Wojciech Lutowski

Alberto Lutowski

Wojciech Zdzisław Lutowski

Wojciech Zdzisław (Alberto) Lutowski
Data i miejsce urodzenia	1809 Ziemia Radomska, Księstwo Warszawskie
Data i miejsce śmierci	luty 1871 Ciudad Bolívar, Wenezuela
Przebieg służby
Lata służby	1830–1831
Główne wojny i bitwy	Powstanie listopadowe

Wojciech Zdzisław Lutowski, także Alberto Lutowski (ur. 1809 na ziemi radomskiej, zm. w lutym 1871 w Ciudad Bolívar) – polsko-wenezuelski inżynier-mechanik, architekt i wynalazca. Podoficer artylerii w powstaniu listopadowym^[1]. Ojciec generała Augusto Paradesa Lutowskiego (1852–1916).

Życiorys

Młodość

Studiował na Uniwersytecie i w Szkole Przygotowawczej do Instytutu Politechnicznego w Warszawie. Walczył w powstaniu listopadowym jako podoficer artylerii (1830–1831).

Emigracja (1831–1841)

Po klęsce powstania wyemigrował do Francji. Skończył studia i pracował przy budowie pierwszych kolei żelaznych w tym państwie. W 1839 przeprowadził się do Wielkiej Brytanii, gdzie zaprezentował udoskonaloną lufę armatnią i lokomotywę własnego pomysłu.

Praca w Wenezueli (1841–1871)

Był dyskryminowany przez brytyjskich inżynierów, więc szukał nowej pracy. Podpisał kontrakt z rządem Wenezueli i w 1841 wyjechał do Ameryki Południowej. Pełnił funkcję nieoficjalnego „ministra” robót publicznych, budował m.in. drogi (najważniejsza z Caracas do miasta portowego La Guaira), zaporę wodną i obiekty portowe, kościoły i teatr w Caracas oraz wodociągi. Zaprojektował system kolei górskich, ulepszył silnik parowy, skonstruował mechaniczną linię do wypieku chleba z kukurydzy.

Na wieść o wybuchu w Ojczyźnie powstania styczniowego (1863) skonstruował karabin maszynowy, który nie został przyjęty przez polski ośrodek polityczny w Paryżu z powodu trudności ze zdobyciem amunicji do niego.

Zmarł w lutym 1871 w Ciudad Bolívar.

Odznaczenia

• Krzyż Virtuti Militari (1830/1831)

Upamiętnienie

W 2000 została wydana książka pt. Wojciech Lutowski - wynalazca i architekt : jego życie i praca w Wenezueli XIX wieku (autor: Leszek Zawisza)^[2].

Przypisy

Bibliografia

• Śladami Polaków po świecie – Polacy w Wenezueli. przeglad.australink.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. str. 3 [PDF] [dostęp z dnia: 2016-01-25]