Wojciech Materski

Wojciech Jerzy Materski
Data i miejsce urodzenia

18 kwietnia 1944
Warszawa

Zawód, zajęcie

historyk, politolog

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

Wojciech Jerzy Materski (ur. 18 kwietnia 1944 w Warszawie) – polski historyk, politolog, badacz najnowszej historii powszechnej Polski, były dyrektor Instytutu Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, profesor nauk humanistycznych.

Życiorys

W 1968 ukończył studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. W 1974 uzyskał stopień naukowy doktora, a w 1981 w Instytucie Historii UAM stopień doktora habilitowanego na podstawie rozprawy Narodziny ONZ. Idea międzynarodowej organizacji bezpieczeństwa w polityce zagranicznej ZSRR 1941–1945. W 1991 uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych.

Pracował m.in. w Instytucie Historii Uniwersytetu Łódzkiego. Zasiada w Polsko-Rosyjskiej Grupie do Spraw Trudnych. Specjalizuje się w historii ZSRR i stosunków polsko-radzieckich, a także dziejach Gruzji i Zakaukazia oraz historii instytucji bezpieczeństwa zbiorowego.

Jest autorem i współautorem około 400 prac, w tym 20 książek.

Nagrody i odznaczenia

Za książkę pt. Na widecie. II Rzeczpospolita wobec Sowietów 1918-1943 otrzymał Nagrodę im. Jerzego Łojka w 2006[1]. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2007)[2]. 23 maja 2009 Rada Polskiej Fundacji Katyńskiej nadała mu Medal Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej[3]. W 2010 otrzymał medal „10 lat Instytutu Pamięci Narodowej[4].

W styczniu 2010 Klub Jagielloński im. Św. Kazimierza przyznał mu wyróżnienie dla historyków, zajmujących się dziejami najnowszymi w ostatnim 20-leciu[5]. W 2011 r. został odznaczony gruzińskim Orderem Honoru[6].

Publikacje

  • Polska a ZSRR 1923–1924. Stosunki wzajemne na tle sytuacji politycznej w Europie, Wrocław 1981
  • Narodziny ONZ. Idea międzynarodowej organizacji bezpieczeństwa w polityce zagranicznej ZSRR 1941–1945, Warszawa 1982
  • ZSRR i zbiorowe bezpieczeństwo. Liga Narodów – ONZ, Warszawa 1984
  • Teheran, Jałta, San Francisco, Poczdam, Warszawa 1987
  • Współpraca polsko-radziecka w kwestiach pokoju i bezpieczeństwa 1944-1987, Warszawa 1988 (współaut.)
  • Bolszewicy i samuraje. Walka dyplomatyczna i zbrojna o rosyjski Daleki Wschód (1917–1925), Warszawa 1990
  • ZSRR wobec problemów rozbrojenia – 1945–1985, Warszawa 1990
  • Georgia rediviva : Republika Gruzińska w stosunkach międzynarodowych 1918–1921, Warszawa 1994
  • Tarcza Europy. Stosunki polsko-sowieckie 1918–1939, Warszawa 1994
  • Katyń. Dokumenty zbrodni, Warszawa 1995–2006 (red.)
  • Kremlin versus Poland 1939–1945. Documents from the Soviet archives, Warszawa 1996 (red.)
  • NKWD o Polsce i Polakach. Rekonesans archiwalny, Warszawa 1996 (red.)
  • Gruzja, Warszawa 2000
  • Państwo w transformacji w perspektywie XXI wieku, Warszawa 2000 (red.)
  • Pobocza dyplomacji. Wymiana więźniów politycznych pomiędzy II Rzecząpospolitą a Sowietami w okresie międzywojennym, Warszawa 2002
  • Na widecie. II Rzeczpospolita wobec Sowietów 1918–1943, Warszawa 2005
  • Dyplomacja Polski "lubelskiej". Lipiec 1944 – marzec 1947, Warszawa 2007
  • Katyń... nasz ból powszedni, Warszawa 2008
  • Sowieccy dyplomaci o genezie Organizacji Narodów Zjednoczonych, Warszawa 2008
  • Polska 1939–1945. Straty osobowe i ofiary represji pod dwiema okupacjami, Warszawa 2009 (red. - wspólnie z Tomaszem Szarotą)
  • Mord Katyński. Siedemdziesiąt lat drogi do prawdy, Warszawa 2010
  • Katyń. Od Kłamstwa ku prawdzie, Warszawa 2012
  • Współkonstruktorzy ładu powojennego. Konferencje Narodów Zjednoczonych 1943-1945, Warszawa 2015
  • Od cara do „cara”. Studium rosyjskiej polityki historycznej, Warszawa 2017
  • Węzeł polsko-białoruski 1918-1921. Dokumenty i materiały, Warszawa 2018 (wybór i opracowanie)
  • Pięć kłamstw Lenina. Rosja po przewrocie bolszewickim: propaganda a rzeczywistość, Warszawa 2019

Przypisy

  1. Maciej Marosz: Nagroda im. Jerzego Łojka wręczona. iap.pl, 2006-12-11. [dostęp 2017-07-04].
  2. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 września 2007 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2008 r. nr 3, poz. 25).
  3. Prawda niewypowiedziana. udskior.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)]., [w:] Kombatant, nr 5 (221), maj 2009, str. 33
  4. Biuro Edukacji Publicznej IPN przyznało medale. wiadomosci.onet.pl/. [dostęp 2010-12-20].
  5. Prestiżowe wyróżnienie dla trzech profesorów UKSW. uksw.edu.pl, 2010-01-30. [dostęp 2013-11-22].
  6. Wojciech Materski. ISP PAN. [dostęp 2020-03-03].

Bibliografia

Linki zewnętrzne