Wojciech Weiss
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 4 maja 1875 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 7 grudnia 1950 |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
| Ważne dzieła | |
| |
| Odznaczenia | |
    | |
Wojciech Weiss (ur. 4 maja 1875 w Leordzie, zm. 7 grudnia 1950 w Krakowie) – polski malarz.
Życiorys
Studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie, później w Paryżu, Rzymie i Florencji. Od 1907 był profesorem i rektorem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Malował m.in. pejzaże okolic Strzyżowa, Płaszowa i Kalwarii Zebrzydowskiej (miejscowości, w których mieszkał), portrety, akty. Wpływ na jego malarstwo wywarła twórczość Muncha, Malczewskiego, pozostawał też, szczególnie w młodości, pod wpływem poglądów filozoficznych Stanisława Przybyszewskiego. Był artystą docenionym za życia, uznawanym, wystawianym na ziemiach polskich i za granicą.
Jego pasją było fotografowanie. W zbiorach rodzinnych znajdują się setki fotografii z początków XX wieku[1].
Pochowany został w grobowcu rodzinnym na cmentarzu parafialnym w Zebrzydowicach.
Wybrane dzieła
- Altana, 1903, olej na płótnie, 96,5 × 146,5 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie
- Autoportret z maskami, 1900, olej na płótnie, 91 × 73 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie
- Demon (W kawiarni), 1904, olej na płótnie. 66,5 × 96 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie
- Malarz i modelka, 1911, olej na płótnie, 151 × 80 cm, Muzeum Okręgowe w Toruniu
- Manifest, 1950, olej na płótnie, 190 × 136 cm, Muzeum Narodowe w Warszawie
- Melancholik (Totenmesse), 1898, olej na płótnie, 128 × 65,5 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie
- Modelka, ok. 1911, olej na płótnie, 80 × 62 cm, Lwowska Galeria Sztuki
- Odyseusz pod ziemią w Hadesie, 1895, olej na płótnie, 66 × 96 cm, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie
- Opętanie, 1899–1900, olej na płótnie, 100 × 185 cm, Muzeum Literatury w Warszawie
- Pejzaż z Kalwarii Zebrzydowskiej, 1936, olej na płótnie, 46 × 65 cm, Muzeum Narodowe w Warszawie
- Pocałunek na trawie, ok. 1900, olej na płótnie, 45 × 74 cm, Muzeum Narodowe w Poznaniu
- Portret Dagny Juel Przybyszewskiej, 1899, pastel na papierze, 49,5 × 60 cm, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie
- Portret Modelki Jadźki, 1947, olej na płótnie, 78 × 78 cm, Muzeum Narodowe w Gdańsku
- Promienny zachód słońca, ok. 1902, olej na płótnie. 60,5 × 81 cm, Muzeum Narodowe w Poznaniu
- Strachy, 1905, olej na płótnie, 95 × 145 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie (depozyt)
- Student, 1897, olej na płótnie, 96 × 64 cm, Zamek Królewski na Wawelu
- Szkic do autoportretu z jabłkiem, 1897, akwarela na papierze, 31,7 × 45 cm, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie
- Taniec, 1899, olej na płótnie, 65 × 97 cm, Zbiory rodziny artysty
- Wenus, 1916, olej na płótnie, 79 × 101 cm, Muzeum Narodowe w Warszawie
- Widok z okna, 1927-1939, olej na płótnie, 44 × 30 cm, Muzeum Narodowe we Wrocławiu
- Wiosna, 1898, olej na płótnie, 96,5 × 65,5 cm, Muzeum Narodowe w Warszawie
- Zasmucona, 1898, olej na płótnie, 70,5 × 50 cm, Muzeum Narodowe w Poznaniu
- Żona artysty w ogrodzie, 1916, olej na płótnie, 80 × 63 cm, Muzeum Narodowe w Warszawie
Odznaczenia i wyróżnienia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[2],
- Złoty Wawrzyn Akademicki (7 listopada 1936)[3],
- Order Korony Żelaznej (Austro-Węgry, 1914),
- Order Zasługi Świętego Michała (Królestwo Bawarii),
- Komandor Orderu Trzech Gwiazd (Łotwa, 1936),
- państwowa nagroda plastyczna Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego za rok 1937[4].
Upamiętnienie
Po śmierci artysty jego żona, Irena Weissowa ps. „Aneri” i syn Stanisław podjęli starania o utworzenie w Krakowie muzeum Wojciecha Weissa bądź o wydzielenie w Muzeum Narodowym osobnej jego stałej ekspozycji. Nie zostało to jednak zrealizowane. W 2006 jego wnuczki założyły Fundację Muzeum Wojciecha Weissa[1].
Przypisy
- ↑ a b Kiedy doczekamy się muzeum Wojciecha Weissa?. 6 kwietnia 2009. [dostęp 2009-04-07]. (pol.).
- ↑ Wojciech Weiss 1875–1950. Wystawa monograficzna. Warszawa: Muzeum Narodowe, 1977, s. 61, 66, 72.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 261, poz. 460 „za wybitne zasługi dla polskiej sztuki w ogóle”.
- ↑ Wojciech Weiss laureatem państwowej nagrody plastycznej. „Gazeta Lwowska”, s. 3, nr 67 z 24 marca 1937.
Bibliografia
- Wiesław Juszczak, Młody Weiss, Warszawa: PWN, 1979, ISBN 83-01-00034-1, OCLC 830297707.
- Jacek Friedrich, Agnieszka Friedrich, Żydowskie tematy Wojciecha Weissa. Katalog wystawy, Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, 1999.
- Łukasz Kossowski, Wojciech Weiss (1875–1950), Warszawa: Edipresse Polska, 2207 (Ludzie Czasy Dzieła), ISBN 978-83-7477-061-3.
- Łukasz Kossowski, Wojciech Weiss, Kraków: Kluszczyński, 2002, ISBN 83-88080-77-6, OCLC 995373663.
- Renata Weiss, Akordy światła i koloru. Wojciech Weiss i Aneri, Stalowa Wola: Muzeum Regionalne, 2007, ISBN 978-83-923943-9-6.
- Wojciech Weiss laureatem państwowej nagrody plastycznej. Biogram. „Gazeta Lwowska”, s. 3, nr 67 z 24 marca 1937.
- red. nauk. Anna Król, red. Ewa Ryżewska-Kulawik, tł. Jerzy Juruś: Ten krakowski Japończyk. Inspiracje sztuką Japonii w twórczości Wojciecha Weissa. That Krakow Japonist: Japanese art inspirations in the work of Wojciech Weiss. Kraków: Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha”, 2008. OCLC 297669559.
Linki zewnętrzne
- Fundacja Muzeum Wojciecha Weissa. wojciechweiss.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-09)].
- Wojciech Weiss na wystawie Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, 1925
- Wojciech Weiss na wystawie Towarzystwa Sztuk Pięknych, 1937
Media użyte na tej stronie
nastrino Ordine imperiale della corona di ferro
Baretka: Wawrzyn Akademicki.
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 4.0
Order of Saint Michael ribbon bar. Kingdom of Bavaria.
Wojciech Weiss
Wojciech Weiss