Wojciech Bewziuk

Wojciech Bewziuk

generał dywizji
Data i miejsce urodzenia	8 maja 1902 Okładne
Data i miejsce śmierci	20 lipca 1987 Moskwa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Czerwona ludowe Wojsko Polskie
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Odznaczenia

Wojciech Bewziuk (ur. 25 kwietnia^?/ 8 maja 1902 w Okładnem koło Baru, zm. 20 lipca 1987 w Moskwie^[1]) – generał dywizji ludowego Wojska Polskiego, dowódca 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki.

Życiorys

Ukończył 2 klasy szkoły ludowej w Okładnem (1911–13) i 4 klasy szkoły powszechnej w Barze (1913–17). Do Armii Czerwonej wstąpił według różnych danych w 1918 lub w czerwcu 1924. Jako elew 2 Kaukaskiego pułku piechoty brał udział w tłumieniu powstania narodowego w Gruzji w 1924 roku. Ukończył Oficerską Szkołę Artylerii w Kijowie (1927–31), a także roczne kursy w Akademii Wojskowej w Leningradzie (1933–34) i Moskwie (1938).

W czasie wojny niemiecko-radzieckiej, w latach 1941–1943 dowodził kolejno: dywizjonem 383 pułku artylerii haubic 86 Dywizji Piechoty (do sierpnia 1941), następnie był szefem sztabu 909 pułku artylerii 336 Dywizji Piechoty (sierpień – październik 1941), szefem sztabu artylerii 336 DP (październik 1941 – grudzień 1942), wreszcie dowódcą artylerii 336 DP (grudzień 1942 – maj 1943). W maju 1943 roku odkomenderowany w stopniu pułkownika do 1 Dywizji Piechoty, dowodził artylerią dywizji (17 maja – 20 listopada 1943), a następnie objął dowództwo dywizji (20 listopada 1943 – 27 września 1945). Walczył pod Lenino, pod Dęblinem i Puławami, na warszawskiej Pradze, na Wale Pomorskim i w Brandenburgii. Dowodzona przez niego jednostka zakończyła wojnę biorąc udział w szturmie Berlina. Oceniany jako przeciętny dowódca. Awansował do stopnia generała brygady (13 marca 1944) i generała dywizji (1 sierpnia 1945).

Po wojnie został dowódcą Lubelskiego Okręgu Wojskowego (27 września 1945 – 27 listopada 1946) i jednocześnie przewodniczącym Wojewódzkiego Komitetu Bezpieczeństwa w Lublinie^[2], następnie był inspektorem artylerii w Śląskim Okręgu Wojskowym (27 listopada 1946 – 20 września 1948), Głównym Inspektorem Artylerii Wojska Polskiego (30 września 1948 – 12 kwietnia 1950).

Podczas stalinizacji Wojska Polskiego prowadzonej za czasów marszałka Rokossowskiego został przeniesiony na niższe stanowisko zastępcy Głównego Inspektora Artylerii WP (12 kwietnia 1950 – 1 września 1950), a następnie zastępcy dowódcy artylerii WP (1 września 1950 – 3 grudnia 1951). Skierowany na Wyższy Kurs Doskonalenia Oficerów w Akademii im. K. Woroszyłowa w Moskwie (3 grudnia 1951 – 27 marca 1953). Po powrocie do Polski był szefem artylerii Śląskiego Okręgu Wojskowego (27 marca – 25 listopada 1953), a następnie Warszawskiego Okręgu Wojskowego (25 listopada 1953 – 12 listopada 1955).

W styczniu 1956 roku powrócił do ZSRR i służył w Armii Radzieckiej.

Życie prywatne

Pochodzenia polskiego^[3]. W stanie spoczynku mieszkał w Moskwie. Był dwukrotnie żonaty. Pierwsza żona Jekaterina Iwanowna, druga żona Maria Czerwińska z domu Bredzis, oficer służby zdrowia. Miał dwie córki^[4].

Odznaczenia

Polska:

• Order Sztandaru Pracy I klasy (1954)^[5]
• Order Odrodzenia Polski III klasy (1945)^[5]
• Order Krzyża Grunwaldu III klasy (1945)^[5]
• Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari (11 maja 1945)^[5][6]
• Krzyż Srebrny Order Virtuti Militari V klasy (11 listopada 1943)^[5]
• Złoty Krzyż Zasługi (1946)^[5]
• Złoty Medal „Zasłużonym na Polu Chwały” (1951)^[5]
• Medal za Warszawę 1939–1945^[5]
• Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk
• Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” (1953)
• Brązowy Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny
• Złota Odznaka „Na Straży Pokoju” (1976)^[5]

ZSRR:

• Order Lenina (1945)
• Order Czerwonego Sztandaru (dwukrotnie, 1943 i 1944)^[5]
• Order Czerwonej Gwiazdy (1942)^[5]
• Order Kutuzowa I stopnia^[5]
• Medal „Za obronę Moskwy”
• Medal „Za wyzwolenie Warszawy”
• Medal za Zdobycie Berlina

Przypisy

Bibliografia

• Henryk P. Kosk, Generalicja polska, t. I, Pruszków 1998
• Bohdan Urbankowski, Czerwona msza czyli uśmiech Stalina, t. I, Warszawa 1998
• Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. I: A-H, Toruń 2010, s. 144-146.
• Piotr Stawecki: Generałowie polscy. Zarys portretu zbiorowego 1776-1945. Wyd. 1. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, BELLONA SA, 2010. ISBN 978-83-7545-177-1.
• Maciej Szczurowski, Dowódcy Wojska Polskiego na Froncie Wschodnim 1943-1945, Oficyna Wydawnicza Ajaks, Pruszków 1996, s. 17-18