Województwo toruńskie

Województwo toruńskie
—województwo—
1975–1998
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Data powstania

1 czerwca 1975

Data likwidacji

31 grudnia 1998

Siedziba wojewody i sejmiku

Toruń

Powierzchnia

5348 km²

Populacja (1998)
• liczba ludności


674 800

• gęstość

126,2 os./km²

Tablice rejestracyjne

TO*, TU*, TY*, XTO, ITO[1]

Adres Urzędu Wojewódzkiego:
plac Armii Czerwonej (Teatralny od 1990) 2 87-100 Toruń
Adres Urzędu Marszałkowskiego:
plac Armii Czerwonej (Teatralny od 1990) 2 87-100 Toruń
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie Polski
Portal Polska
Urząd Wojewódzki województwa toruńskiego (1975–1999), obecnie Urząd Marszałkowski województwa kujawsko-pomorskiego (od 1999 roku)
Dawny Sąd Wojewódzki w Toruniu, obecnie Sąd Okręgowy

Województwo toruńskie – jedno z 49 województw istniejących w latach 1975–1998.

Lokalizacja

Województwo toruńskie położone było w centralnej Polsce, sąsiadowało z województwami: bydgoskim, elbląskim, włocławskim, ciechanowskim i olsztyńskim.

Historia

Województwo toruńskie powstało 1 czerwca 1975 roku. Zostało ono wydzielone ze wschodnich terenów województwa bydgoskiego oraz z części południowej województwa olsztyńskiego. Pierwszym wojewodą toruńskim został Jan Przytarski. Siedzibą Urzędu Wojewódzkiego stał się gmach Miejskiej Rady Narodowej, znajdujący się przy ówczesnym placu Armii Czerwonej, obecnie Placu Teatralnym 2[2].

Od 1999 roku, kiedy to weszła w życie kolejna reform administracyjna kraju, prawie całe byłe województwo toruńskie (oprócz gmin powiatu nowomiejskiego) weszło w skład nowo powstałego województwa kujawsko-pomorskiego, a Toruń stał się jedną z dwóch stolic regionu[3].

Urzędy Rejonowe

Urząd rejonowy (siedziba)Gminy
BrodnicaBiskupiec, Bobrowo, Brodnica, Brzozie, Górzno, Grążawy, Grodziczno, Jabłonowo Pomorskie, Kurzętnik, Nowe Miasto Lubawskie, Osiek, Świedziebnia, Wąpielsk i Zbiczno oraz miast Brodnica i Nowe Miasto Lubawskie
GrudziądzChełmno, Grudziądz, Gruta, Lisewo, Łasin, Rogóźno, Stolno i Świecie n. Osą oraz miast Chełmno i Grudziądz
ToruńChełmża, Ciechocin, Golub-Dobrzyń, Kijewo Królewskie, Kowalewo Pomorskie, Lubicz, Łubianka, Łysomice, Obrowo, Papowo Biskupie, Radomin, Unisław, Wielka Nieszawka i Zławieś Wielka oraz miast: Chełmża, Golub-Dobrzyń i Toruń
WąbrzeźnoDębowa Łąka, Książki, Płużnica, Radzyń Chełmiński i Wąbrzeźno oraz miasta Wąbrzeźno

Miasta

Ludność (stan z 31.12.1998)

Ludność w latach

RokLiczba mieszkańców
1975 (31 grudnia)[4]587,4 tys.
1976 (31 grudnia)[5]593,7 tys.
1977 (31 grudnia)[6]600,8 tys.
1978 (spis powszechny)[7]599 044
1978 (31 grudnia)[8]599,1 tys.
1979 (31 grudnia)[9]605,3 tys.
1980 (31 grudnia)[10]610,8 tys.
1985 (31 grudnia)[11]640,6 tys.
1986[12]645,8 tys.
1987[13]649,6 tys.
1988[14]653,2 tys.
1989 (31 grudnia)[15]655,7 tys.
1990 (30 czerwca)[16]657,7 tys.
1990 (31 grudnia)[16]659,1 tys.
1991 (31 grudnia)[17]660,6 tys.
1992 (31 grudnia)[18]665,1 tys.
1993 (30 czerwca)[19]666,1 tys.
1994 (31 grudnia)[20]669,8 tys.
1995 (30 czerwca)[21]670,3 tys.
1995 (31 grudnia)[22]671,1 tys.
1997 (31 grudnia)[23]673,9 tys.

Wojewodowie

Imię i NazwiskoOkres urzędowaniaUwagi
Jan Przytarski1975–1981(PZPR)
Stanisław Paczkowski1980–1982(PZPR)
Stanisław Trokowski1982–1988(PZPR)
Stanisław Rakowicz1988–1990(PZPR)
Andrzej Tyc1990–1992(UD)
Bernard Kwiatkowski1992–1997(PC)
Wojciech Daniel1997–1998(AWS)[24]

Wicewojewodowie

Imię i NazwiskoOkres urzędowania
Bohdan Kołodziejczak1.06.1975–31.12.1976
Stefan Stefański1.06.1975–30.11.1984
Karol Szczygieł1.06.1975–28.02.1983
Stanisław Trokowski1.01.1977–31.10.1982
Piotr Pec27.11.1982–30.07.1989
Józef Czaja6.12.1982–31.05.1985
Roman Czyrkiewicz1.04.1985–30.11.1990
Erazm Chojecki11.02.1985–10.07.1989
Jerzy Niedźwiecki11.01.1989–31.05.1990
Franciszek Jakubowski11.01.1989–30.11.1990
Zbigniew Muchliński1.06.1990–29.03.1999[25]

Siedziba Urzędu Wojewódzkiego

Status administracyjny Torunia

Przynależność i funkcja administracyjna miasta Torunia od 1807 roku
OkresPaństwoZwierzchnośćJednostka administracyjnaStatus miastaFunkcja miasta
1807–1815Księstwo WarszawskieCesarstwo Francuskiedepartament bydgoskimiasto municypalnesiedziba podprefekta (starosty)
1815–1824Królestwo PrusPrusy Zachodnie, rejencja kwidzyńskamiasto wydzielone podległe rejencji*siedziba landrata (starosty)
1824–1878Królestwo Prus od 1871 Cesarstwo NiemieckiePrusy, rejencja kwidzyńskamiasto wydzielone podległe rejencji*siedziba landrata
1878–1900Cesarstwo NiemieckiePrusy Zachodnie, rejencja kwidzyńskamiasto wydzielone podległe rejencji*siedziba landrata
1900–1920Cesarstwo NiemieckiePrusy Zachodnie, rejencja kwidzyńskamiasto wydzielone**powiat grodzki i siedziba powiatu ziemskiego
1920–1939Rzeczpospolita Polskawojewództwo pomorskiemiasto wydzielone**stolica województwa
1939–1945Rzesza NiemieckaGdańsk-Prusy Zachodnie, rejencja bydgoskaMiasto wydzielone**powiatu grodzkiego i siedziba powiatu ziemskiego
1945 luty-kwiecień***Rzeczpospolita Polskawojewództwo pomorskieMiasto wydzielone**stolica województwa, powiat grodzki i siedziba powiatu ziemskiego
1945–1950Rzeczpospolita Polskawojewództwo pomorskieMiasto wydzielone**powiat grodzki i siedziba powiatu ziemskiego
1950–1952Rzeczpospolita Polskawojewództwo bydgoskieMiasto wydzielone**powiat grodzki i siedziba powiatu ziemskiego
1952–1975Polska Rzeczpospolita Ludowawojewództwo bydgoskieMiasto wydzielone**powiat grodzki i siedziba powiatu ziemskiego
1975–1989Polska Rzeczpospolita Ludowawojewództwo toruńskiemiastostolica województwa
1989–1998Rzeczpospolita Polskawojewództwo toruńskiemiastostolica województwa, siedziba urzędu rejonowego
od 1999Rzeczpospolita Polskawojewództwo kujawsko-pomorskiemiasto na prawach powiatustolica województwa, miasto na prawach powiatu i siedziba władz powiatu


* Miasto na mocy rozkazu króla Fryderyka Wilhelma III z 1818 roku landratowi (powiatowi) podlegało jedynie w sprawach wojskowych i podatkowych, dotyczyło to również prawa bezpośredniego zwracania się do władz rejencyjnych z pominięciem toruńskiego landrata. Ponadto władze miasta sprawowały również do 1861 roku nadzór i zwierzchność policyjną nad przedmieściami i wsią Mokre. Formalnie jednak przez cały okres należało do powiatu[26]

** całkowite wydzielenie miasta z władzy powiatu nastąpiło 1 kwietnia 1900 roku, Toruń został tzw. powiatem grodzkim

*** formalnie województwo pomorskie przywrócono dekretem PKWN z dnia 21 sierpnia 1944 roku, ustanawiając stolicę w Toruniu

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ http://www.wptr.pl/index.php?dz=praktyka&pdz=numery&sekcja=zg&ps=43
  2. ↑ Z historii miasta | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2016-11-10].
  3. ↑ Historia, www.nasze.kujawsko-pomorskie.pl [dostęp 2015-12-04] [zarchiwizowane z adresu 2015-12-19].
  4. ↑ Rocznik statystyczny 1976, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1976, s. L.
  5. ↑ Rocznik statystyczny 1977, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1977, s. XLVI.
  6. ↑ Rocznik statystyczny 1978, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1978, s. XLVIII.
  7. ↑ Rocznik Statystyczny Województw 1980, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1980, s. 28 (s. 88 dokumentu PDF).
  8. ↑ Rocznik statystyczny 1979, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1979, s. L.
  9. ↑ Rocznik statystyczny 1980, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1980, s. LVIII.
  10. ↑ Rocznik statystyczny województw 1981, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1982, s. 5 (s. 54 dokumentu PDF).
  11. ↑ Encyklopedia powszechna PWN, t. 5 (suplement), Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 318.
  12. ↑ Świat w przekroju 1988, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1989, s. 270.
  13. ↑ Encyklopedia popularna PWN, wyd. dwudzieste trzecie zmienione i uzupełnione, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 874, ISBN 83-01-10416-3.
  14. ↑ Świat w przekroju 1991, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 271, ISSN 0137-6799.
  15. ↑ Encyklopedia popularna PWN, wyd. dwudzieste pierwsze zmienione i uzupełnione, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1991, s. 657.
  16. ↑ a b Rocznik statystyczny województw 1991, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1991, s. 15 (s. 76 dokumentu PDF).
  17. ↑ Encyklopedia popularna PWN, wyd. dwudzieste trzecie zmienione i uzupełnione, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 657.
  18. ↑ Mały rocznik statystyczny 1994, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1994, s. 434.
  19. ↑ Mały rocznik statystyczny 1994, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1994, s. 435.
  20. ↑ Mały rocznik statystyczny 1996, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1996, s. 447, ISSN 0079-2608.
  21. ↑ Mały rocznik statystyczny 1996, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1996, s. 448, ISSN 0079-2608.
  22. ↑ Rocznik statystyczny województw 1996, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1996, s. 25 (s. 94 dokumentu PDF).
  23. ↑ Rocznik statystyczny województw 1998, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1998, s. XL-XLI (s. 41-42 dokumentu PDF).
  24. ↑ WOJEWODOWIE POMORSCY I TORUŃSCY | E-WIETOR, e-wietor.pl [dostęp 2015-12-30].
  25. ↑ Wykaz wicewojewodów z lat 1973–2011 r. [dostęp 2017-12-27].
  26. ↑ Niedzielska M., Życie polityczne i kulturalne Torunia (1815–1914), [w:] Historia Torunia, pod red. M. Biskupa, t. 3, cz. 1, Toruń 2003, s. 363–370.
Podział administracyjny Polski (1975–1998)

Podział administracyjny Polski 1975-1998

Media użyte na tej stronie

POL Golub-Dobrzyń COA.svg
Herb Golubia-Dobrzynia
Urząd marszałkowski w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
urząd marszałkowski w Toruniu
POL Grudziądz COA (do 2013).svg
Herb miasta Grudziądz obowiązujący do 2013 r.
POL Voivodships 1975.svg
Autor: Swohmeck, Licencja: CC BY-SA 2.5
Administrative division of Poland between 1975 and 1999.
POL województwo torunskie 1975.svg
Autor: Akira, Licencja: CC BY-SA 2.5
Administrative division of Poland between 1975 and 1999.