Woźniki (powiat grodziski)
| Artykuł | 52°14′43″N 16°28′5″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 52°14'N, 16°26'E |
| - błąd | 20221 m |
| Odległość | 563 m |
| wieś | |
 Klasztor Franciszkanów w Woźnikach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności | 135[1] |
| Strefa numeracyjna | 61 |
| Kod pocztowy | 62-065[2] |
| Tablice rejestracyjne | PGO |
| SIMC | 0584159 |
Położenie na mapie gminy Grodzisk Wielkopolski _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Grodzisk Wielkopolski") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu grodziskiego _location_map.png "Mapa lokalizacyjna powiatu grodziskiego") | |
 52°14′43″N 16°28′05″E/52,245278 16,468056 | |
Woźniki – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Grodzisk Wielkopolski.
Historia
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1393 roku. Wieś Wozniki położona była w 1580 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[3]. Była prawdopodobnie osadą służebną, której mieszkańcy świadczyli usługi transportowe na rzecz pobliskiego grodu kasztelańskiego w Drużyniu, o czym świadczy jej nazwa. Wieś dzieliła się wtedy na Woźniki Górne (przy klasztorze) i Woźniki Dolne, tam gdzie istnieje obecnie[4].
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) Woźniki należały do wsi większych w ówczesnym powiecie bukowskim, który dzielił się na cztery okręgi (bukowski, grodziski, lutomyślski oraz lwowkowski)[5]. Woźniki należały do okręgu grodziskiego i stanowiły część majątku Kotowo, którego właścicielem był wówczas Maciej Mielżyński[5]. W skład majątku Kotowo wchodziły ponadto: Snowidowo oraz Borzysław. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 406 mieszkańców i 41 dymów (domostw)[5]. Pod koniec XIX wieku nadal należała do folwarku Kotowo[6]. W Woźnikach działała katolicka szkoła, a miejscowość podlegała parafii w Ptaszkowie[6]. Miejscowy kościół pełnił rolę filialnego[6]. Wówczas Woźniki liczyły 14 domostw z 258 mieszkańcami[6].
W okresie międzywojennym ostatnim właścicielem majątku był Andrzej Kurnatowski. Jego pomysł sprowadzenia ponownie franciszkanów do opuszczonego Klasztoru w Woźnikach zakończył się wówczas niepowodzeniem[7].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa poznańskiego[8].
Zabytki
Na północ od wsi, na zalesionym wzniesieniu pośród mokradeł, znajdują się samotne zabudowania poreformackie, należące do najcenniejszych zabytków baroku w Wielkopolsce. Kościół wybudowali w latach 1706-1723 muratorzy Jan Catenazzi i Mateusz Osiecki. Front kościoła wzorowany jest na tylnej fasadzie fary poznańskiej. Klasztor był od 1841 roku opuszczony i 11 czerwca 1978 został ponownie nadany zakonowi franciszkanów[9]. Pierwszym gospodarzem był O. Zdzisław Regulski[9]. W odtworzeniu klasztoru znacząco pomogli mieszkańcy wsi i okolicznych gmin[10].
Mieszkańcy
Z Woźnik pochodził urodzony 13 lutego 1954 w Grodzisku Wielkopolskim biskup Grzegorz Balcerek. We wsi mieszkał do dziewiątego roku życia[11].
Przypisy
- ↑ Liczba mieszkańców
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1491 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Adolf Pawiński: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I. Warszawa: 1883, s. 80.
- ↑ "Klasztor i Kościół Franciszkanów w Woźnikach. Dzieje, przewodnik, roczniki woźnickie. Zespół autorów pod redakcją o. Alojzego Pańczaka, Grodzisk Wielkopolski 2021, s. 17-18, ISBN 978-83-961100-0-8
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 198-201.
- ↑ a b c d Woźniki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 14.
- ↑ "Klasztor i Kościół Franciszkanów w Woźnikach. Dzieje, przewodnik, roczniki woźnickie. Zespół autorów pod redakcją o. Alojzego Pańczaka, Grodzisk Wielkopolski 2021, s. 71, ISBN 978-83-961100-0-8
- ↑ Alicja Dziewulska, Jan Maj: Kościan: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-149-6.
- ↑ a b Jacek Gawron, Dariusz Matuszewski (red.): Ojciec Zdzisław Regulski, woźnicki franciszkanin 1937-1993. Grodzisk Wielkopolski: 2016, s. 11, seria: Grodziska Biblioteczka Regionalisty. ISBN 978-83-938819-1-8.
- ↑ Jacek Gawron, Dariusz Matuszewski (red.): Ojciec Zdzisław Regulski, woźnicki franciszkanin 1937-1993. Grodzisk Wielkopolski: 2016, s. 14-25, seria: Grodziska Biblioteczka Regionalisty. ISBN 978-83-938819-1-8.
- ↑ Jacek Gawron, Dariusz Matuszewski (red.): Ojciec Zdzisław Regulski, woźnicki franciszkanin 1937-1993. Grodzisk Wielkopolski: 2016, s. 16, seria: Grodziska Biblioteczka Regionalisty. ISBN 978-83-938819-1-8.
- Siedziba gminy: Grodzisk Wielkopolski
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Grodzisk Wielkopolski, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.70 N
- S: 51.05 N
- W: 15.68 E
- E: 19.19 E
Autor:
Mapa powiatu grodziskiego, Polska
Autor: Przemysław Malkowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Klasztor Franciszkanów we Woźnikach niedaleko Grodziska Wielkopolskiego