Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Katowicach
![]() Województwo katowickie, teren działania WUBP w Katowicach | |
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie | 1945 |
Rozformowanie | 1954 |
Komendanci | |
Pierwszy | szef Józef Jurkowski |
Ostatni | szef Józef Jurkowski |
Organizacja | |
Dyslokacja | Katowice |
Podległość |
Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Katowicach (WUBP Katowice) – jednostka terenowa Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, funkcjonująca na terenie województwa katowickiego (od marca 1953: województwa stalinogrodzkiego) w latach 1945-1954 (od powołania samego województwa do czasu zlikwidowania Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego).
W 1953 roku, na terenie całego kraju, funkcjonowało: 17 WUBP, 2 MUBP na prawach wojewódzkich (w Warszawie i Łodzi), 14 MUBP, 10 UBP na miasto i powiat (Toruń, Będzin, Bielsko, Bytom, Częstochowa, Gliwice, Radom, Tarnów, Jelenia Góra, Wałbrzych), 265 PUBP, 1 UBP na Nową Hutę i placówki UBP na m.st. Warszawę: UBP Wawer i UBP Włochy[1].
Historia
WUBP w Katowicach uczestniczył między innymi w rozbiciu antypolskiej organizacji Czarny Wilk Hubertus[2].
Siedziba
Siedziba WUBP w Katowicach mieściła się w budynku przy ul. Powstańców 31, areszt śledczy przy ul. Mikołowskiej 10a, a siedziba NKWD przy ul. Królowej Jadwigi 10.
Kierownictwo (szefostwo)
- Kierownicy (szefowie):
- 1945: Józef Jurkowski (Jungman)
- 1946-1947: Józef Kratko
- 1947-1948: Stefan Antosiewicz
- 1949-1951: Eugeniusz Dowkan
- 1951: Antoni Punda
- 1951-1954: Józef Jurkowski (Jungman)
- Zastępcy kierownika (zastępcy szefa):
- 1945: Hipolit Duljasz
- 1945-1946: Henryk Połowniak
- 1945-1946: Józef Pluta
- 1946-1952: Marek Fink
- 1951-1954: Daniel Piękniewski
- 1952-1954: Ludwik Serkowski
Struktura organizacyjna
- Wydział Kadr
- Wydział I (kontrwywiad)
- Wydział II (ewidencja i technika operacyjna)
- Wydział III (walka z podziemiem)
- Wydział IV (ochrona gospodarki)
- Wydział V(kontrola organizacji politycznych, społecznych i kościoła)
- Wydział Więzień i Obozów
- Wydział A (obserwacja zewnętrzna)
- Wydział W (lustracja korespondencji)
- Wydział VI (walka z kościołem katolickim i innymi związkami wyznaniowymi)
- Wydział VII (śledczy)
- Wydział VIII (komunikacja w tym żegluga morska)
- Wydział IX (ochrona przemysłu ciężkiego)
- Wydział IX "G" (Górniczy)
- Wydział Górniczo-Hutniczy
- Wydział X (kontrola PZPR)
- Wydział Cenzury Zagranicznej
- Wydział Gospodarczy
- Wydział Służby Zdrowia
Przypisy
- ↑ Szwagrzyk 2005 ↓, s. 21.
- ↑ W pierwszym szeregu 1974 ↓, s. 182,183.
Bibliografia
- Jan Kantyka: W pierwszym szeregu. Katowice: Śląski Instytut Naukowy, 1974.
- Krzysztof Szwagrzyk: Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza. Wyd. 1. Warszawa: IPN, 2005. ISBN 83-89078-94-5.
Linki zewnętrzne
- http://www.slady.ipn.gov.pl/portal/sz/649/5963/Dawna_siedziba_WUBP_w_Katowicach.html
- http://slady.ipn.gov.pl/portal/sz/649/5962/Areszt_sledczy_w_Katowicach.html
- http://slady.ipn.gov.pl/portal/sz/649/10743/Katowice__Siedziba_NKWD.html
- https://web.archive.org/web/20160322134346/http://arch.ipn.gov.pl/ftp/pdf/Aparat_kadra_kier_tom%20I.pdf
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Autor: Swohmeck, Licencja: CC BY-SA 2.5
Położenie województwa katowickiego (1950 - 1975) na mapie Polski.