Wodorosiarczek amonu
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Ogólne informacje | |||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny | NH4HS | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa | 51,11 g/mol | ||||||||||||||||
| Identyfikacja | |||||||||||||||||
| Numer CAS | 12124-99-1 | ||||||||||||||||
| PubChem | 25515 | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Podobne związki | |||||||||||||||||
| Inne kationy | wodorosiarczek sodu, wodorosiarczek potasu | ||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||
Wodorosiarczek amonu, NH4HS – nieorganiczny związek chemiczny, nietrwała wodorosól amonowa kwasu siarkowodorowego.
Występowanie
Stały wodorosiarczek amonu tworzy jedną z 3 warstw chmur w atmosferach planet-olbrzymów w Układzie Słonecznym[3][4]. Chmury te zlokalizowane są powyżej chmur złożonych z lodu, a poniżej chmur zestalonego amoniaku. Według modeli matematycznych na Jowiszu występują one w temperaturach od −90 do −60 °C przy ciśnieniu ok. 2 atm, a na Saturnie w temperaturach od −80 do −40 °C przy ciśnieniu w zakresie ok. 3–5 atm[4].
Otrzymywanie
Wodorosiarczek amonu niezanieczyszczony siarczkiem amonu ((NH4)2S) znany jest tylko w rozcieńczonych roztworach. Można go otrzymać w wyniku długotrwałego (ok. 24 h) nasycania siarkowodorem rozcieńczonej (<7%) wody amoniakalnej lub rozcieńczonego roztworu soli mieszanej (NH4)2S·18NH4HS w temperaturze 0 °C. Uzyskane roztwory są bezbarwne, lecz na powietrzu szybko żółkną wskutek powstawania wielosiarczków[5].
Reakcje prowadzone z użyciem bardziej stężonych roztworów amoniaku w wodzie lub etanolu, a także w warunkach bezwodnych w fazie gazowej prowadzą do uzyskania soli mieszanych o składzie od (NH4)2S·2NH4HS do (NH4)2S·18NH4HS. Tworzą one białe kryształy o pokroju igieł lub płatków, łatwo sublimujące w temperaturze pokojowej. Na powietrzu szybko żółkną[5].
Właściwości
Zarówno roztwory, jak i kryształy mieszane mają odrażający zapach wskutek uwalniania amoniaku i siarkowodoru[5]:
- NH4HS → NH3↑ + H2S↑
Wydzielane gazy są silnie trujące. Wyraźne efekty fizjologiczne obserwuje się nawet przy ich niewielkim stężeniu we wdychanym powietrzu i są one znacznie poważniejsze, niż przy wdychaniu samego siarkowodoru[5].
Historia
Pierwsze prace nad siarczkami amonu prowadził w latach 40. XIX w. J. Fritzsche. Warunki otrzymywania i właściwości wodorosiarczku amonu opisał w 1895 roku angielski chemik W.P. Bloxam[5][6].
Przypisy
- ↑ a b David R. Lide (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, s. 4-47, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).
- ↑ Ammonium hydrogen sulfide, aqueous solution (ZVG: 492163) (ang. • niem.) w bazie GESTIS, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung (IFA).
- ↑ Robert A. West: Atmospheres of the Giant Planets. W: Paul Weissman, Lucy-Ann McFadden, Torrence Johnson: Encyclopedia of the Solar System. Academic Press, 1998-09-18. ISBN 0-08-057313-4.
- ↑ a b Sushil K. Atreya, Ah-San Wong. Coupled Clouds and Chemistry of the Giant Planets– A Case for Multiprobes. „Space Science Reviews”. 116 (1–2), s. 121–136, 2005. DOI: 10.1007/s11214-005-1951-5.
- ↑ a b c d e W.P. Bloxam. The sulphides and polysulphides of ammonium. „Journal of the Chemical Society, Transactions”. 67, s. 277–309, 1895. DOI: 10.1039/CT8956700277.
- ↑ J. Fritzsche. Ueber zwei krystallisirte Verbindungen des Ammoniums mit Schwefel. „Journal für Praktische Chemie”. 24 (1), s. 460–467, 1841. DOI: 10.1002/prac.18410240166.
Media użyte na tej stronie
Structure of the hydrogen sulfide ion
Ammonium-2D