Województwo bydgoskie (1950–1975)

Województwo bydgoskie
—województwo—
1950–1975
Państwo

 PRL

Data powstania

1950

Data likwidacji

1975

Siedziba wojewody i sejmiku

Bydgoszcz

Powierzchnia

20 794 km²

Populacja (31 XII 1974)
• liczba ludności


1984 tys.

Tablice rejestracyjne

40-44, B (od 1956 r.)

Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie Polski
Portal Polska

Województwo bydgoskie – jedno z województw istniejących w Polsce w latach 1950–1975.

Województwo bydgoskie powstałe po reformie administracyjnej z 1950 r. obejmowało w całości region etnograficzny Kujaw, Ziemię Chełmińską i Dobrzyńską oraz fragmenty Pomorza i Wielkopolski (Krajny, Pałuk)[1]. Było jednym z 17 województw w kraju.

Historia

Na mocy ustawy z 28 czerwca 1950 r. dotychczasowe województwo pomorskie zostało przemianowane na bydgoskie, zgodnie z przyjętą zasadą nadawania nazw województwom od nazw miast, w których znajdowały się siedziby władz wojewódzkich.

Korekta terytorialna z lipca 1950 uwzględniała niektóre postulaty zgłaszane w latach poprzednich. Powiat nowomiejski trafił do regionu olsztyńskiego, a powiaty: żniński i mogileński z regionu poznańskiego do bydgoskiego. W wyniku tych zmian województwo zwiększyło swój obszar o ok. 920 km2, a zaludnienie o ok. 50 tys. osób[2].

Województwo liczyło początkowo 24 powiaty, a od 1955 r. 26 powiatów, gdyż utworzono wówczas powiat radziejowski z części dotychczasowego powiatu aleksandrowskiego i powiat golubsko-dobrzyński z części powiatów: rypińskiego, lipnowskiego, wąbrzeskiego oraz brodnickiego[1]. Geometrycznym środkiem województwa była miejscowość Przyłubie, leżąca w połowie drogi między Bydgoszczą a Toruniem[2].

Ludność

RokLiczba mieszkańców
ogółemmiejska (%)wiejska (%)
3 XII 1950 (spis powszechny)[3]1 451 050616 293 (42,47%)834 757 (57,53%)
31 XII 1956[4]1611 tys.749 tys. (46,5%)862 tys. (53,5%)
6 XII 1960 (spis powszechny)[5]1 708 298820 793 (48,05%)887 505 (51,95%)
31 XII 1963[6]1804 tys.876 tys. (48,6%)928 tys. (51,4%)
31 XII 1965[7]1837,1 tys.b.d.b.d.
8 XII 1970 (spis powszechny)[8]1 913 184969 281 (50,66%)943 903 (49,34%)
31 XII 1971[9]1930 tys.985 tys. (51%)945 tys. (49%)
31 XII 1972[10]1949,1 tys.1004,2 tys. (51,5%)944,9 tys. (48,5%)
31 XII 1973[11]1964 tys.1027 tys. (52,3%)937 tys. (47,7%)
31 XII 1974[12]1984 tys.1046 tys. (52,7%)938 tys. (47,3%)

Podział administracyjny (1973)

Województwo posiadało 26 powiatów, wśród nich 5 miast wydzielonych, 51 nie wydzielonych i 145 gmin wiejskich[13]. W grudniu 1973 zmieniono nazwę gminy Dobrzejewice na Obrowo.

Podział administracyjny województwa bydgoskiego (1973)[14]
PowiatPowierzchnia

[km²]

Liczba ludności

31 XII 1972

MiastaGminySiedziba
ogółem (tys.)na km²ogółemw tym posiadające wspólną radę narodową z gminami
aleksandrowski54558106317Aleksandrów Kujawski
brodnicki86059,870327Brodnica
bydgoski145084,258219Bydgoszcz
Bydgoszcz (miejski)119291,224481nd.nd.
chełmiński65157,188107Chełmno
chojnicki191782,943208Chojnice
golubsko-dobrzyński61043,571215Golub-Dobrzyń
Grudziądz (miejski)4177,719091nd.nd.Grudziądz
grudziądzki65537,958115
Inowrocław (miejski)3156,418381nd.nd.Inowrocław
inowrocławski112584,375418
lipnowski116974,964219Lipno
mogileński101867,266327Mogilno
radziejowski80057,572117Radziejów
rypiński76754,771107Rypin
sępoleński72236,350314Sępólno Krajeńskie
szubiński8695361434Szubin
świecki146691,2622110Świecie
Toruń (miejski)94134,614341nd.nd.Toruń
toruński108169,564107
tucholski106443,140106Tuchola
wąbrzeski59342,371215Wąbrzeźno
Włocławek (miejski)4282,819661nd.nd.Włocławek
włocławski140690,9656611
wyrzyski104174,271547Wyrzysk
żniński74443,959215Żnin

Przypisy

  1. ↑ a b Biegański Zdzisław: Kształt terytorialno-administracyjny regionu kujawsko-pomorskiego w XIX i XX wieku. [w.] Związki Kujaw i Pomorza na przestrzeni wieków. Zbiór studiów pod red. Zdzisława Biegańskiego i Włodzimierza Jastrzębskiego. Prace komisji historii BTN t. XVII: Bydgoszcz 2001
  2. ↑ a b Sudziński Ryszard: Kształtowanie się granic i podziału administracyjnego województwa pomorskiego (bydgoskiego) w latach 1945–1950. In. Zapiski historyczne TNT XXXVIII Rok 1973 z.2
  3. ↑ Narodowy Spis Powszechny z dnia 3 grudnia 1950 r. Struktura zawodowa i demograficzna ludności. Indywidualne gospodarstwa rolne. Polska, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1954, s. 3 (s. 8 dokumentu PDF).
  4. ↑ Rocznik statystyczny 1957, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1957, s. 4 (s. 43 dokumentu PDF).
  5. ↑ Spis Powszechny z dnia 6 grudnia 1960 r. Wyniki ostateczne. Ludność, gospodarstwa domowe. Polska, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, grudzień 1965, s. 6 i 7 (strony 5 i 6 dokumentu PDF).
  6. ↑ Rocznik polityczny i gospodarczy 1964, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 32.
  7. ↑ Wielka encyklopedia powszechna PWN, t. t. 9, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967, s. 5.
  8. ↑ Narodowy Spis Powszechny 8 XII 1970. Struktura demograficzna i zawodowa ludności, gospodarstwa domowe. Polska. Wyniki ostateczne, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, grudzień 1972, s. 3, 4 i 6 (strony 59, 60 i 62 dokumentu PDF).
  9. ↑ Rocznik statystyczny 1972, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1972, s. 71.
  10. ↑ Rocznik polityczny i gospodarczy 1973, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 37.
  11. ↑ Rocznik polityczny i gospodarczy 1974, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1975, s. 85.
  12. ↑ Encyklopedia powszechna PWN, t. 3, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 577.
  13. ↑ Polska. Zarys encyklopedyczny, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 672-673.
  14. ↑ Polska. Zarys encyklopedyczny, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 673.
Podział administracyjny Polski (1944–1975)
Okręgi (1945–46)
Województwa
Miasta na prawach województwa

Podział administracyjny Polski 1950–1975

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
POL województwo bydgoskie 1950.svg
Autor: Swohmeck, Licencja: CC BY-SA 2.5
Położenie województwa bydgoskiego (1950 - 1975) na mapie Polski.