Wojciech Brydziński

Wojciech Brydziński
	; Wojciech Brydziński (przed 1914)
Data i miejsce urodzenia	28 stycznia 1877 ; Stanisławów
Data i miejsce śmierci	4 maja 1966 ; Warszawa
Zawód	aktor, reżyser
Lata aktywności	1899–1963
	Odznaczenia

Wojciech Brydziński i Ludwik Solski w sztuce „Wielki Fryderyk” Adolfa Nowaczyńskiego.

Grób aktora Wojciecha Brydzińskiego na Starych Powązkach w Warszawie (stan na kwiecień 2012)

Wojciech Brydziński (ur. 28 stycznia 1877 w Stanisławowie^[1], zm. 4 maja 1966 w Warszawie) – polski aktor teatralny, filmowy i radiowy, reżyser, poseł na Sejm PRL I kadencji (1952–1956, bezpartyjny).

Życiorys

Syn Teofila i Antoniny z Haasów^[1]. Uczęszczał do gimnazjum w Stanisławowie^[1]. W wieku 17 lat zadebiutował na scenie miejscowego teatru objazdowego w roli Kosińskiego w „Zbójcach”. Po kilku latach występów w objazdach zamieszkał w 1899 w Łodzi i znalazł się w zespole Teatru Polskiego. W 1906 przeniósł się do Warszawy i zaangażował do Teatru Rozmaitości^[1]. W 1914 Arnold Szyfman zaproponował mu pracę w nowym Teatrze Polskim, ale po wybuchu I wojny światowej Brydziński wraz z innymi członkami zespołu został deportowany do Rosji, gdzie w Moskwie powstała filia Teatru Polskiego. W tym okresie wystąpił także w wielu filmach rosyjskich^[2]. W 1922 powrócił do kraju.

W okresie międzywojennym występował w wielu filmach. Po wojnie powrócił do Teatru Polskiego, gdzie wystąpił m.in. w inaugurującej powojenną działalność Lilli Wenedzie Juliusza Słowackiego.

Gdy Arnold Szyfman został pozbawiony stanowiska dyrektora teatru, Brydziński złożył dymisję i przeszedł do Polskiego Radia. Gdy Szyfman powrócił na stanowisko dyrektora, Brydziński powrócił do Teatru Polskiego. Występował do 1963.

Zmarł 4 maja 1966 w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 73-6-1)^[3].

Filmografia

Dzieje grzechu (1911) – Zygmunt Szczerbic
Ofiara namiętności (1912)
Krwawa dola (1912)
Zemsta spoza grobu (1913)
Grzech (1913)
Niewolnica zmysłów (1914) – Jan
Żona (1915) – fabrykant Ławrecki
Kobieta, która widziała śmierć (1919)
Iwonka (1925) – poeta Poraj, ojciec Iwonki
Pan Tadeusz (1928) – Adam Mickiewicz
Magdalena (1929) – Jan Beruda
Znachor (1937) – dyrektor Czyński, ojciec Leszka
Ułan Księcia Józefa (1937) – weteran inwalida
Płomienne serca (1937) – dyrektor gimnazjum
Za winy niepopełnione (1938) – Marian Leszczyc, ojciec Jana
Geniusz sceny (1939) – generał kawalerii von Zitten

Ordery i odznaczenia

Order Sztandaru Pracy I klasy (11 lipca 1955)^[4]
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (4 lipca 1952)^[5]
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1934)^[6]
Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 30 stycznia 1930^[7], 16 stycznia 1946^[8])
Złoty Wawrzyn Akademicki (4 listopada 1937)^[9]

Nagrody

Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia za rolę Aktora I w Hamlecie Williama Szekspira na Festiwalu Szekspirowskim (1947)
Nagroda państwowa I stopnia za całokształt twórczości artystycznej ze szczególnym uwzględnieniem pracy scenicznej w Polsce Ludowej (1951)
Nagroda m. st. Warszawy (1957)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d StanisławS. Łoza StanisławS. (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 77 .
↑ NITROFILM - Konserwacja i digitalizacja przedwojennych filmów fabularnych w Filmotece Narodowej, www.nitrofilm.pl [dostęp 2020-03-30] (pol.).
↑ Cmentarz Stare Powązki: ZOFJA BRYDZIŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-05-15] .
↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
↑ M.P. z 1952 r. nr 64, poz. 984 „w związku z 75-tą rocznicą urodzin, za wybitną pracę artystyczną”.
↑ M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 337 „za zasługi na polu sztuki scenicznej”.
↑ M.P. z 1930 r. nr 31, poz. 52 „za zasługi na polu sztuki dramatycznej”.
↑ M.P. z 1946 r. nr 28, poz. 48 „w uznaniu wielkich zasług, położonych przy odbudowie gmachu Teatru Polskiego w Warszawie i wskrzeszeniu jego artystycznej działalności”.
↑ M.P. z 1937 r. nr 257, poz. 406 „za szerzenie zamiłowania do polskiej literatury dramatycznej”.

Bibliografia

Wojciech Brydziński w bazie filmpolski.pl
Wojciech Brydziński w bazie Filmweb
Wojciech Brydziński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-10] .
Witold Sadowy: Wojciech Brydziński, Gazeta Wyborcza – Stołeczna nr 130, 5 czerwca 2006.

Linki zewnętrzne

Wojciech Brydziński w bazie Filmoteki Narodowej „Nitrofilm”
Wojciech Brydziński na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
Wojciech Brydziński w bazie IMDb (ang.)
Materiały dotyczące Wojciecha Brydzińskiego w bibliotece Polona

[kto77-1] StanisławS. Łoza StanisławS. (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 77 .

[2] NITROFILM - Konserwacja i digitalizacja przedwojennych filmów fabularnych w Filmotece Narodowej, www.nitrofilm.pl [dostęp 2020-03-30] (pol.).

[3] Cmentarz Stare Powązki: ZOFJA BRYDZIŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-05-15] .

[4] M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.

[5] M.P. z 1952 r. nr 64, poz. 984 „w związku z 75-tą rocznicą urodzin, za wybitną pracę artystyczną”.

[6] M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 337 „za zasługi na polu sztuki scenicznej”.

[7] M.P. z 1930 r. nr 31, poz. 52 „za zasługi na polu sztuki dramatycznej”.

[8] M.P. z 1946 r. nr 28, poz. 48 „w uznaniu wielkich zasług, położonych przy odbudowie gmachu Teatru Polskiego w Warszawie i wskrzeszeniu jego artystycznej działalności”.

[9] M.P. z 1937 r. nr 257, poz. 406 „za szerzenie zamiłowania do polskiej literatury dramatycznej”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne