Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Budynek Biblioteki przy ul. Sokoła 13
Państwo	Polska
Miejscowość	Rzeszów
Adres	ul. Sokoła 13 35-010 Rzeszów
Dyrektor	mgr Bożena Janda
Data założenia	1945
Wielkość zbiorów	0,56 mln wol. (książki, czasopisma oprawne, zbiory specjalne)
Położenie na mapie Rzeszowa Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie
50°02′22,427″N 21°59′56,443″E/50,039563 21,999012
Strona internetowa

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie – biblioteka publiczna z siedzibą w Rzeszowie. Pełni funkcję gminnej i powiatowej biblioteki publicznej dla miasta Rzeszowa, powiatowej biblioteki publicznej dla powiatu rzeszowskiego i wojewódzkiej biblioteki publicznej dla województwa podkarpackiego.

Historia

Rzeszowskie bibliotekarstwo powszechne swym początkiem sięga drugiej połowy XIX stulecia, bowiem już w 1882 roku została założona przez Towarzystwo Oświaty Ludowej w Rzeszowie biblioteka o charakterze publicznym. Kontynuatorką tej instytucji była otwarta w 1906 roku Biblioteka Miejska Towarzystwa Szkoły Ludowej, działająca do czerwca 1940 roku. Myśl o zorganizowaniu w Rzeszowie Miejskiej Biblioteki Publicznej powstała w pierwszych miesiącach po wyzwoleniu miasta. 3 stycznia 1945 roku powołano Komitet Organizacyjny, a Ministerstwo Oświaty wyraziło zgodę na jej utworzenie. Ostatecznie na posiedzeniu Zarządu Miejskiego, 22 maja 1945 roku, podjęto uchwałę o utworzeniu Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rzeszowie. Uroczyste otwarcie MBP w Rzeszowie odbyło się w grudniu 1945 roku.

Wojewódzka Biblioteka Publiczna została otwarta 1 września 1950 roku. W wyniku centralnych decyzji dotyczących łączenia bibliotek wojewódzkich z miejskimi Prezydium WRN w Rzeszowie, 20 sierpnia 1954 roku, podjęło uchwałę, na mocy której nastąpiło połączenie obu placówek w jedną instytucję pod nazwą Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie. Zmiany w strukturze administracyjnej kraju, w czerwcu 1975 roku, spowodowały reorganizację funkcji WiMBP, w związku z czym 30 lipca 1975 roku, Bibliotece nadano nowy statut oraz ustalono nazwę tej instytucji jako: Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Rzeszowie. Od 1 stycznia 1992 roku ponownie funkcjonuje jako Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna (WiMPB) w Rzeszowie.

Budynek

Obecny główny budynek biblioteki, przy ul. Sokoła 13 w Rzeszowie, został wzniesiony jak siedziba Rady Powiatu w latach 1898-1902 według projektu Tadeusza Stryjeńskiego w stylu secesyjnym. Pomiędzy latami 1909 i 1928 przedłużono go w stronę wschodnią, powtarzając układ i dekorację architektoniczną reszty budynku. W latach 60. XX w. przeprowadzono adaptację na bibliotekę. Kolejne przebudowy nastąpiły w 1975 r. i w końcu XX wieku. W 2004 r. gmach wyremontowano przywracając pierwotny wystrój architektoniczny fasady i iglicę na dachu. Jest to jeden z niewielu przykładów secesji wśród budynków użyteczności publicznej w Rzeszowie^[1].

Struktura

Obecnie w strukturze organizacyjnej Biblioteki, do bezpośredniej obsługi czytelników, funkcjonuje 5 oddziałów:

• Wypożyczalnia Główna, ul. Dąbrowskiego 33a
• Czytelnia Główna, ul. Sokoła 13
• Oddział Dokumentów Życia Społecznego, ul. Langiewicza 17
• Oddział dla Dzieci i Młodzieży, ul. Słowackiego 11
• Wypożyczalnia Muzyczna, ul. Żeromskiego 2

Ponadto biblioteka prowadzi 18 filii miejskich^[2] oraz 4 punkty biblioteczne.

Usługi

W 2021 r. biblioteka obsługiwała ponad 34 tys. czytelników. Dysponuje zbiorami o łącznej liczbie ponad 520 tys. woluminów książek i czasopism oprawnych oraz ponad 47 tys. egzemplarzy zbiorów specjalnych. Do najcenniejszych należą stare druki w liczbie 435 woluminów i 171 rękopisów^[3].

Biblioteka wypożycza swoje zbiory na zewnątrz, udostępnia je na miejscu oraz pośredniczy w sprowadzaniu książek z innych bibliotek w kraju. Udziela informacji katalogowych, faktograficznych i bibliograficznych w systemie tradycyjnym i zautomatyzowanym. Tworzy i udostępnia katalogi online i różnorodne bazy danych. Od 2008 roku tworzy Bibliografię województwa podkarpackiego systemem zintegrowanym, wspólnie z bibliotekami powiatowymi i działającymi w miastach powiatowych, w ramach Systemu Bibliografii Regionalnej. Wykorzystuje także elektroniczne technologie w zakresie rejestracji czytelników, wypożyczeń i innych prac bibliotecznych. WiMBP posiada rozbudowaną stronę www. Poprzez sukcesywną digitalizację zbiorów współtworzy Podkarpacką Bibliotekę Cyfrową. Atrakcyjność wizerunku programowego instytucji określa także szerokie spektrum działań kulturalno-oświatowych, zwłaszcza wystawiennictwo, spotkania autorskie, promocja dorobku twórczego środowisk lokalnych oraz organizowane systematycznie, w masowej skali, cykle edukacyjne dla dzieci i młodzieży. W ramach przysposobienia czytelniczego prowadzi lekcje biblioteczne dla uczniów i studentów. W zakresie działalności wydawniczej Biblioteka publikuje m.in.: bibliografię regionalną, materiały statystyczne i promocyjne dotyczące działalności bibliotek publicznych w mieście i w regionie. Na rzecz bibliotek samorządowych prowadzi działalność instruktażową. W Bibliotece funkcjonują Dyskusyjne Kluby Książki. WiMBP współpracuje z innymi instytucjami kultury w mieście i w regionie, z placówkami opiekuńczo-oświatowymi, środowiskiem literackim i z Uniwersytetem Trzeciego Wieku działającym przy Uniwersytecie Rzeszowskim.

Zobacz też

• Biblia brzeska

Przypisy

Bibliografia

• Barbara Chmura: Historia bibliotek publicznych w Rzeszowie. Bibliotekarz Rzeszowski 1995, nr 1, s. 5-12.
• [Barbara Chmura]: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. Rzeszowski Informator Kulturalny 1992/1993, nr 1, s. 13-14.
• Informator : Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie. Oprac. Barbara Chmura. Rzeszów: WiMBP, 2005.
• Kronika WiMBP w Rzeszowie.
• Zofia Sokół: Biblioteki Rzeszowa : przewodnik. Rzeszów: Wydaw. Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 1999, s. 129-204.
• 60 lat Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rzeszowie : 1945-2005 : [dokument elektroniczny]. Barbara Chmura (tekst prezentacji), Krystyna Baranowska (fot.), Robert Radomski (przygot. prezentacji multimedialnej), Andrzej Dańczyszyn (narracja). Rzeszów: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna, 2005. - 1 dysk optyczny (CD-ROM).
• Ludmiła Tokarska: Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Rzeszowie. Zarys działalności w latach 1945-1979. W: 35 lat Bibliotek Miasta Rzeszowa : materiały z sesji w dn. 4.II.1980. Rzeszów: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, 1981, s. 5-35.
• Biblioteka w liczbach

Linki zewnętrzne

• Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie
• WiMBP Katalogi - baza danych
• Podkarpacka Biblioteka Cyfrowa
• E-biblioteka. e-biblioteka.rzeszow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-29)].
• Bibliografia Podkarpacia - baza danych
• Bibliografia regionalna 1997-2007 - baza danych
• Bibliografie regionalne w formacie pdf
• Biblioteki Samorządowe Powiatu Rzeszowskiego