu Obwodowego KP(b)U. Od 21 stycznia 1956 do 16 lutego 1990 członek KC KPU, od 25 lutego 1956 do 17 października 1961 członek Centralnej Komisji Rewizyjnej KPZR, od 4 grudnia 1957 do 19 maja 1961 sekretarz KC KPU, od 4 grudnia 1957 do 28 września 1989 członek Prezydium/Biura Politycznego KC KPU, od 31 października 1961 do śmierci członek KC KPZR. Od 31 października 1961 do 31 grudnia 1963 i ponownie od 6 grudnia 1965 do 29 marca 1966 zastępca członka Prezydium KC KPZR, od 8 kwietnia 1966 do 30 marca 1971 zastępca członka Biura Politycznego KC KPZR, a od 9 kwietnia 1971 do 20 września 1989 członek Biura Politycznego KC KPZR.

Od 28 lutego 1961 do 28 czerwca 1963 i ponownie od 15 października 1965 do 8 czerwca 1972 przewodniczący Rady Ministrów Ukraińskiej SRR, 25 maja 1972 do 28 września 1989 I sekretarz KC KPU. Deputowany do Rady Najwyższej ZSRR od 5 do 11 kadencji. Od 1972 członek Prezydium Rady Najwyższej ZSRR.

W czasie pełnienia przez niego funkcji I sekretarza KC KPU w Ukraińskiej SRR nasiliły się procesy rusyfikacyjne – w 1980 liczba czasopism ukraińskojęzycznych wychodzących w republice wynosiła 19% w stosunku do wszystkich tytułów, a książek 24%. Ponadto nadające po ukraińsku stacje telewizyjne miały znacznie mniej ciekawe programy od centralnych programów rosyjskojęzycznych – analogicznie z audycjami radiowymi^[1].

Jest on odpowiedzialny za ukrywanie rzeczywistej skali katastrofy w Czarnobylu oraz za zorganizowanie pochodu pierwszomajowego w Kijowie, podczas którego wszyscy uczestnicy narazili się na chorobę popromienną. Targany wyrzutami sumienia, najprawdopodobniej popełnił samobójstwo w 1990 (według oficjalnej wersji zmarł na zapalenie płuc). Pochowany został na cmentarzu Bajkowa w Kijowie.

Dwukrotnie nadano mu tytuł Bohatera Pracy Socjalistycznej (30 grudnia 1974 i 13 września 1977). Ośmiokrotnie odznaczony Orderem Lenina (16 lutego 1958, 16 lutego 1968, 1971, 1973, 30 grudnia 1974, 13 września 1977, 1983 i 16 lutego 1988), dwukrotnie Orderem Rewolucji Październikowej (16 lutego 1978 i 4 marca 1982) oraz Orderem Wojny Ojczyźnianej I klasy (11 marca 1985). Laureat Nagrody Leninowskiej (1982).

Żoną jego była Rada, z domu Żeromska (1923-2015).

Przypisy

Literatura, linki

• Władysław Serczyk, Historia Ukrainy, Wrocław-Warszawa-Kraków 2001.
• Biogram Wołodymyr Szczerbycki na portalu Gabinetu Ministrów Ukrainy
• Володимир Щербицький (ukr.)
• http://www.knowbysight.info/ShchSS/00766.asp (ros.)
• http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=10364 (ros.)