Wojciech Kałuża

Wojciech Jan Kałuża (ur. 11 czerwca 1980 w Rybniku^[1]) – polski samorządowiec, polityk i przedsiębiorca, wiceprezydent Żor w latach 2008–2014, wicemarszałek województwa śląskiego w latach 2018–2022. Od 2022 wiceprezes Jastrzębskiej Spółki Węglowej.

W 2018 roku, uzyskawszy w wyborach samorządowych mandat radnego sejmiku śląskiego jako lider listy Koalicji Obywatelskiej, na pierwszej sesji sejmiku nowej kadencji zawarł porozumienie z Prawem i Sprawiedliwością i poparł kandydatów tej partii na stanowiska kierownicze w województwie, co umożliwiło PiS przejęcie władzy w regionie. Sam został w następstwie wybrany na wicemarszałka województwa śląskiego. Jego postawa pociągnęła oskarżenia o korupcję polityczną, spowodowała protesty i była dyskutowana w ogólnopolskich mediach.

Życiorys

Wojciech Kałuża pochodzi z Żor. Jego ojciec zajmował się zawodowo wodociągami, natomiast matka pracowała w zawodzie pielęgniarki w szpitalu psychiatrycznym. Jeszcze przed studiami Kałuża założył firmę informatyczną, która nie odniosła sukcesów^[2].

Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wydziału Nauk Społecznych Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Warszawie. Został przewodniczącym Powiatowej Społecznej Rady ds. Osób Niepełnosprawnych oraz zastępcą prezesa Ochotniczej Straży Pożarnej w Żorach^[3]. Był właścicielem i prezesem zarządu przedsiębiorstwa produkującego maszyny do lodów^[4][5].

W latach 2005–2008 był dyrektorem biura senatorskiego Marii Pańczyk-Pozdziej i asystentem europosła Jana Olbrychta. W 2006 po raz pierwszy uzyskał mandat radnego miejskiego Żor z ramienia Platformy Obywatelskiej^[6]. Objął w niej stanowiska przewodniczącego komisji kultury i sportu oraz rozwoju gospodarczego^[3]. W sierpniu 2008 powołany na stanowisko zastępcy prezydenta miasta, Waldemara Sochy. W 2010 uzyskał reelekcję do rady miasta^[7]. W wyborach samorządowych w 2014, jeszcze jako członek PO (konkurując z kandydatem tej partii), zdecydował się wystartować na prezydenta Żor z ramienia lokalnego KWW Żorska Samorządność, co poskutkowało odwołaniem z zajmowanej funkcji (z dniem 17 listopada)^[8]. Awansował do drugiej tury, w której przegrał z dotychczasowym przełożonym, uzyskując 47,1% głosów (o 889 mniej od rywala)^[9]. Ponownie zdobył natomiast mandat radnego^[10]. Stał się znany z intensywnej krytyki urzędującego prezydenta, między innymi w formie licznych interpelacji^[2].

W 2015 związał się z ugrupowaniem Nowoczesna, został członkiem jego władz w województwie^[11]. W wyborach parlamentarnych w 2015 kandydował z pierwszego miejsca listy tej partii do Sejmu w okręgu nr 30, zdobywając 9413 głosów^[12]. Nie uzyskał mandatu posła. Skupił się na działalności w branży lodziarskiej. Okresowo nie planował powrotu do polityki. Wedle jego własnych słów zmienił zdanie z uwagi na rodzinę^[2].

W wyborach samorządowych w 2018 początkowo ogłosił swoją kandydaturę na prezydenta Żor (z poparciem Koalicji Obywatelskiej), jednak wycofał się, udzielając poparcia Annie Gaszce^[13]. Ostatecznie został liderem okręgowej listy KO do sejmiku śląskiego, zdobywając mandat (z wynikiem 25 109 głosów)^[14]. Wkrótce potem KO, PSL i SLD zawarły porozumienie zakładające powołanie koalicji^[15]. 21 listopada na pierwszej sesji sejmiku nowej kadencji, opuściwszy dzień wcześniej Nowoczesną i zostając radnym niezrzeszonym^[16], zawarł porozumienie z Prawem i Sprawiedliwością i poparł kandydatów tej partii na stanowiska kierownicze w województwie^[17]. To umożliwiło PiS przejęcie władzy w regionie (większość 23 głosów w 45-osobowym sejmiku)^[17], a tym samym dało tej partii władzę w ponad połowie (9 z 16) sejmików^[18].

Swoją decyzję uzasadnił chęcią realizacji programu dla Śląska i potrzebą pracy dla dobra regionu oraz wyraził nadzieję, że jego wyborcy „zrozumieją ten krok i będą z niego dumni”^[17]. Sam został wybrany na wicemarszałka województwa śląskiego, co spowodowało oskarżenia o przekupstwo, korupcję polityczną i zdradę^[19][20][2]. 24 listopada 2018 przeciwko postępowaniu Wojciecha Kałuży na rynku w Żorach protestowało kilkaset osób^[21][22]. Była to największa manifestacja w mieście po 1989^[18]. 21 listopada 2022, po utracie przez PiS władzy w sejmiku i wniosku marszałka Jakuba Chełstowskiego o odwołanie Wojciecha Kałuży, złożył on rezygnację ze stanowiska wicemarszałka^[23]. Kilkanaście dni później wstąpił do klubu radnych PiS^[24]. Także w grudniu 2022 objął stanowisko wiceprezesa Jastrzębskiej Spółki Węglowej^[25].

Poglądy polityczne

Jako polityk zwracał uwagę na rolę tożsamości śląskiej, podejmował działania zmierzające do uznania śląskiego językiem mniejszości^[2]. W kampanii wyborczej przed wyborami samorządowymi w 2018 postulował utworzenie Instytutu Śląskiej Mowy i Kultury i Rady Języka Śląskiego^[26].

Życie prywatne

Żonaty, ojciec Dominiki i Michała^[4].

Odznaczenia i wyróżnienia

• Złota odznaka „Zasłużony dla Wojewódzkiego Pogotowia Ratunkowego w Katowicach”^[27]

Przypisy