Wojna domowa (serial telewizyjny)

Wojna domowa – polski czarno-biały serial komediowy z lat 1965–1966, powstały na kanwie felietonów Miry Michałowskiej publikowanych w tygodniku „Przekrój”^[1], wydanych w zbiorach Wojna domowa (1964) i Wojna domowa trwa (1966).

Tematyka

Bohaterowie serialu mieszkają w bloku przy ulicy Senatorskiej (2010)

Wojna domowa obejmuje piętnaście odcinków, rozgrywających się wokół rodziny Kazimierza i Zofii Jankowskich oraz ich syna Pawła, przeżywającego kryzys dojrzewania. Początkowo akcja skupia się na Pawle i jego dylematach związanych z dojrzewaniem. W inaugurującym serial odcinku Ciężkie jest życie Paweł startuje w castingu do spektaklu telewizyjnego, w międzyczasie awanturując się o możliwość samodzielnego golenia się maszynką^[2]. W Bilecie za fryzjera (odc. 2) Paweł próbuje pójść na koncert z udziałem jego idolki, Simony Grabczyk^[2], lecz nim dostanie zgodę ojca, musi udać się do fryzjera^[2]. Wywiadówka (odc. 3) skupia się na innej mieszkance bloku Irenie Kamińskiej, która jako sąsiadka matki Pawła zastępuje ją na wywiadówce; tematem odcinka jest debata rodziców na temat dwóch uczniów, którzy wyrwali umywalki z łazienki^[2]. Pierwszy dzień (odc. 4) obraca się wokół poznanej przez Pawła siostrzenicy Ireny, Anulki, która podobnie jak Paweł przeżywa rozterki wynikające z jej dojrzewania^[2]. W odcinku Dwója z azymutu (odc. 5) Anulka przeżywa załamanie z powodu tytułowej niskiej oceny z przysposobienia wojskowego; dziewczynę rodzice próbują rozchmurzyć, zapraszając ją na jam organizowany przez Pawła^[2]. Odcinek Trójka klasowa (odc. 6) skupia się na panice rodziców Pawła, którzy próbują się dowiedzieć, dlaczego Paweł został aresztowany przez milicjanta; okazuje się, że młodzieńcowi skonfiskowano bilety na koncert The Beatles^[2]. W odcinku Polski joga (odc. 7) wuj Anulki, Henryk, próbuje wyperswadować siostrzenicy nauki medytacji z joginem Korolczykiem^[2].

Wizyta starszej pani (odc. 8) skupia się na przyjeździe apodyktycznej babci Pawła, która w trakcie swojego pobytu u Jankowskich narzuca swojej rodzinie dyscyplinę^[2]. W Dniu Matki (odc. 9) Paweł i jego ojciec próbują uczcić tytułowe święto, paradoksalnie wpędzając jubilatkę Zofię w dodatkowy stres^[2]. Odcinek Zagraniczny gość (odc. 10) skupia się na wizycie tajemniczego przybysza z Wielkiej Brytanii, Ryszarda (kolegi Kazimierza z oflagu), który okazuje się normalnym człowiekiem^[2]. Tematem odcinka Co każdy chłopiec (odc. 11) jest konflikt Pawła z matką, która podejrzewa młodzieńca o przedwczesny romans – oraz z ojcem, który zabrania mu oglądania w telewizji filmu „dla dorosłych” Pierwszy dzień wolności^[2]. Monolog zewnętrzny (odc. 12) rozbudowuje portret psychologiczny Pawła, który zatraca się w przemyśleniach na temat zakazów narzucanych przez swoich rodziców^[2]. W Młodych talentach (odc. 13) Paweł zdobywa się na młodzieńczy bunt i wraz z Anulką oraz kolegą Wojtkiem wybiera się na Konkurs Młodych Talentów. W ramach zespołu „Kocmołuchy” trójka gra utwór „Tylko wróć”, entuzjastycznie przyjęty przez publiczność, lecz wygrywa ulubienica organizatora konkursu, pięcioletnia Basia^[2]. Odcinek Nowy nabytek (odc. 14) poświęcony jest czasowo przygarniętemu przez Pawła psu, którego mylnie uznawał on za bezdomnego^[2]. W ostatnim epizodzie Siła wyobraźni (odc. 15) Paweł przeżywa rozterki związane z mniemaniem, że nie jest podobny do swoich rodziców i że mógł być adoptowany; z owymi myślami ostatecznie radzi sobie, uprawiając sport^[2].

Obsada

Role główne

• Kazimierz Rudzki – Kazimierz Jankowski, ojciec Pawła
• Irena Kwiatkowska – Zofia Jankowska, matka Pawła
• Krzysztof Musiał-Janczar – Paweł Jankowski
• Andrzej Szczepkowski – sąsiad Henryk Kamiński, wujek Anuli
• Alina Janowska – sąsiadka Irena Kamińska, ciotka Anuli
• Elżbieta Góralczyk – Anula (od odc. 4)
• Jarema Stępowski – nieznajomy pytający w każdym odcinku o suchy chleb dla konia

Aktorzy (gościnnie)

Aktorzy (zdjęcia archiwalne)

• Barbara Rylska, Stanisław Mikulski, Emil Karewicz, Tadeusz Kosudarski, Magdalena Sokołowska, Wieńczysław Gliński (odc. 4) – aktorzy widoczni w filmie Ostatni kurs (1963) Jana Batorego, oglądanym w telewizji przez Kamińskich czekających na Anulę
• Beata Tyszkiewicz (odc. 11) – występuje w oglądanym w telewizji filmie Pierwszy dzień wolności (1964) Aleksandra Forda

Muzyka

W serialu oprócz motywu głównego, skomponowanego przez Jerzego Matuszkiewicza, pojawiają się między innymi następujące utwory^[2]:

• Nie bądź taki szybki Bill (wykonawczyni Katarzyna Sobczyk),
• Nie ma jak u mamy (słowa Wojciech Młynarski),
• Oni mają teraz życie (muzyka Jerzy Matuszkiewicz, słowa Ludwik Jerzy Kern, wykonawca Kazimierz Rudzki),
• Demograficzny wyż (muzyka Jerzy Matuszkiewicz, słowa Ludwik Jerzy Kern, wykonawcy Marian Łącz, Wojciech Rajewski, Stefan Witas, Jarema Stępowski),
• Wada (muzyka Jerzy Matuszkiewicz, słowa Ludwik Jerzy Kern, wykonawcy Krzysztof Janczar i Kazimierz Rudzki).

W ścieżce dźwiękowej do serialu, wydanej w 1967 roku na płyty winylowe nakładem wytwórni Pronit, oprócz głównego motywu pojawiły się inne piosenki wykorzystane w Wojnie domowej: Tylko wróć (słowa Wojciech Młynarski), Mleko (słowa A. Piast, muzyka Ita Żółkiewska, wykonał zespół Trubadurzy) oraz Jutro odejdę, mamo (słowa A. Piast i Tadeusz Rzymski, muzyka Jerzy Krzemiński, wykonał zespół Trubadurzy)^[3].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Wojna domowa w bazie IMDb (ang.)
• Wojna domowa w bazie Filmweb
• Wojna domowa w bazie filmpolski.pl
• Kulisy realizacji 7. odcinka serialu w PKF na stronie KronikaRP
• Zdjęcia z filmu Wojna domowa w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”