Wodnik królewski

Wodnik królewski
	Rallus elegans
	Audubon, 1834
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	żurawiowe
Rodzina	chruściele
Rodzaj	Rallus
Gatunek	wodnik królewski
Podgatunki
	R. e. elegans Audubon, 1834; R. e. ramsdeni Riley, 1913;
	R. e. elegans Audubon, 1834; R. e. ramsdeni Riley, 1913;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia
	Zasięg występowania
	; okres lęgowy występuje przez cały rok

Wodnik królewski^[3] (Rallus elegans) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny chruścieli (Rallidae), zamieszkujący bagna Ameryki Północnej. Bliski zagrożenia wyginięciem.

Systematyka

W przeszłości wodnik królewski był uznawany za jeden gatunek z: wodnikiem długodziobym (R. longirostris), cienkodziobym (R. tenuirostris), kalifornijskim (R. obsoletus) i karolińskim (R. crepitans)^[4]; ostatnio już tylko z wodnikiem cienkodziobym, wydzielonym jako osobny gatunek na podstawie badań, których wyniki opublikowano w 2013 roku^[4]^[5].

Obecnie wyróżnia się dwa podgatunki R. elegans^[4]^[5]:

R. e. elegans Audubon, 1834 – południowo-wschodnia Kanada (skrajne południe prowincji Ontario) i wschodnie Stany Zjednoczone; zimuje na południe od zasięgu letniego aż po wschodni Meksyk.
R. e. ramsdeni Riley, 1913 – Kuba i sąsiednia Isla de la Juventud.

Morfologia

Długość ciała 38–48 cm; masa ciała: samce 340–490 (średnio 416) g, samice 253–325 (średnio 306) g^[4].

Cynamonowy z wierzchu, policzki rdzawe. Ramiona i pierś jasnordzawe; boki z białymi i czarnymi prążkami tak jak u wodnika długodziobego, jednak czarne kreski na plecach i ogonie bardziej kontrastowe. Pokrywy podogonowe również białe.

Zasięg, środowisko

Słodkowodne i słonawe bagna Ameryki Północnej, chętnie odwiedza pola ryżowe^[6]. Zimuje na słonych mokradłach wzdłuż wybrzeża od wschodnich USA na południe po wschodni Meksyk i Kubę.

Ekologia i zachowanie

Zachowanie: Podobnie jak inne wodniki podryguje ogonem. Pływa często i dobrze, mimo braku błon pławnych między palcami. Lata rzadko, z opuszczonymi nogami.

Lęgi: Gniazdo buduje wśród roślinności bagiennej w płytkiej wodzie. Gniazdo to prosta platforma wznosząca się nad wodą. Podstawa większości gniazd zbudowana jest z mokrej, rozkładającej się roślinności, zaś sama platforma jest wykonana z martwych, suchych traw, turzyc lub sitowia. W zniesieniu zwykle 10–12 jaj, ich inkubacja trwa 21–23 dni. Młode są pokryte czarnym puchem. Opuszczają gniazdo już w pierwszym dniu po wykluciu. Są karmione przez oboje rodziców, a stają się w pełni niezależne po niecałych dwóch miesiącach od wyklucia^[6].

Pożywienie: Żywi się głównie rakami, krabami skrzypkami i innymi małymi skorupiakami. Zjada także małże, ryby, żaby, małe węże, myszy, ryjówki, ważki, prostoskrzydłe, chrząszcze, owady wodne, owoce, żołędzie i nasiona roślin wodnych, w tym ryżu^[6].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje wodnika królewskiego za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened). Według szacunków organizacji Wetlands International, w 2014 roku liczebność populacji podgatunku elegans wynosiła 104–105 tysięcy osobników, a podgatunku ramsdeni 500–999 osobników. Globalny trend liczebności uznawany jest za spadkowy głównie ze względu na utratę, fragmentację i degradację siedlisk podmokłych^[2].

Przypisy

↑ Rallus elegans, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ ^a ^b Rallus elegans, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Rallidae Rafinesque, 1815 - chruściele - Rails and coots (wersja: 2020-03-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-03-31].
↑ ^a ^b ^c ^d Taylor, B. & Christie, D.A.: King Rail (Rallus elegans). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-03-31].
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Flufftails, finfoots, rails, trumpeters, cranes, limpkin. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-31]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c King Rail Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-09-27]. (ang.).

Bibliografia

Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.

Linki zewnętrzne

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Rallus elegans, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[iucn-2] Rallus elegans, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).

[mk-3] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Rallidae Rafinesque, 1815 - chruściele - Rails and coots (wersja: 2020-03-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-03-31].

[hbwa-4] Taylor, B. & Christie, D.A.: King Rail (Rallus elegans). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-03-31].

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Flufftails, finfoots, rails, trumpeters, cranes, limpkin. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-31]. (ang.).

[aablh-6] King Rail Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-09-27]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne