Województwo poznańskie (II Rzeczpospolita)

województwo poznańskie
województwo
1919–1939
Herb
Herb
Państwo

 II Rzeczpospolita

Data powstania

12 sierpnia 1919

Siedziba wojewody i sejmiku

Poznań

Wojewoda

Ludwik Bociański

Powierzchnia

(1931) 26 564 km²
(1939) 28 089[1] km²

Populacja (1931)
• liczba ludności


2 106 500[2]

• gęstość

79,3 os./km²

Tablice rejestracyjne

PZ

Adres Urzędu Wojewódzkiego:
ul. Gołębia 1
Poznań
Podział administracyjny
Plan województwa poznańskiego
Liczba powiatów miejskich

2

Liczba powiatów ziemskich

27

Liczba gmin miejskich

100

Liczba gmin wiejskich

237

Położenie na mapie II Rzeczypospolitej
Położenie na mapie Polski
Portal Polska
Województwo poznańskie w szczegółowych danych statystycznych spisu powszechnego z 30 września 1921 i spisu powszechnego z 9 grudnia 1931
Województwo poznańskie - oficjalne dane GUS spisu powszechnego 1921
Skorowidz miejscowości 1921 – szczegółowe dane GUS spisu powszechnego 1921 – województwo poznańskie
Województwo poznańskie - oficjalne dane GUS spisu powszechnego 1931
Urząd Wojewódzki Poznański w Poznaniu - widok współczesny
Starostwo Krajowe w Poznaniu - widok współczesny
Polska, gęstość zaludnienia (1931)

Województwo poznańskie, województwo II Rzeczypospolitej istniejące w latach 1919–1939 ze stolicą w Poznaniu.

Główne miasta: Poznań, Bydgoszcz (do 1938), Kalisz (od 1938), Gniezno, Inowrocław, Jarocin, Krotoszyn, Leszno, Międzychód, Ostrów Wielkopolski, Rawicz.

Jedno z dwóch województw (obok województwa pomorskiego), w których istniał samorząd stopnia wojewódzkiego. Działał on na podstawie pozostawionych przepisów pruskich. Organami tego samorządu były: sejmik wojewódzki (Sejmik Krajowy Poznański), wydział wojewódzki oraz starosta krajowy.

Podział administracyjny

Powierzchnia powiatów według stanu na 1939 r., w przypadku wcześniejszego zniesienia lub zmiany przynależności wojewódzkiej powiatu na ostatni rok istnienia w ramach danego województwa. Liczba ludności na podstawie spisu powszechnego z 1931 r., w przypadku powiatów zniesionych lub przeniesionych przed tą datą, dane ze spisu powszechnego z 1921 r.

PowiatPow.km2Mieszk.Miasto powiatoweMieszk.
Województwo poznańskie
bydgoski (do 1938) 3133458.100POL Bydgoszcz COA.svgBydgoszcz117.200
Bydgoszcz miasto (do 1938) 375117.200POL Bydgoszcz COA.svgBydgoszcz117.200
chodzieski89344.500POL Chodzież COA.svgChodzież7.511
czarnkowski91943.300POL Czarnków COA.svgCzarnków4.737
Gniezno miasto (od 1925) 11830.700POL Gniezno COA.svgGniezno30.700
gnieźnieński 1 11112657.300POL Gniezno COA.svgGniezno 130.700
gostyński70155.900POL Gostyń COA.svgGostyń6.815
grodziski (do 1932) 443035.672POL Grodzisk Wielkopolski COA.svgGrodzisk5.604
Inowrocław miasto (od 1925 do 1938) 1 33734.400POL Inowrocław COA.svgInowrocław34.400
inowrocławski (do 1938) 1 399448.600POL Inowrocław COA.svgInowrocław 134.400
jarociński 8112487.500POL Jarocin COA.svgJarocin8.688
kaliski (od 1938) 21478196.700POL Kalisz COA 1.svgKalisz68.300
kępiński 7117986.800POL Kępno COA.svgKępno7.182
kolski (od 1938) 21097109.800POL Koło COA.svgKoło13.771
koniński (od 1938) 22152188.000POL Konin COA.svgKonin10.300
kościański 9105778.900POL Kościan COA.svgKościan10.200
koźmiński (do 1932) 545334.496POL gmina Koźmin Wielkopolski COA.svgKoźmin4.999
krotoszyński 591575.500POL Krotoszyn COA.svgKrotoszyn12.969
leszczyński82761.200POL Leszno COA.svgLeszno19.400
międzychodzki75531.000POL gmina Międzychód COA.svgMiędzychód5.126
mogileński 3 10105970.300POL Mogilno COA.svgMogilno5.200
nowotomyski 4127687.300POL Nowy Tomyśl COA.svgNowy Tomyśl2.550
obornicki96650.400POL Oborniki COA.svgOborniki5.244
odolanowski (do 1932) 662943.217POL Odolanów COA.svgOdolanów2.437
ostrowski 61194104.100POL Ostrów Wielkopolski COA.svgOstrów Wielkopolski24.400
ostrzeszowski (do 1932) 757240.082POL Ostrzeszów COA.svgOstrzeszów5.413
pleszewski (do 1932) 848338.234POL Pleszew COA.svgPleszew7.638
Poznań miasto 1377246.500POL Poznań COA.svgPoznań246.500
poznański (od 1925) 12122791.200POL Poznań COA.svgPoznań246.500
poznański wschodni (do 1924) 1266451.530POL Poznań COA.svgPoznań169.793
poznański zachodni (do 1924) 1263845.337POL Poznań COA.svgPoznań169.793
rawicki52349.900POL Rawicz COA.svgRawicz10.827
strzelneński (lub strzeliński) (do 1932) 1061539.913POL Strzelno COA.svgStrzelno4.927
szamotulski107667.700POL Szamotuły COA.svgSzamotuły8.307
szubiński (do 1938) 391747.800POL Szubin COA.svgSzubin3.271
śmigielski (do 1932) 955437.955POL Śmigiel COA.svgŚmigiel3.754
średzki80049.900POL Środa Wielkopolska COA.svgŚroda8.087
śremski92157.300POL Śrem COA.svgŚrem7.652
turecki (od 1938) 21591130.500POL Turek COA.svgTurek9.421
wągrowiecki103754.300POL Wągrowiec COA 1.svgWągrowiec7.555
witkowski (do 1927) 1158830.248POL Witkowo COA.svgWitkowo1.605
wolsztyński75447.900POL Wolsztyn COA.svgWolsztyn4.580
wrzesiński 1160843.700POL Września COA.svgWrześnia8.148
wyrzyski (do 1938) 3116366.900POL Wyrzysk COA 1.svgWyrzysk1.642
żniński73941.500POL Żnin COA.svgŻnin5.090
1 1 lipca 1925 r. utworzono powiaty miejskie w Gnieźnie i Inowrocławiu (Dz.U. z 1925 r. nr 59, poz. 416, Dz.U. z 1925 r. nr 59, poz. 417).
2 1 kwietnia 1938 roku do woj. poznańskiego przeniesiono powiaty kaliski, kolski, koniński i turecki z woj. łódzkiego (Dz.U. z 1937 r. nr 46, poz. 350).
3 1 kwietnia 1938 roku z woj. poznańskiego wyłączono powiaty wyrzyski, szubiński, bydgoski i inowrocławski, powiaty miejskie Bydgoszcz i Inowrocław oraz części powiatu mogileńskiego (miasto Kruszwica i gminy Kruszwica i Chełmce, które przyłączono do powiatu inowrocławskiegoDz.U. z 1938 r. nr 19, poz. 154) i włączono je do woj. pomorskiego (Dz.U. z 1937 r. nr 46, poz. 350).
4 1 kwietnia 1932 r. zniesiono powiat grodziski, a jego terytorium włączono do powiatu nowotomyskiego (Dz.U. z 1932 r. nr 6, poz. 35).
5 1 kwietnia 1932 r. zniesiono powiat koźmiński, a jego terytorium włączono do powiatu krotoszyńskiego (Dz.U. z 1932 r. nr 6, poz. 35).
6 1 kwietnia 1932 r. zniesiono powiat odolanowski, a jego terytorium włączono do powiatu ostrowskiego (Dz.U. z 1932 r. nr 6, poz. 35).
7 1 kwietnia 1932 r. zniesiono powiat ostrzeszowski, a jego terytorium włączono do powiatu kępińskiego (Dz.U. z 1932 r. nr 6, poz. 35).
8 1 kwietnia 1932 r. zniesiono powiat pleszewski, a jego terytorium włączono do powiatu jarocińskiego (Dz.U. z 1932 r. nr 6, poz. 35).
9 1 kwietnia 1932 r. zniesiono powiat śmigielski, a jego terytorium włączono do powiatu kościańskiego (Dz.U. z 1932 r. nr 6, poz. 35).
10 1 kwietnia 1932 r. zniesiono powiat strzelneński, a jego terytorium włączono do powiatu mogileńskiego (Dz.U. z 1932 r. nr 6, poz. 35).
11 1 kwietnia 1927 r. zniesiono powiat witkowski, a jego terytorium włączono do powiatu gnieźnieńskiego i wrzesińskiego (Dz.U. z 1927 r. nr 17, poz. 130).
12 1 stycznia 1925 r. zniesiono powiaty poznański wschodni i poznański zachodni i utworzono z ich terytorium powiat poznański (Dz.U. z 1924 r. nr 117, poz. 1044).
13 29 stycznia 1925 r. zniesiono starostwo grodzkie w Poznaniu przekazując jego uprawnienia prezydentowi miasta (Dz.U. z 1925 r. nr 8, poz. 61)

Ludność

Ludność województwa w 1921 roku wynosiła 1 967 865 osób[3].

Podział ludności ze względu na narodowość[3]:

Podział ludności ze względu na wyznanie[3]:

Wojewodowie poznańscy w II Rzeczypospolitej

Wicewojewodowie
  • Zygmunt Gronziewicz (1929-)[4]

Przypisy

  1. Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku. Warszawa: Polska Akademia Nauk – Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego, 2005, s. 32, seria: Monografie. ISBN 83-87954-66-7. ISSN 1643-2312.
  2. Drugi Powszechny Spis Ludności z dn. 9.XII 1931 r. Mieszkania i gospodarstwa domowe. Ludność, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1938, s. 1.
  3. a b c Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom X - Województwo Poznańskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924
  4. Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 7, s. 92, 7 kwietnia 1929. 

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
POL Chodzież COA.svg
Herb Chodzieży
POL Gostyń COA.svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Author

  • real name: Artur Jan Fijałkowski
  • pl.wiki: WarX
  • commons: WarX
  • mail: [1]
  • jabber: WarX@jabber.org
  • irc: [2]
POL Kalisz COA 1.svg
Herb Kalisza, woj. wielkopolskie
POL Koło COA.svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Author

  • real name: Artur Jan Fijałkowski
  • pl.wiki: WarX
  • commons: WarX
  • mail: [1]
  • jabber: WarX@jabber.org
  • irc: [2]
POL Kościan COA.svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Author

  • real name: Artur Jan Fijałkowski
  • pl.wiki: WarX
  • commons: WarX
  • mail: [1]
  • jabber: WarX@jabber.org
  • irc: [2]
POL Ostrów Wielkopolski COA.svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Author

  • real name: Artur Jan Fijałkowski
  • pl.wiki: WarX
  • commons: WarX
  • mail: [1]
  • jabber: WarX@jabber.org
  • irc: [2]
POL Rawicz COA.svg
Herb miasta i gminy Rawicz
POL Śrem COA.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY-SA 2.5
POL Wągrowiec COA 1.svg
Herb miasta Wągrowiec (woj. wielkopolskie)
II RP.svg
Autor: vector version Bastianow (Bastian), Licencja: CC BY-SA 2.5
Podział administracyjny II Rzeczypospolitej
Poland Voivodeships adminstrative division 1938 Poznań Voivodeship.svg
Autor: Bastian, Licencja: CC BY 2.5
Locator map of Poznań Voivodeship in 1938
Akademia Sztuk Pięknych w Poznaniu.jpg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 3.0
Akademia Sztuk Pięknych w Poznaniu
POL województwo poznańskie II RP COA.svg

Herb województwa poznańskiego II Rzeczypospolitej

Uwaga ta grafika jest wzorowana na projektowanym herbie województwa z 1928 r. Ostateczne projekty autorstwa Zygmunta Lorenca zostały opracowane w 1929 r. Jeśli masz do nich dostęp bardzo proszę o kontakt Poznaniak
Kompleks Jezuicki Poznań RB1.JPG
Autor: Radomil, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Former Jesuits Comlex in Poznań
Poznań Voivodeship Administrative Map 1938.png
Autor: Qqerim, Licencja: CC BY-SA 3.0
Polska: Mapa administracyjna województwa poznańskiego, stan na rok 1938 (Administrative map of Poznań Voivodeship as of 1938)