Wojna polsko-czeska (990)

Wojna polsko-czeska
Ilustracja
Polska i sąsiedzi za panowania Mieszka I
Czas

990

Wynik

Opanowanie Śląska przez Mieszka I

Strony konfliktu
Księstwo PolskieKsięstwo Czech
Dowódcy
Mieszko IBolesław II Pobożny
brak współrzędnych

Wojna polsko-czeska – konflikt między Mieszkiem I i Bolesławem II Pobożnym. Wojna zakończyła się zwycięstwem władcy Polski, który przejął kontrolę nad Śląskiem[1]. Większość historyków podaje rok 990 jako rok wojny, ale w latach 988–989 mogło dojść do pomniejszych starć na granicy, zwłaszcza w Małopolsce, która w tym okresie przeszła spod kontroli czeskiej do polskiej[2].

Zajęcie Śląska mogło też mieć miejsce około roku 985, ponieważ na ten rok datuje się powstanie grodów piastowskich we Wrocławiu, Głogowie i Opolu[3], a także w tym roku został zerwany sojusz polsko-czeski.

Nierozstrzygnięta pozostaje kwestia Małopolski. Możliwe, że Mieszko zdobył ją przed rokiem 990, na co wskazuje niejednoznaczny zapis kroniki Thietmara mówiący o kraju zabranym Bolesławowi II przez księcia Polan[4]. W świetle tej teorii podbój Małopolski mógł być powodem, czy też raczej pierwszym etapem wojny. Wielu historyków[5] sugeruje, że władztwo czeskie nad Małopolską było jedynie nominalne i mogło się ograniczać do pośredniej kontroli nad Krakowem i być może innymi ważnymi grodami. Teoria ta opiera się m.in. na braku odkryć archeologicznych wskazujących na szerszą akcję rozbudowy umocnień lub innych inwestycji państwowych w okresie przedpiastowskim. Taka sytuacja tłumaczyłaby łatwość zajęcia Małopolski przez Mieszka. Punktami wypadowymi do ataku na nią były prawdopodobnie ziemia sandomierska i zespół grodowy w okolicy Kalisza.

Małopolska miała po jej przejęciu zostać dzielnicą najstarszego syna Mieszka, Bolesława Chrobrego, na co ponownie pośrednio wskazuje kronika Thietmara[6].

Część historyków w oparciu o kronikę Kosmasa przyjmuje, że do podboju ziem dawnego państwa Wiślan doszło dopiero po śmierci Mieszka, konkretnie w roku 999[7]. Istnieje też teoria, zgodnie z którą w opisywanym okresie w Małopolsce władzę sprawował z czeskiego nadania syn Mieszka, Bolesław Chrobry[8].

Przypisy

  1. Gerard Labuda, Pierwsze państwo polskie, Krajowa Agencja Wydawnicza, 1989, s. 22, ISBN 978-83-03-02969-0 [dostęp 2019-11-01] (pol.).
  2. Marcin Spórna, Piotr Wierzbicki, Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego, Wyd. Zielona Sowa, 2003, s. 343, ISBN 978-83-7220-560-5 [dostęp 2019-11-01] (pol.).
  3. Andrzej Buko „Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej” Wyd. Trio, 2007.
  4. Za: Kronika Thetmara, ks. I, rozdz. 33, teza przedstawiona przez Gerarda Labudę (Mieszko I, s. 171).
  5. Np. Henryk Łowmiański (Początki Polski t. V), A. Buko (Małopolska „czeska” i Małopolska „polańska”).
  6. Za: Kronika Thetmara, ks. IV, rozdz. 58, teza przedstawiona przez Gerarda Labudę (Mieszko I, s. 176).
  7. Za: G. Labuda, Mieszko I, s. 172–173.
  8. Za: Henryk Łowmiański Początki Polski t. V.

Media użyte na tej stronie

Polska 960 - 992.png
Autor: Poznaniak, Popik, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mapa Polski za panowania Mieszka I (ok. 960 - 992)