Wojciech Olszański

Wojciech Olszański

Aleksander Jabłonowski

Wojciech Olszański (2016)
Data urodzenia	7 lipca 1960
Zawód, zajęcie	aktor, reżyser
Alma Mater	Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna im. Ludwika Solskiego w Krakowie
Małżeństwo	Agnieszka Fatyga
Dzieci	Michalina Olszańska (pasierbica), dwóch synów[1]
Strona internetowa

Wojciech Józef Olszański, ps. Aleksander Jabłonowski (ur. 7 lipca 1960^[2]) – polski aktor, happener, patostreamer oraz reżyser inscenizacji historycznych.

Życiorys

Jest absolwentem Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie (obecnie Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego^[3]). W 1983 otrzymał nagrodę za rolę Bojana w Pluskwie Władimira Majakowskiego w reżyserii Jerzego Treli podczas I Ogólnopolskiego Przeglądu Spektakli Dyplomowych Szkół Teatralnych^[4]. W latach 1983–1987 pracował jako aktor w Teatrze Narodowym w Warszawie oraz wystąpił w dwóch rolach w Teatrze Telewizji^[5]. W późniejszych latach zajmował się między innymi prowadzeniem domu i wychowywaniem córki^[6]. Po 2000 zagrał kilka drugoplanowych ról między innymi w filmach Quo vadis i 1920 Bitwa warszawska^[3]. Zajmował się również organizacją rekonstrukcji historycznych^[7].

Popularność zdobył w 2016 za sprawą występów w serwisie YouTube, używając pseudonimu Aleksander Jabłonowski^[8][3]. W swoich nagraniach głosi treści pełne przemocy, nienawiści i antysemityzmu^[9].

Olszański współtworzył stowarzyszenie „Narodowy Front Polski”. Był członkiem rady, ale został zawieszony za niesubordynację^[3]. Narodowy Front Polski opowiadał się za wystąpieniem Polski z Unii Europejskiej oraz wydaleniem imigrantów^[10]. Przed wyborami samorządowymi w 2018 roku poparł partię Wolni i Solidarni Kornela Morawieckiego^[3]. Wraz z Marcinem Osadowskim prowadzi kanał Niezależna Polska TV, która przez jej twórców jest nazywana niecodziennym performensem humorystyczno-artystycznym^[11]. Konto to było subskrybowane przez ok. 100 tys. osób^[12]. Jest częstym uczestnikiem marszów i manifestacji prawicowych^[13].

Transparent nawołujący do wypuszczenia z więzienia Wojciecha Olszańskiego, 2022

1 sierpnia 2017, podczas obchodów rocznicy wybuchu powstania warszawskiego, przy grobie generała Ryszarda Kuklińskiego na Cmentarzu Powązkowskim Olszański spoliczkował prezesa Stowarzyszenia Great Poland Sławomira Wróbla. Incydent został nagrany i opublikowany w Internecie przez Eugeniusza Sendeckiego^[14][10]. W ramach ugody sądowej w listopadzie 2019 Olszański przeprosił Wróbla za atak^[14].

29 maja 2021 Olszański uczestniczył w zaatakowaniu gazem pieprzowym białoruskiego studenta UMK Hleba Vajkula. W Bydgoszczy Vajkul uczestniczył z grupą polskich i białoruskich przyjaciół w wiecu wsparcia dla Białorusinów prześladowanych przez rząd Białorusi. Po zakończeniu wiecu Vajkul z przyjaciółmi udali się w stronę Starego Rynku, gdzie skonfrontowali się z Jabłonowskim i jego towarzyszami. Doszło do awantury, w wyniku której Jabłonowski dwukrotnie zaatakował Vajkula gazem pieprzowym. Olszański opublikował w sieci film z zajścia^[9].

11 listopada 2021 Wojciech Olszański, Marcin Osadowski i Piotr Rybak, z okazji święta niepodległości, zorganizowali marsz w Kaliszu. Podczas tego wydarzenia doszło do spalenia tekstu kopii przywileju kaliskiego oraz były wykrzykiwane hasła antysemickie^[15]. 15 listopada organizatorzy marszu zostali zatrzymani przez policję^[16]. 30 listopada sąd w Kaliszu wskutek wniosku obrońcy, wypuścił Olszańskiego i Osadowskiego po zapłaceniu przez nich kaucji^[17][18].

29 stycznia 2022 Olszański podczas manifestacji antyszczepionkowców w Bydgoszczy nawoływał do zabicia posłów. W związku z tym poseł Platformy Obywatelskiej, Paweł Olszewski, złożył doniesienie do prokuratury. 31 stycznia Wojciech Olszański został aresztowany przez policję w Bydgoszczy^[19][20][21]. 13 maja tegoż roku Sąd Okręgowy w Bydgoszczy uchylił areszt tymczasowy oskarżonemu o grożenie śmiercią posłom i dziennikarzom Wojciechowi Olszańskiemu i zastosował wobec niego dozór policyjny^[22]. 28 sierpnia tegoż roku został znowu zatrzymany przez policję, w Gospodzie Rycerskiej pod Grunwaldem^[23], jednak dzień później wniosek prokuratury o jego aresztowanie został odrzucony przez Sąd Rejonowy w Ostródzie, acz sąd nałożył dozór policyjny na Olszańskiego^[24]. 1 września zapowiedział powołanie własnego ugrupowania politycznego o charakterze endeckim^[25].

Na co dzień ubiera się w strój stylizowany na przedwojenny mundur, nosi furażerkę^[9] oraz słowiańską swastykę na ramieniu^[26][27][28].

Poglądy

Marcin Osadowski i Wojciech Olszański w trakcie nagrywania relacji na żywo z V Międzynarodowego Marszu Wolności w Warszawie, 12 czerwca 2021

Uważa się za polskiego nacjonalistę. Opowiada się za sojuszem z Rosją Władimira Putina oraz popiera rządy Alaksandra Łukaszenki^[3][9]. Głosi, że wirus SARS-CoV-2 nie istnieje bądź jest kontrolowany przez armię Stanów Zjednoczonych^[3]. Twierdzi, że Stany Zjednoczone są największym wrogiem Polski^[29]. Jego poglądy są antyklerykalne^[30]. W swoich programach bardzo często atakuje społeczność LGBT^[31]. Pod koniec 2020 na jednym z nagrań stwierdził, że posłanka Koalicji Obywatelskiej Klaudia Jachira jest egzemplarzem do gwałcenia^[13]. W tym samym materiale Olszański wraz z Osadowskim obrażali Martę Lempart. Po wypowiedzi na temat Jachiry Ośrodek Monitorowania Zachowań Rasistowskich i Ksenofobicznych poprosił YouTube o usunięcie kanału Olszańskiego i Osadowskiego oraz zgłosił sprawę do prokuratury^[32].

Kontrowersje

Ze względu na to, że Olszański jest zawodowym aktorem, wśród jego krytyków toczy się spór, na ile prezentowane przez niego poglądy są prawdziwe^{[3][13][31][33]}. Zdaniem Rafała Pankowskiego Olszański jest popularnym, agresywnym zwolennikiem panslawizmu w ujęciu rasistowskim, co przekłada się na popieranie przez niego reżimu Łukaszenki na Białorusi^[29].

Środowiska narodowe (Stowarzyszenie Endecja, Marsz Niepodległości, Młodzież Wszechpolska, Narodowcy RP, Obóz Narodowo-Radykalny, Ruch Narodowy i Trzecia Droga) odcięły się od działalności Wojciecha Olszańskiego i uznały, że swoim działaniem szkodzi ruchowi nacjonalistycznemu^[34]. Krytyczne stanowisko wobec Olszańskiego wyraził również Marian Kowalski^[10]. Zdaniem niektórych prawicowych działaczy, jak Łukasz Rempalski czy Radosław Patlewicz, poglądy głoszone przez Olszańskiego są endokomunistyczne, o czym mają świadczyć jego pochlebne opinie na temat PRL-u oraz postaci Iwana Sierowa^[35][36].

Obsada aktorska

Źródło: filmpolski.pl^[37]

• Pięć wieczorów (spektakl telewizyjny; 1984) – Sławek
• Zapis Ojca Hermanna (spektakl telewizyjny; 1985) – Rado
• Klątwa skarbu Inków (2001)
• Quo vadis (2001) – Faon
• Quo vadis (serial; 2002) – Faon
• Łowcy skór (2003) – Piotr Biernacki, przyjaciel Marka
• 1920 Bitwa warszawska (2011) – czerwonoarmista na koniu

Życie prywatne

Był mężem Agnieszki Fatygi^[38]. Jego pasierbica, Michalina Olszańska, zagrała tytułową rolę w filmie Matylda z 2017 roku^[3]. Ma również dwóch biologicznych synów, z którymi nie utrzymuje kontaktu.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Niezależna Polska TV Oficjalna strona telewizji internetowej Wojciecha Olszańskiego
• Oficjalna strona Jabłonowskiego
• Wojciech Olszański, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [online] [dostęp 2021-06-30] .
• Wojciech Olszański w bazie filmpolski.pl
• Wojciech Olszański w bazie Filmweb