Wojciech Miaskowski (zm. ok. 1654)

Wojciech Miaskowski (Miastkowski) herbu Leliwa (zm. ok. 1654 [1]) – podkomorzy lwowski w latach 1637-1653, stolnik kamieniecki w latach 1625-1637, podstoli kamieniecki w latach 1621-1625, dworzanin królewski w 1607 roku, starosta kopajgrodzki w 1637 roku[2], poseł na sejmy, dyplomata, pamiętnikarz, przedstawiciel dyplomatyczny Rzeczypospolitej w Imperium Osmańskim w 1647 roku[3].

Syn Andrzeja i Anny Piotrowskiej, brat Łukasza.

Życie prywatne

Miaskowski nie miał dużego majątku. Prócz ojczystego Kuszkowa w pow. kościańskim dzierżawił od 1635 kilka wsi królewskich w woj. ruskim: Chmielów, Mogilnicę, Romanówkę, Wolicę Targową. W 1633 dzierżawił także dobra opactwa lubińskiego. Kształcił się prawdopodobnie w Poznaniu. Był żonaty z Katarzyną Chotecką; z tego małżeństwa miał dwóch synów Aleksandra (cześnika podolskiego), Andrzeja oraz córkę Urszulę. Z drugą żoną Salomeą Dzieduszycką (wojewodzianka podolska) miał córkę Helenę.

Wyprawy wojenne

Zaprawę wojenna zdobył w walce ze Szwedami, po czym przeszedł do służby na dworze Zygmunta III. W latach 16091610 brał udział w wojnie z Moskwą: w październiku 1610 pełnił pod Smoleńskiem funkcję przystawa (opiekuna, strażnika) przy posłach moskiewskich, których potem prowadził do Kamionki koło Lwowa i pozostał tam z nimi do początku 1611, skąd odprowadził ich do Warszawy. Jesienią 1618 walczył Miaskowski pod rozkazami hetmana Stanisława Żółkiewskiego pod Oryninem. Latem 1649 wziął udział w kampanii zborowskiej jako pułkownik pospolitego ruszenia ziemi lwowskiej, w bitwie pod Zborowem został ranny.

Działalność publiczna

18 października 1611 odbierał instrukcję jako poseł królewski na sejmik kamieniecki. Ponownie posłował do króla na ten sejmik w sierpniu 1620 i w listopadzie 1622. W czasie kampanii cecorskiej przebywał najpierw w Tarnopolu potem w Kamieńcu Podolskim. W 1621 został podstolim, a w 1625 stolnikiem podolskim.

Od 1627 niejednokrotnie posłował na sejmy, najpierw woj. poznańskiego i kaliskiego (1627), potem z woj. podolskiego (na elekcję 1632) i ruskiego (1637, 1641, 1647, 1648 – konwokacyjny, 1650). Był elektorem Władysława IV Wazy z województwa podolskiego w 1632 roku[4], podpisał jego pacta conventa[5]. Wybierano go na nich do różnych funkcji. 11 stycznia 1637 został podkomorzym lwowskim. W 1638 posłował do cesarza Ferdynanda III. W tym roku król wyznaczył go na posła do Konstantynopola. Z braku funduszy, a nie chciał jechać na własny koszt, wyruszył dopiero w lutym 1640 po zatwierdzeniu tej legacji przez sejm w 1639. Wyruszywszy ze Lwowa przez Chocim i Bukareszt dopiero pod koniec kwietnia dotarł do Konstantynopola. Dzięki własnej energii i dzięki poparciu wezyra udało się mu uwolnić i wykupić z galer 130 polskich jeńców [6], zawarł też z sułtanem Ibrahimem porozumienie w sprawie obustronnego handlu oraz układ o powstrzymaniu napadów Kozaków na Turcję, a Tatarów na Polskę. Miaskowski powrócił do Kamieńca Podolskiego dopiero 17 lipca 1640. Z tej legacji sporządził szczegółową relację pt. Dyjaryjusz legacyjnej do Turek Wojciecha Miaskowskiego w którym się opisuje drogę od wyjazdu z Kamieńca aż do powrotu.

Z końcem maja 1648 przebywał we Lwowie. Należał do organizatorów odbytej 27 września 1648 rady wojennej we Lwowie, skąd wyjechał 2 października do Warszawy na sejm elekcyjny. W grudniu 1648 król wyznaczył go jednym z 4 komisarzy, którzy pod kierunkiem Adama Kisiela mieli prowadzić rokowania z B. Chmielnickim. 19 lutego 1649 dotarli do Perejasławia i podjęli uciążliwe rokowania z Kozakami. Z trudem uzyskali tylko rozejm do ruskich Zielonych Świątek (1 czerwca), 26 lutego 1649 opuścili Perejasław. Pozostawił też Miaskowski szczegółowy Dyjaryjusz podróży do Perejasławia i traktowania tamtejszego z Chmielnickim panów komisarzów polskich.

Diariusze Miaskowskiego

Spisane przez Miaskowskiego diariusze były ogłaszane drukiem oraz zachowały się w licznych rękopisach. Diariusz z 1640 został ogłoszony z „Zbiorze pamiętników historycznych o dawnej Polszcze” J. U. Niemcewicza (Puławy maj 1830)[7] i przez R. Ottomana w „Kłosach” (T. 36: 1883); przekazy rękopiśmienne znajdują się w Bibliotece Czartoryskich (rkp. 138) i Bibliotece Jagiellońskiej (rkp. 2274). Diariusz z 1649 wydrukowano w „Księdze pamiętniczej” J. Michałowskiego (Kraków 1864)[8] i w „Źródłach do dziejów polskich” M. Grabowskiego i A. Przezdzieckiego (Wilno 1843 I)[9], z „Zbiorze pamiętników historycznych o dawnej Polszcze” J. U. Niemcewicza (W. 1822 IV)[10], w wydawnictwie „Istorija Ukrainy w dokumentach i materiałach” T. III, w „Vossoedinenie Ukrainy Rossiej” (Moskva 1954 II), w „Pamiętniki izdannyja kievs. komiss.” (Kiev 1848 t. I cz. III, fragmenty). Najobszerniejszą wersję rękopiśmienną zawiera rkp. Biblioteki Czartoryskich nr 144, fragmenty znajdują się m.in. w następujących zbiorach: B. Czart. rkp. nr 379, 1651, B. Narod. rkp. BOZ 950, B. Ossol. rkp. 189 II, WAP w Gd. Nr 300.

Przypisy

  1. Data śmierci nie jest dokładnie znana; ostatnia wiadomość pochodzi z 9 grudnia 1653, ale jego syn Andrzej pisał do ojca jeszcze 18 kwietnia 1654Polski Słownik Biograficzny, t.20, s. 547-549
  2. Urzędnicy podolscy XIV-XVIII wieku. Spisy". Oprac. Eugeniusz Janas, Witold Kłaczewski, Janusz Kurtyka, Anna Sochacka. Kórnik 1998, s. 219.
  3. Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1938, Warszawa 1938, s. 140, mylnie nazwany Wojciechem Miarkowskim.
  4. Suffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych, y W. X. Litewskiego, Zgodnie ná Naiásnieyssego Władisława Zygmunta ... roku 1632 ..., [b.n.s.]
  5. Porządek Na Seymie Walnym Elekcyey, miedzy Warszawą a Wolą, Przez opisane Artykuły, do samego tylko Aktu Elekcyey należące, vchwalony y postanowiony. Roku Pańskiego, M. DC. XXXII. Dnia 27. Września, s. 18.
  6. Kacper Niesiecki: Herbarz Polski. wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, (t. 6 s. 380-381). e-Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego. [dostęp 2012-02-02].
  7. Relacya legacyi P. Miaskowskiego, podkomorzego lwowskiego, posła wielkiego do Ibraima y Amurata, cesarzów ottomańskich roku 1641, w: Zbiór pamiętników historycznych o dawnej Polszcze z rękopisów, tudzież dzieł w różnych językach o Polszcze wydanych, oraz z listami oryginalnemi królów i znakomitych ludzi w kraju naszym, Tom 5 s. 35 - 54. Omówienie: Diariusze i ich czytelnicy. O narracyjnych aspektach pamiętnikarskich relacji z poselstwa Wojciecha Miaskowskiego do Turcji w 1640 roku.
  8. Jakuba Michałowskiego, wojskiego lubelskiego, a późniéj kasztelana bieckiego, Księga pamiętnicza, Kraków 1864, wyd. Antoni Zygmunt Helcel, Dok nr 103, s. 369 - 386.
  9. Źródła do dziejów polskich: Tom Pierwszy Wilno 1843, s. 2 - 20.
  10. Zbiór pamiętników historycznych o dawnéy Polszcze z rękopismów, tudzież dzieł w różnych językach o Polszcze wydanych oraz z listami oryginalnemi królów i znakomitych ludzi w kraju naszym. T. 4, Warszawa 1822, s. 352 - 376.

Bibliografia

  • A. Przyboś (red.): Polski słownik biograficzny. T. 20. s. 547-549, Miaskowski (Miastkowski) Wojciech.